'''İsmayıllı rayonu''' — [[Azərbaycan|Azərbaycan Respublikası]]nda inzibati-ərazi vahidi. İnzibati mərkəzi [[İsmayıllı|İsmayıllı şəhəri]]dir. Tərkibinə 1 şəhər ([[İsmayıllı]]), 2 şəhər tipli qəsəbə ([[Lahıc (İsmayıllı)|Lahıc]], [[Basqal]]) və 106 kənd daxildir. Əhalisi 87867 (01.01.2021) nəfərdir.

 

Rayonun ərazisi uzun müddət eramızdan əvvəl IV əsrin sonu III əsrin əvvələrində yaranmış [[Qafqaz Albaniyası|Albaniya]] dövlətinin tərkibində olmuşdur. Tarixi faktlar sübut edir ki, Cavanşirin mənsub olunduğu Mehranilər [[Girdiman knyazlığı]]nı məhz İsmayıllı ərazisində yaratmışdır. [[Cavanşir]] də bu nəsildən idi. Rayonun ərazisində [[Talıstan]] kəndindən 4&nbsp;km şimalda, [[Ağçay (çay)|Ağçayın]] sahilində Cavanşirin adı ilə bağlı qala mövcuddur. Azərbaycanın şimal-mərkəz hissəsində yerləşən İsmayıllı rayonu 1931-ci ildə təşkil olunmuşdur. İlk vaxtlar rayonun inzibati mərkəzi [[Basqal]] kəndində olmuş, qısa müddətdən sonra İsmayıllı kəndinə köçürülmüşdür. Rayon təşkil edilənədək onun ərazisinin böyük bir hissəsi [[Göyçay qəzası]]nın, bir hissəsi Şamaxı qəzasının, kiçik bir hissəsi isə [[Şəki qəzası]]nın tərkibində olub. İsmayıllı şəhəri 1959-cu ilə qədər kənd, 1967-ci ilə qədər şəhər tipli qəsəbə olmuş, sonra şəhər adını almışdır.<ref>{{Cite web |title=Arxivlənmiş surət |url=http://ismayilli.aztelekom.org/ismayilli.html |access-date=2013-01-25 |archive-date=2010-01-03 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100103003230/http://www.ismayilli.aztelekom.org/ismayilli.html |url-status=dead }}</ref>