|
|vikianbar =
}}
'''Oraz Yağmur'''([[türkməncə]]:''Orazdurdu Yağmurov'') — tanınmış türkmən şairi<ref>[https://azertag.az/xeber/BAKIDA_TURK_DILININ_ULUSLARARASI_VIII_BEYNALXALQ_SEIR_MACLISI_DAVAM_EDIR-457713 Bəxtiyar Vahabzadənin xatirəsinə həsr olunmuş “Türk"Türk dilinin uluslararası 8-ci beynəlxalq şeir məclisi”məclisi" davam etdirilmişdir.]</ref>, yazıçı, publisist
== Həyatı ==
Oraz Yağmur [[15 avqust]] [[1947-ci il]]dəildə qədim [[Marı vilayəti]]nin Yolötən rayonunun Qanlıbaş kəndində doğulmuşdur. İbtidai və orta təhsilini Mərv şəhərində almışdır. Orta məktəbdə oxuyarkən ehtiyac üzündən kitabxanaçı, traktorçu kimi çalışmışdır.
[[Aşqabad]]da indiki Məhdimqulu adına Türkmənistan Dövlət Universitetinin filologiya fakültəsində təhsil almışdır ([[1967]]-[[1972]]1967–1972). Tələbəlik illərində oxumaqla yanaşı, ibtidai məktəbdə müəllimlik etmişdir. Sonrakı dönəmlərdə müxtəlif işlərdə çalışmış, hətta dövlət katibi vəzifəsinə qədər yüksəlmişdir.
Ədəbi yaradıcılıqla yanaşı Türk Dünyasının birliyi, bütövlüyü uğrunda ciddi mübarizə aparmışdır.
O, [[Türkiyə]], [[Şimali Kipr Türk Respublikası|Quzey Kıbrıs Türk Cümhuriyyəti]], [[Azərbaycan]], [[Qazaxıstan]], [[Qırğızıstan]], [[İran]], [[Hindistan]] və başqa ölkələrdə keçirilən konfrans, simpozium və forumlara qatılmış, məqalələri çeşidli dərgilərdə yayınlanmışdır.
Ömrünün son illəri ciddi nəzarət altında yaşamış, ölkədən çıxışına qadağa qoyulmuşdur.
=== Ailəsi ===
Oraz Yağmur Leyla, Cənnət, Enecan, Selbi adlı dörd qız, Dövran və Qəmbər adlı iki oğul atası olmuşdur.
=== Vəfatı ===
Oraz Yağmur [[3 yanvar]] 2022-ci ildə [[75 (ədəd)|75]] yaşında [[Aşqabad]]da vəfat etmişdir.<ref>[https://www.tyb.org.tr/oraz-yagmur-vefat-etti-53047h.htm Oraz Yağmur Vefat etti]</ref>
== Yaradıcılığı ==
Oraz Yağmurun həcmcə ilk böyük əsəri “Sislər"Sislər dağıldığında”dağıldığında" ([[1989]]) adlı [[roman]]ıdır. Əsərdə dölət məmurlarının mafiya ilə işbirliyi probleminə toxunulmuşdur. İkinci romanı olan “Məhdimqulunamə”"Məhdimqulunamə" (1992) [[Türk dünyası |Türk dünyası]]nın məşhur şairlərindən biri olan [[Məhtimqulu|Məhdimqulu Fəraqi]]nin həyat və yaradıcılığından bəhs edir. Üçüncü tanınan əsəri isə ünlü türkmen dastancısı Qurd Yaqubun həyatından bəhs edir ([[1994]]).
Sovet dövründə Türkmənistanda rejim ideologiyası ilə əlaqəsi olmadığı üçün yasaq edilən Qaracaoğlanın yenidən gündəmə gəlməsində Oraz Yağmurun “Qaracaoğlanı"Qaracaoğlanı həbsdən kim çıxaracaq?”" (1990) adlı məqləsi mühüm rol oynamışdır. Yenə müəllifin “Saçların"Saçların qara deyilmi?”" (1994) və “Qumru"Qumru səslim haradadır?”" ([[2007]]) kitabları Qaracaoğlanın Türkmənistanda və Orta Asiyada yaxından tanınmasını təmin etmişdir.
