'''Qədim İkiçayarası təqvimi''' - Şumerdə e.ə-[[IV]] minilliyin sonu-[[III]] minilliyin başlanğıcında hər bir şəhərin öz təqvimi var idi. Kahinlər ulduzlu səmanı müşahidə etməklə xeyli astronomik nəticəni əldə etmişlər. E. ə [[III]] minillikdə səma cisimlərinin hərəkətinin müşahidə etmək üçün hündürlüyü 20 m-ə çatan çoxmərtəbəli qüllələr inşa olunurdu. Bu qüllələr adətən məbədlərin yanında tikilirdi. Üst hissəsində ibadətgah olurdu. Ümumiyyətlə [[İkiçayarısıİkiçayarası]]nın əhalisinin qədim inamında astral sitayişlər geniş yayılmışdır. İkiçayarasının erkən sivilizasiyalarında təsərrüfat həyatının tənzimlənməsində ayın hərəkitnə xüsusi yer verildiyində buradakı şəhər və dövlətlərin ilk təqvimləridə qəməri təqvim olmuşdur. E. ə II minillikdə İkiçayarısında [[Babilistan]] güclənib hökmran mövqe tutdu. Babil hökmdarı [[Hammurapi]] bir çox islahatlar, o cümlədən təqvim islahatı keçirmişdir. İkiçayarasında çox təqvimlilik sisteminə son qoyaraq rəsmi surətdə [[Ur]] şəhərinin qəməri- şəmsi təqvimini vahid təqvim elan etmişdir. Babil təqviminə görə il 12 aydan ibarət idi: