Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
k Kateqoriya:SARS-CoV-2‏ əlavə olundu HotCat ilə
Sətir 1:
[[FileFayl:SARS-CoV-2 (CDC-23312).png|thumb|SARS-CoV-2 virusu]]
'''SARS-CoV-2 virusu''' ({{dil-en|Severe acute respiratory syndrome coronavirus 2}}; ''Ağır kəskin respirator sindrom koronavirusu 2'') — [[Ümumdünya Səhiyyə Təşkilatı]] tərəfindən ilkin olaraq 2019-nCoV adlandırılan, eyni zamanda Uhan koronavirusu, Uhan dəniz məhsulları bazarının [[sətəlcəm]] virusu və Uhan pnevmoniyası kimi də tanınan və müsbət istiqamətləndirilmiş və tək telli [[RNT|RNT virusu]] olan yeni koronavirus ilk dəfə 2019-cu ildə aşkar edilmişdir.
 
Virus, 2019-20202019–2020 Uhan [[Pnevmaniya|pnevmoniya]] xəstəliyi zamanı sətəlcəm olan bir xəstədə, müsbət bir nümunə üzərində keçirilən [[Nuklein turşuları|nuklein turşusu]] testindən sonra [[Genomika|genomik]] olaraq ardıcıllıqla sıralandı.
 
CoV adi „soyuqlama“"soyuqlama" halından Orta Şərq Tənəffüs sindromu (Meadle East Respiratory Syndrome, MERS-CoV) və Ağır Kəskin Tənəffüs sindromu (Severe Acute Respiratory Syndrome, SARS-CoV) kimi daha ciddi xəstəliklərə səbəb olan virus ailəsidir. Aparılan geniş araşdırmalar əsasında SARS-CoV misk pişiklərindən, MERS-CoV isə təkhürgüclü dəvələrdən insana keçdiyi müəyyənləşdirilib. Günümüzdə hələ insanlara yoluxmamış, ancaq heyvanlarda izlənən çoxlu CoV növü mövcuddur. CoV-ların insanlar arasında dolaşan alt-tipləri (HCoV-229E, HCoV-OC43, HCoV-NL63 ve HKU1-CoV) əhali arasında „soyuqdəymə“"soyuqdəymə" kimi bilinən hallara səbəb olur.<ref>[http://www.masimovasif.net/coronavirus-21-ci-əsrin-bəlasimi-təhluekə-dərəcəsi-nə-qədərdir-bas-verənlərin-realligi-nə-qədərdir-nə-etməliy/ Dr. Surəddin İsmayıl: Covid19 haqqında, masimovasif.net]</ref>
 
2020-ci ilin yanvarında, epidemiyanı araşdıran Tibb Komissiyasının rəhbəri Zhong Nanshan'nın məlumatına görə, [[Çin Xalq Respublikası|Çin]]'in Guangdong əyalətində, virusun insandan insana yoluxması təsdiqləndi. Yeni virus üçün hazırda xüsusi bir müalicə yoxdur, ancaq mövcud anti-əyilmələrin istifadə olunma ehtimalı var.
Sətir 34:
 
İybilmə və dadbilmə hissiyatının itirilməsi koronavirusun başlıca simptomlarıdır. Bu simptomlar müşahidə olunan şəxslərin 59 faizində koronavirus testi pozitiv çıxıb. Üstəlik, koronavirusun təyin edilməsi üçün bu simptomlar qızdırmadan daha dəqiq göstərici olub. Alimlər iybilmə və dadbilmə hissiyatının itirilməsinin koronavirusa yoluxma ehtimalını 3 dəfə artırdığını bildiriblər və belə əlamətlər müşahidə olunarsa, insanların özlərini 7 gün təcrid etmələrini məsləhət görüblər.<ref>[https://virtualaz.org/reyler/159585 Mütəxəssislər koronavirusun yeni simptomlarını elan etdilər]</ref>
 
== COVID-19 virusu necə yayılır ==
Bu virus yoluxmuş insanın tənəffüs damcıları (öskürək və asqıraq nəticəsində yaranan)ilə birbaşa təmas və virus ilə çirklənmiş səthlərə toxunma yolu ilə ötürülür. COVİD-19 virusu səth üzərində saatlarla qala bilsə də, adi dezinfeksiyaedici maddə ilə zərərsizləşdirilə bilir.
 
== Qorunma ==
COVID-19 virusuna yoluxmuş insan asanlıqla bu xəstəliyi başqasına yoluxdura bilər. COVID‑19 virusuna yoluxmuş şəxsin asqırması və ya öskürməsi zamanı ağız və burun boşluğundan havaya buraxılan kiçik damcılar vasitəsilə virus yayılaraq digər insanlara keçə bilər. Bu damcının başqasının nəfəs yoluna düşməsi nəticəsində baş verir. Eyni zamanda bu damcılar ətrafda yerləşən əşyalara və səthlərə düşür. İnsanlar həmin əşyalara və ya səthlərə toxunduqdan sonra gözə, burun və ya ağıza toxunaraq virusa yoluxa bilərlər. Bu səbəbdən xəstələnmiş şəxslə 1 metrdən artıq məsafə saxlamaq və üz nahiyəsinə toxunmazdan əvvəl əlləri yumaq çox vacibdir.<ref>https://aznewsy.blogspot.com/2020/04/koronavirus-semptomlar-nelerdir.html?m=1</ref><br />
{| class="wikitable"
! colspan="2" |Uhan Koronavirus Epidemiyası
|-
!Virusun digər adları
|Uhan Koronavirusu
Uhan Pnevmoniyası
|-
!Virusun yayılma tarixi
Sətir 55 ⟶ 56:
 
== Xüsusiyyətləri ==
[[Honq Konq Universiteti]]nin alimlərinin araşdırmalarının nəticələrinə əsasən, yeni tipli koronavirus uzun müddət 4  °C temperaturunda sabit qalır. Otaq temperaturunda virus bir həftə ərzində aktiv qalır və iki həftə sonra onun izləri aşkar edilmir.<ref>[https://www.gazeta.ru/science/news/2020/03/29/n_14221333.shtml Alimlər koronavirusun aktivlik temperaturu təyin ediblər]</ref>
 
== Həmçinin bax ==
Sətir 71 ⟶ 72:
[[Kateqoriya:Viruslar]]
[[Kateqoriya:Koronaviruslar]]
[[Kateqoriya:SARS-CoV-2‏2]]

Informasiya Melumat Axtar

Anarim.Az

Sayt Rehberliyi ile Elaqe

Saytdan Istifade Qaydalari

Anarim.Az 2004-2023