Yzarın “Mən"Mən Atatürk”Atatürk" ([[1999]]) kitabı [[Türkmənistan]] [[Mustafa Kamal Atatürk|Mustafa kamal Atatürk]]ün tanınmasında önəmli rol oynamışdır.
Oraz Yağmurun [[Mövlana Cəlaləddin Rumi|Mövlana Rumi]] haqqında “Olduğun"Olduğun kimi görün”görün", Yunus Əmrə haqqında “Sevəlim"Sevəlim seviləlim”seviləlim" və İbrahim Ədhəm həzrətlərini anladan əsərləri, ayrıca “Hacı"Hacı Bektaş Vəli”Vəli" və “Türk"Türk dünyasının poeziya antologiyası”antologiyası" kitabları da yayınlanmışdır. Yazarın “Bozqurd"Bozqurd uşaqları”uşaqları" əsəri [[Ankara|Ankarada]]kıdakı [[Qazi Universiteti]]nin professoru İsmet Yılmaz Çətinin dəstəyi ilə nəşr olunmuşdur. Bundan başqa, o Niyazi Yıldırım Gəncosmanoğlunun “Şeirlərdən"Şeirlərdən seçmələr”iseçmələr"i də yayına hazırlamışdır.
O, [[Molla Nəsrəddin|Nəsrəddin Hoca]]nın yeni lətifələrini toplayıb tərtib edərək “Gülme"Gülme ilacı”ilacı" ([[2010]]) adı ilə [[Kıbrıs|Kıprıs]]da yayınlanmışdır.
Türk Dünyasının mədəniyyət körpüsünü gücləndirmək üçün [[Aşqabad]]da [[Məhməd Akif Ərsoy|Mehmet Akif Ersoy]], [[Qaracaoğlan]], Mövlana, [[Yunus Əmrə]] və [[Mustafa Kamal Atatürk|Atatürk]]ü anma günləri təşkil etmişdir. O, [[Türkiyə]] şairləri ilə yanaşı, digər türk xalqlarının şairlərinin şeirlərini də türkməncəyə çevirmişdir.
Onun “Qarabağlı"Qarabağlı ananın ağısı”ağısı" adlı şeirlər kitabı [[Azərbaycan|Azərbaycan]]da, “Dəyirman"Dəyirman daşı”daşı" adlanan poetik toplusu isə [[Özbəkistan]]da yayınlanmışdır. “Eşq"Eşq damlaları”damlaları", “Nuri"Nuri Halməmməd”Halməmməd", “Qayğısız"Qayğısız Atabəy”Atabəy" və başqa kitabları Türkiyədə nəşr olunmuşdur.
== Mükafatları ==
* Türkiyə Cümhuriyyətinin Ləyaqət ödülü ([[1999]])
* Tarsus Bələdiyyəsinin Beş Altun ödülü ([[2005]])
* Türk Kültürünə Hizmət ödülü ([[2008]])
* Türkiyə Yazarlar Birliyinin Hüseyn Cavid adına Böyük ödülü ([[2009]])
== Kitabları ==
* Sislər dağıldığında ([[roman]], [[1989]])
* Məhtimqulunamə (roman,[[1992]])
* Duman dağlarda (roman)
* Qurd Yaqub (bioqrafiya,[[1994]])
* Saçların qara deyilmi? ([[1994]])
* Ben Atatürk ([[1999]])
* Qumru səslim nerdesin? ([[2007]])
* Türk Dünyasının Şeir Antolojisi
* Gülme İlacı”İlacı" (Nasrettin Hoca fıkraları, [[2010]], [[Kıbrıs]])
* Qarabağlı ananın ağısı ([[2009]])<ref>[http://www.anl.az/down/meqale/edebiyyat/edebiyyat_aprel2009/74659.htm Oraz Yağmur]</ref>
* Dəyirman daşı (Şeirlər)
* Aşk Damlaları
* Kaygısız Atabay
=== Azərbaycanda yayınlanan kitabları ===
* Qarabağlı ananın ağısı. Bakı: TÜRKSOY kitabxanası, [[2009]], [[83 (ədəd)|83]] [[s]].<ref>[http://old.xalqqazeti.com/az/news/interview/7095 Türkmən ədəbiyyatının təbliğinə mühüm töhfə]</ref>
== İstinadlar ==
|