Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
Rescuing 0 sources and tagging 1 as dead.) #IABot (v2.0.8
Sətir 1:
'''GIMP''' (Rastr Qrafikalı Proqram, {{Dil-en|GNU Image Manipulation Program, GIMP}}) — rastr qrafikası ilə işləmək üçün proqram; qismən vektor qrafikasını da dəstəkləyir. Layihənin əsası 1995-ci ildə qoyulub və hazırda könüllülər qrupu tərəfindən dəstəklənir. GNU General Public License şərtləri üzrə yayılır.
 
[[ŞəkilFayl:Cycle of gradients brushes pratterns in gimp on mac.gif|thumb]]
 
==Rastr qrafikası==
 
== Rastr qrafikası ==
Rastr təsvirin əsas, ən xırda elementi nöqtədir. Ekranda təsviri yaradan nöqtələr piksellər adlanır. Rastr təsvirinin hər pikseli məkanda yerləşdirildiyi yeri və rəngi kimi xüsusiyyətləri ilə fərqlənir. Piksellərin sayı çox, ölçüləri az olduqca təsvir daha keyfiyyətli görünür. Rastr təsvirlərin istifadəsində məlumatların böyük həcmi başlıca problemə çevrilir. Jurnal səhifəsi tipli iriölçülü illüstrasiyalarla iş üçün bir neçə Gbayt operativ yaddaşa, sürətli prosessora malik müasir kompüterlər tələb olunur. Rastr təsvirlərdə ayrı-ayrı detalları nəzərdən keçirmək üçün onların böyüdülməsi mümkün deyil. Təsvir nöqtələrdən ibarət olduğundan, onun böyüdülməsi yalnız ona gətirib çıxarır ki, nöqtələr böyüyür və mozaikanı xatırladır. Rastr təsvirin böyüdülməsində heç bir əlavə detalları nəzərdən keçirmək mümkün olmur. Üstəlik, rastr təsvirin nöqtələrinin böyüdülməsi illüstrasiyanı vizual təhrif edir və onu kobudlaşdırır. Bu effekt pikselləşmə adlanır.
 
== Vektor qrafikası ==
 
Rastr təsvirinin əsas elementi nöqtə olduğu halda, vektor qrafikasının əsas elementi xətdir (düz və ya əyri). Əlbəttə, rastr qrafikasında da xətlər vardır, lakin bu xətlər nöqtələrin kombinasiyaları kimi nəzərdən keçirilir. Rastr qrafikasında xəttin hər nöqtəsi üçün bir və ya bir neçə yaddaş özəyi ayrılır (nöqtəni yaradan rənglərin sayı artdıqca, ona ayrılan yaddaş özəklərinin sayı da artır). Yəni rastr xətti uzandıqca, ona ayrılan yaddaşın həcmi də artır. Vektor qrafikasında xəttə ayrılan yaddaş həcmi xəttin ölçülərindən asılı deyildir, çünki xətt düsturlar şəklində, verilən parametrlər əsasında yaranır. Bu xətti hər hansı formada dəyişdirmək üçün yalnız yaddaş özəklərində saxlanan parametrləri dəyişdirmək lazım gəlir. İstənilən xəttə ayrılan yaddaş özəklərinin sayı isə dəyişməz qalır.
 
Xətt vektor qrafikasının elementar obyektidir. Vektor illüstrasiyası məhz xətlərdən ibarətdir. Sadə obyektlər mürəkkəb obyektlər şəklində birləşir, məsələn, dördbucaqlını dörd xəttin birləşməsindən yaranan obyekt kimi, kubu isə on iki əlaqəli xəttin, və ya altı dördbucaqlının birləşməsindən yaranan obyekt kimi nəzərdən keçirmək olar. Odur ki, vektor qrafikasını bəzən obyektə hesablanan qrafika adlandırırlar. Vektor qrafikasının obyektləri yaddaşda parametrlər sırası halında saxlansa da, ekranda təsvirlər nöqtələr şəklində canlanır, çünki ekran belə qurulub. Hər bir obyektin ekrana çıxarılması ərəfəsində kompüter proqramı həmin obyektin təsvirində ekran nöqtələrinin koordinatlarını hesablayır, odur ki. vektor qrafikasını bəzən hesablama qrafikası adlandırırlar. Obyektlərin printerdə çapında da analoji hesablamalar aparılır. Bütün obyektlər kimi xəttin müəyyən xüsusiyyətləri vardır. Buraya onun qalınlığı, forması, rəngi, növü (bütöv, qırıq-qırıq və s.) kimi xüsusiyyətləri daxildir. Qapalı xəttin daxili sahəsi tekstura, boya, xəritə və s. ilə doldurula bilər. Sadə, qapanmayan xəttin düyünlər adlanan iki zirvəsi var. Xəttin zirvələrinin görünüşü və iki xəttin uzlaşması düyünlərin öz xassələrindən asılıdır.
 
== Fraktal qrafika ==
 
Fraktal təsvir eyni elementlərin birləşməsinin yaratdığı təsvirdir. Serpinski üçbucağı, Kox qar dənəciyi, Harter-Hetuey əjdahası, Mandelbrot çoxluğu kimi külli sayda fraktal qrafik təsvirlər vardır. Fraktal rəsm hər hansı alqoritm və ya təsvirlərin konkret düsturlar üzrə hesablamalara əsaslanan avtomatik generasiyası sayəsində qurulur. Alqoritmlərdə verilənlərin və ya düsturlarda əmsalın dəyişməsi nəticəsində həmin təsvirlər şəkildəyişməyə uğrayır. Fraktal qrafikanın əsas üstünlüyü ondadır ki, fraktal təsvirin faylında yalnız alqoritmlər və düsturlar saxlanır.
 
== Üçölçülü qrafika ==
 
Üçölçülü qrafika (3d qrafika) real obyektlərin onları ifrat dərəcədə təkrarlayan üçölçülü həcmli modellərinin yaradılmasının üsul və fəndlərini öyrənir. Belə həcmli təsvirləri hərləmək və hər tərəfdən baxmaq olar. Həcmli təsvirlərin yaradılması üçün müxtəlif qrafik fiqurlardan və hamar səthdən istifadə edirlər. Onların köməyi ilə əvvəlcə obyektin karkası qurulur, sonra onun səthi real səthini təkrarlayan materiallarla örtülür. Sonra obyektin yerləşdiyi məkanın işıqlılığı, qravitasiyası, atmosferin xüsusiyyətləri və digər parametrləri təkrarlanır. Hərəkət edən obyektin sürəti, hərəkət trayektoriyası göstərilir.
 
== Kompüter qrafikasının əsas anlayışları ==
 
Kompüter qrafikasında bəzən həll anlayışı ilə bağlı anlaşılmazlıq baş verir, çünki adətən müxtəlif obyektlərin eyni vaxtda bir neçə xüsusiyyəti ilə işləmək lazım gəlir. Ekran həlli, çap qurğusunun həlli və təsvir həlli kimi anlayışları dəqiq fərqləndirmək lazımdır. Bütün bu anlayışlar müxtəlif obyektlərə aid edilir. Əgər təsvirin monitorun ekranında, surətin kağız üzərində və ya faylın sərt diskdə fiziki ölçüsü müəyyən edilməyibsə, bu həll növlərinin bir-biri ilə heç bir əlaqəsi yoxdur. Ekran həlli kompüter sisteminin və əməliyyat sisteminin xüsusiyyətlərindəndir, monitor və videokartdan asılıdır. Ekran həlli piksellər, nöqtələrlə ölçülür və ekranda təsvirin bütövlükdə yerləşə biləcəyi ölçünü müəyyənləşdirir.
 
== Ədəbiyyat ==
* İsmayıl Calallı (Sadıqov), “İnformatika"İnformatika terminlərinin izahlı lüğəti”lüğəti", 2017, “Bakı”"Bakı" nəşriyyatı, 996 s.
 
== Xarici keçidlər ==
https://tanisolaq.wordpress.com/2016/10/20/ucolculu-məkanda-kompüter-qrafikasi/{{Dead link|date=January 2021 |bot=InternetArchiveBot }}
 

Informasiya Melumat Axtar

Anarim.Az

Sayt Rehberliyi ile Elaqe

Saytdan Istifade Qaydalari

Anarim.Az 2004-2023