Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
Rescuing 2 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8
Sətir 7:
| şəkil 2 miqyası = <!-- rəqəm -->
| 01-KODU = '''E10'''
| 01-İfadəsi = Birincili insulinasılıqlı şəkərli diabet<br /> – '''I tip'''
| 02-KODU = '''E11'''
| 02-İfadəsi = İkincili insulinasılıqlı şəkərli diabet<br /> – '''II tip'''
}}
'''Diabetes mellitus''' '''(DM)''', '''Diabet''' ([[Yunan dili|yun.]] διαβήτης „süzənək" süzənək" və [[lat.]] mellitus „bal"bal kimi şirin") və ya '''Şəkər xəstəliyi''', '''Şəkərli diabet''' – şəkərin qanda xroniki artımıdır. Diabetlə əlaqəli ağırlaşmaların hamısının səbəbi qlükozanın qanda yüksək olmasıdır. Pasient qanda şəkərin miqdarını idarə edə bilərsə, şəkərli diabet xəstəlik yox, həyat tərzinə çevriləcəkdir ki, bununla da ağırlaşmaların qarşısını almaq olar. Bu həyat tərzi isə diabetin tipindən asılı olur.
Şəkərli diabetin hal hazırda 2 tipi vardır.
Diabet tip 1 pasientləri üçün gündəlik insulin inyeksiyaları mütləqdir, bəzi pasientlərdə avtomatik insulin pompaları implantasiya oluna bilər.
Sətir 19:
 
Şəkərli diabetin yüksək artımı eyni zamanda onun yaratdığı tibbi, sosial, iqtisadi, psixoloji və digər problemləri də çox qabardır. Məhz bu baxımdan [[Beynəlxalq Diabet Federasiyası]] (BDF) və [[Ümumdünya Səhiyyə Təşkilatı]]nın (ÜST) tövsiyəsi ilə hər il 14 noyabr Ümumdünya diabet günü kimi qeyd olunur.
[[2006]]-cı ildə Ümumdünya Səhiyyə Təşkilatı xüsusi bəyannamə qəbul edib və bu sənəddə şəkərli diabeti "ağır xroniki xəstəlik" kimi səciyyələndirib.<ref>{{Cite web |title=Bu gün diabetlə Beynəlxalq mübarizə günüdür |url=http://www.anspress.ws/index.php?a=2&lng=az&nid=11682 |access-date=2009-11-14 |archive-date=2016-03-06 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160306002407/http://anspress.ws/index.php?a=2&lng=az&nid=11682 |url-status=dead }}</ref>
 
== Tarixi ==
 
Orta əsr təbabətinə görə bu xəstəliyin əsas səbəblərindən biri yemək rejiminin və böyrəyin funksiyasının pozulmasıdır. Çoxlu [[ət]], [[ət məhsulları]] və heyvan yağları işlədilən ölkələrdə şəkər xəstəliyinə tutulurlar. Ağır yağlar, xörəklər işlədilən adamlara bu xəstəlik tez tə"sir göstərir.
 
Sətir 34 ⟶ 33:
 
== Pəhriz ==
 
Bu xəstəliyi olanlar üçün ən yaxşı qida maddələrindən biri yeralmasıdır. Onlar kartofu kabab kimi və ya buxarda bişirib yeyə bilərlər. Vəzəri, xiyar işlətmək də faydalı vasitələrdir. Qoz, fındıq və püstə şəkər xəstələri üçün xeyirli hesab edilir.
 

Informasiya Melumat Axtar

Anarim.Az

Sayt Rehberliyi ile Elaqe

Saytdan Istifade Qaydalari

Anarim.Az 2004-2023