"İslam" adı, '''s-l-m (سلم)''' [[kökündən]] törənmişdir. Bu kökün ümumi olaraq qəbul edilən iki anlamı vardır:

İslam yeganə Allaha ({{Dil-ar|'''الله'''}}) [[Itaət|itaət]] etmək deməkdir.

İslamın əsas [[ehkamı]] [[tövhid]], [[nübuvvət]] və [[məad]]dır.<ref>"İslamın əsas ehkam tək həqiqi ilahini – Allahı tanımaqdır. Çoxallahlılıq ən ağır günah hesab olunur. Allah göylərin və yerin və onların üzərində nə varsa hamısının xaliqidir və insanlar üzərində hökm sürür. Axirətdə səbrli möminləri zövq-ləzzət, günahlıları isə cəhənnəm atəşi gözləyir." (Ziya Bünyadovun "Dinlər, təriqətlər, məzhəblər". Azərbaycan nəşriyyatı, 1997, səh. 108.)</ref>

* '''[[Tövhid]]''' – Allahı [[Ibadətə|ibadətə]] layiq olan [[yeganə]] haqq məbud bilməkdir. Bu [[özündə]] [[həmçinin]] Allahın adil (ədalətli) [[olmasını]] ehtiva edir, yəni O, hər bir şeyi hikmət üzündən yaradır.

* '''[[Nübuvvət]]''' [[sonuncusu]] [[Məhəmməd peyğəmbər]] olmaqla 124 000 peyğəmbərin [[Allah]] tərəfindən insanları haqqa dəvət etmək üçün seçdiyinə, eləcə də mələklərə və onların peyğəmbərlərə gətirdiyi vəhyə və bu kitablara iman gətirməkdir.

Miladi tarixlə 610-cu ildə [[Məkkə]]də, oxumağı əmredən və kəlamı tərifləyən ilk vəhylə "İslam Çağrısı", Hz.Muhamməd (s.ə.a.s) in [[Peyğəmbər]]liyi dövrü başlandı. Məhəmməd peyğəmbər Məkkə şəhərində məskunlaşan Qüreyş qəbiləsinin '''Bəni-Haşim (Haşimoğulları)''' [[qoluna]] mənsub olmuşdur. Hər tərəfdən cahilliyə qarşı olan İslam Çağrısı yer üzərində ən böyük inqilabdır. İslam inqilabın qaynağı olan Quran, ancaq İslam əqaid və ibadət əsaslarını ortaya qoymaqla qalmadı, ümumi olaraq bəşər tarixindən dəlillər gətirdi; bu doğrulama və şahidləndirmə hadisəsində yaradılış, dinlər, hökmdarlar, nəbilər və əvvəlki qövmlərin qissələri, bir-biriləri ilə olan əlaqələri yer aldı. Quran təməldə İslam təlimindən bəhs edərkən, əvvəlki millətlərin və hökmdarların inanc, əxlaq, sosyal və ekonomik vəziyyətləri haqqında məlumat verdi, daha sonra araşdırmasını kainatın əhvalı ilə doğurdan əlaqəli olaraq müxtəlif insan qruplarının öz ölkələrindəki vəziyyətləri üzərində sıxlaşdırdı. Əslində Quran, tarixdə insanoğlunun yaşadığı hadisələri təqdim edərkən insana dünya həyatını yaşama tərzini öyrədir, yaxşı və pisdən birini seçməklə baş-başa buraxır<ref>{{Kitab3 |müəllif=İlhan Kutluer |başlıq= Belhi|yer= |nəşriyyat= |il= |səhifə=412-414 }}</ref>. '''İlk müsəlmanlar bunlar olmuşdur:''' Məhəmməd peyğəmbərin həyat yoldaşı Xədicə binti Xüveylid, əmisi oğlu [[Əli|Əli ibn Əbu Talib]] və yaxın dostu Əbu Bəkr ibn Əbu Qühafə.

İslamın ilk təmsilçilərinin tarix elminin inkşafı üçün göstərdikləri səy nəticəsində bu elmin müsəlmanlar arasında ən yaxşı şəkildə bilməyə kömək etdi. İlk müsəlmanlar, həyatın hər tərəfi ilə bağlı məsələlərdə tarix [[azuqəsini]] toplamağa çalışdılar; o dövrün dövlət adamları və tanınmış insanları haqqında məlumat əldə etdilər. Rəvayətlərin və onlara dayanan [[hadisələrin]] mütləq görən şahidlərinə istinad etməsini istədilər. Tarix elminə qərbdə və şərqdə çox əhəmiyyət verirdilər. Nəticədə tarix elmi, ilk müsəlmanların köməyi ilə, həqiqətlərin qaynağı olduğu kimi, bu yeni tarix metodu da müsəlmanların tarixi hadisələri araşdırma və öyrətmə metodu oldu.