'''Jan-Marten Şarko''' ({{Dil-fr|Jean-Martin Charcot}}; {{d.}}[[1825]]- {{ö.}}[[1893]]) — [[fransız]] [[həkim]]-[[psixiatr]], [[Ziqmund Freyd]]in müəllimi, [[nevroloji xəstəlik]]lər üzrə mütəxəssis, [[isteriya]]nın psixogen təbiəti haqda yeni təlimin yaradıcısı. Öz hipotezalarının doğruluğunu sübut etmək üçün psixiatriya sahəsində kliniki tədqiqatlarının çoxusunu hipnoz vasitəsilə etmişdir. [[Paris universiteti]]ndə psixiatriya kafedrasının yaradıcısı olmuşdur. Paris Elmlər Akademiyasının ([[1883]]-cü ildən bəri), [[Fransa Coğrafiya cəmiyyəti]]nin üzvü olmuşdur.

 

1870-ci ildən isə Şarko sinir sistemi xəstəlikləri ([[Parkinson xəstəliyi]]) ilə maraqlanmağa başlamışdır. O, Salpetrier klinikasında isteriya xəstələri ilə məşğul olan bölməyə rəhbərlik etmişdir. Özünün klinika praktikasında Şarko qadın xəstələrin beyin pozuntusu və bu cür orqanik pozuntuların olmadan iflic, korluq, şiş kimi bədən xəstəliklərindən əziyyət çəkdiyinə diqqət yetirmişdir. O, həmçinin, bu qadınların hipnoza yüksək hissiyatını müşahidə etmişdir. Tibb və psixopatologiya üzrə kütlə leksiyalarında Şarko hipnoz vasitəsilə eksperimentlər keçirərək xəstələrinin bədənin bir hissəsini iflic edirdi. Sonra Şarko onları hipnoz vasitəsilə yenidən əvvəlki sağlam vəziyyətlərinə qaytarırdı.

Nəticədə o belə qərara gəlmişdir ki, isteriya vəziyyətində olan insan adi həyatda hipnoz altında olur. Onun fikrincə bu cür insanlar bədənin hansısa bir hissəsinə güclü və yaxud zəif bir zərbədən iflic ola bilərdilər.

Artıq Şarkonun ölümündən sonra [[1899]]-cu ildə onun "Şəfaverici inam" kitabı nəşr olunur. Bu kitabda isteriya simptomlarının sağalmasında inamın həlledici rol oynadığı göstərilmişdir. Bütün bədən xəstəliklərinin müqəddəslər,onların quru cəsədi və ikonaları ilə sağalması da burada qeyd olunmuşdur. O bir dəfə belə söyləmişdir: