Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
Doğum yeri
Redaktənin izahı yoxdur
Sətir 14:
| xələfi = vəzifə ləğv olunub
| doğum tarixi = {{doğum tarixi|1855|10|16}}
| doğum yeri = [[LənkəranŞuşa]], [[RusiyaDağlıq İmperiyasıQarabağ]]
| vəfat tarixi = {{vəfat tarixi və yaşı|1931|2|12|1855|10|16}}
| vəfat yeri = [[Bakı]], [[Azərbaycan SSR]], [[SSRİ]]
Sətir 26:
| sülaləsi = [[Mehmandarovlar]]
| atası = Sadıx bəy Mehmandarov
| anası = BöyüknənəMəsmə xanım Mehmandarova
| həyat yoldaşı = Yelizaveta Nikolayevna Teslavla
| uşağı = İqor(Pir)
Sətir 32:
| imzası =
}}
'''Səməd bəy Sadıx bəy oğlu Mehmandarov''' ([[16 oktyabr|16 oktyabr 18561855, Şuşa, Dağlıq Qarabağ – 12 fevral 1931, Bakı]]) – Rusiya İmperator ordusunun tam artilleriya generalı <ref name="regiment">[http://regiment.ru/bio/M/234.htm "Мехмандаров Самед-Бек-Садык-Бек-оглы"] — regiment.ru . Retrieved 24 July 2013.</ref>, [[Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti Parlamenti]]nin [[Müstəqillər fraksiyasının üzvləri|Müstəqillər fraksiyasının üzvü]]; Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti hərb naziri, Azərbaycan SSR hərb xadimi.
 
== Həyatı ==
[[Mehmandarovlar]] soyadının yaranma tarixi:
Mehmandarov soyadının yaranması barədə müxtəlif fərziyyələr mövcuddur. Onlardan biri ondan ibarətdir ki, [[Qarabağ xanlığı]]nın idarəetmə aparatında olan bir çox hərbi və mülkü vəzifələrdən biri də mehmandar vəzifəsi idi. Onun vəzifəsi xanlığa gələn fəxri qonaqları qarşılayaraq yerinə gətirmək idi. Qarabağ xanı [[İbrahimxəlil xan]] Cavanşirin (1762-1806) ağalığı dövründə mehmandar vəzifəsini daşıyan Mirzə Əli bəyin törəmələri sonralar Mehmandarov soyadını qəbul etmişlər. Mehmandarovların bir qolu sonralar Lənkəran şəhərinə köçmüşdü. Şuşada doğulan Mirzə Sadıq bəy Mehmandarov Şuşa Peterburqda hüquq fakültəsini bitirmişdi və orada Hacı Mir Abbas bəy Talışinski ilə tanış olmuşdur. Hacı Mir Abbas onu Lənkərana, öz mülkünə baş hüquqçu vəzifəsində işləməyə dəvət etmiş və sonradan Mirzə Sadiq bəy Talışınskilərlə evlənmişdir.<ref>[http://karabakhmedia.az/main/16551-qdim-soylu-mehmandarovlar.html Qədim soylu Mehmandarovlar]</ref>
 
Azərbaycan xanlıqlarının, o cümlədən, Qarabağ xanlığının idarəetmə sistemində bir çox mülki və hərbi vəzifələri yerinə yetirən saray məmurları vardı. Həmin mülki vəzifələrdən biri də “mehmandar” adlanırdı. Bu söz fars mənşəlidir və mənası “qonaqpərvər”, “qonaqsevər” deməkdir.
Səməd bəy Mehmandarov [[1855]]-ci il oktyabrın 16-da [[Lənkəran]]da anadan olmuşdur. [[Bakı]]da gimnaziya təhsili almış, 16 yaşında Peterburqda yerləşən II Konstantinovka artilleriya məktəbinə daxil olmuşdur. [[1875]]-ci ilin dekabrında podporuçik rütbəsi almış və üçüncü dərəcəli "''Müqəddəs Stanislav''" ordeni ilə təltif edilmişdir. [[1890]]-cı ildə kapitan , [[1898]]-ci ildə podpolkovnik, [[1901]]-ci ildə polkovnik, [[1904]]-cü ildə general-mayor rütbəsi almışdır. [[Rus-Yapon müharibəsi]]ndə böyük rəşadət göstərmiş S.Mehmandarova [[1908]]-ci ildə tam artilleriya generalı rütbəsi verilmişdir.
 
Mehmandarın ən başlıca vəzifəsi xan sarayının gündəlik ehtiyaclarını vaxtlı-vaxtında təmin etməkdən ibarət idi. Onun digər əsas vəzifə borcu isə xarici dövlətlərin nümayəndələrini və digər rəsmi qonaqları ölkənin sərhədində qarşılayıb, müşayiət edərək hörmət və ehtiramla xanlığın paytaxtına gətirib yerləşdirmək, yedirib-içirmək, onların istirahətlərini lazımi səviyyədə təşkil etmək və başqa xidmətlər göstərmək idi. Gələn qonaqların məktublarını xan sarayına, xanın məktublarını isə onlara çatdırmaq da mehmandarın öhdəsinə düşürdü. İş başında olarkən onu yüz atlıdan ibarət silahlı dəstə müşayiət edirdi.
 
Qarabağ hakimi [[İbrahimxəlil xan Cavanşir|İbrahimxəlil xan Cavanşirin]] və oğlu [[Mehdiqulu xan Cavanşir|Mehdiqulu xan]]<nowiki/>ın hakimiyyətləri dövründə xanlıqın mehmandarı Əli adlı bir şəxs idi. Savadlı olduğuna görə lap gəncliyindən ona “mirzə” və sonra İbrahimxəlil xan Cavanşirin fərmanı ilə “bəy” titulu verilmişdi. Sarayda böyük hörmət və izzət sahibi kimi yüksək tutulan Mirzə Əli bəyin sadə, saf, mərd, xeirxah, etibarlı, ürəyigeniş, süfrəsi açıq, həddən ziyadə səxavətli olması öz evini də daim qonaqlı-qaralı eləmişdi. Onun bu insani keyfiyyətlərinin mənası saraydakı vəzifəsinin mənası ilə tamamilə uyğunlaşırdı. Eyni zamanda yerli sakinlər və Şuşada onun dəfələrlə şəxsi qonağı olmuş müsafirlər də Mirzə Əli bəyi və ailə üzvlərini “mehmandar”, yəni, “qonaqpərvər” adlandırırdılar.
 
On doqquzuncu yüzilliyin otuzuncu illərində Azərbaycanda yeni familiya sistemi formalaşarkən Mirzə Əli bəyin törəmələri babalarının keçmiş vəzifəsini və el-obanın onlara verdiyi bu şərəfli adı özlərinə familiya götürdülər və bütün rəsmi dövlət sənədlərində Mehmandarovlar kimi qeydə alındılar.
 
Səməd bəyin atası [[Sadıq bəy Mehmandarov|Mirzə Sadıq bəy Mehmandarov]]<nowiki/>un (1815-1885) üç arvadı olmuşdu: Məsmə xanım, Tutu xanım və Qalina xanım.
 
Səməd bəy Mirzə Sadıq bəyin birinci arvadı (Şuşalı) Məsmə xanımdan olmuşdu.
 
Mirzə Sadıq bəy Muğanda, Şamaxıda, Bakıda sahə iclasçısı işləmiş, sonra xidmətini Lənkəran şəhərində davam etdirmişdi. Şamaxıda 1856-57-ci illərdə işləməyə başlamış, 1859-cu ildə baş vermiş zəlzələdən sonra Bakıya dönmüşdür. Muğanda və Şamaxıda çalışdığı illər ərzində Mirzə Sadıq bəyin ailəsi Şuşada yaşamış, Mirzə Sadıq bəyin Şamaxıdan Bakıya dönən zaman ailəsi də Bakıya köçmüşdür. Ailənin Lənkərana köçməsi Mirzə Sadıq bəyin 1861-ci ildə Bakıdan Lənkərana xidməti ilə əlaqədar olaraq yollanmasına təsadüf edir. Beləliklə, ailə Lənkərana köçəndə Şuşada doğulmuş Səməd bəyin təxminən 6-7 yaşı var idi.
 
Səməd bəy Mehmandarov [[1855]]-ci il oktyabrın 16-da [[LənkəranŞuşa|Şuşada]]da anadan olmuşdur. [[Bakı]]da gimnaziya təhsili almış, 16 yaşında Peterburqda yerləşən II Konstantinovka artilleriya məktəbinə daxil olmuşdur. [[1875]]-ci ilin dekabrında podporuçik rütbəsi almış və üçüncü dərəcəli "''Müqəddəs Stanislav''" ordeni ilə təltif edilmişdir. [[1890]]-cı ildə kapitan , [[1898]]-ci ildə podpolkovnik, [[1901]]-ci ildə polkovnik, [[1904]]-cü ildə general-mayor rütbəsi almışdır. [[Rus-Yapon müharibəsi]]ndə böyük rəşadət göstərmiş S.Mehmandarova [[1908]]-ci ildə tam artilleriya generalı rütbəsi verilmişdir.
 
== 1900-1901-ci il Çində İxetuan üsyanının yatırılmasında iştirakı ==

Informasiya Melumat Axtar

Anarim.Az

Sayt Rehberliyi ile Elaqe

Saytdan Istifade Qaydalari

Anarim.Az 2004-2023