Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
Teqlər: Mobil redaktə Mobil veb redaktə
Redaktənin izahı yoxdur
Sətir 68:
'''Bakı''' — [[Azərbaycan Respublikası]]nın paytaxtıdır; [[Abşeron yarımadası]]nda, [[Xəzər dənizi]]nin qərb sahilində yerləşir. Sahəsi 2130&nbsp;km², əhalisi, 2018-ci ilin əvvəlinə 2,262,600 nəfərdir (şəhərətrafı zona əhalisi daxil olmaqla 3.000.000 nəfərdən çox). Bakı şəhərinin tərkibinə 12 inzibati rayon, 59 qəsəbə daxildir.<ref name="preslib.az">http://bakucity.preslib.az/az/page/TMrz9CEh2D</ref>
 
Şəhərin mərkəzi hissəsi [[Bakı buxtası]]na pilləli enən amfiteatrda yerləşir. Bakının dəniz sahili hissəsi okean səviyyəsindən təqribən 28&nbsp;m aşağıdır. Bakı rayonu ərazisində faydalı qazıntılardan [[neft]], [[qaz]], tikinti materialları hasil edilir; müalicə əhəmiyyətli mineral sular çıxır. Çoxlu [[palçıq vulkanı]] var. İqlimi yarı quraq və subtropikdir. Orta temperatur yanvarda 3-4&nbsp;°C, iyulda isə 25-26&nbsp;°C-dır. İllik yağıntı 210300&nbsp;mm-dir. Bakı üçün güclü şimal küləyi – [[xəzri]] və cənub küləyi – [[Gilavar (külək)|gilavar]] səciyyəvidir.
 
Bakı şəhərində və [[Abşeron yarımadası]]nda insanlar çox qədim zamanlardan məskunlaşmış və burada yaşayış məntəqələri yaratmışlar.<ref name="prez" /> Buna səbəb Bakı şəhərinin fiziki-coğrafi şəraiti şimaldan-cənuba, qərbdən-şərqə gedən miqrasiya və ticarət yollarının [[İpək Yolu|kəsişməsi mərkəzində]] yerləşməsi, iqlim şəraiti və ən qədim zamanlardan yer üzünə çıxan nafta adlanan yanacaq və enerji sərvəti olmuşdur.<ref name="prez" /> Abşeron ərazisində tapılmış arxeoloji materiallar Bakının qədim yaşayış məskəni olduğunu sübut edir.<ref name="prez" /> [[Pirallahı]], [[Zığ gölü]] ətrafı, [[Şüvəlan]], [[Mərdəkan]], [[Əmircan]] və s. yerlərdə e. ə. III-I-ci minilliklərə aid arxeoloji materiallar tapılmışdır.<ref name="prez" /> Bakının salındığı tarix dəqiq məlum deyildir.<ref name="prez" />
Sətir 311:
2012-ci ildə [[Dini Qurumlarla İş üzrə Dövlət Komitəsi]]nin verdiyi mənbəyə görə, Bakı ərazisində 120 məscid var.<ref>{{cite web|title=3 milyonluq Bakıda 120 məscid|url=https://www.azadliq.org/a/24534584.html|publisher=www.azadliq.org|accessdate=28 sentyabr 2017}}</ref> Bakı ərazisinin tanınmış məscidlərindən [[Nardaran məscidi]], [[Təzəpir məscidi]], [[Murtuza Muxtarov məscidi]], [[Heydər məscidi]], [[Bibiheybət məscidi]], [[Hacı Sultanəli məscidi (Bakı)|Hacı Sultanəli məscidi]], [[İçərişəhər]]də yerləşən [[Məhəmməd məscidi (Bakı)|Məhəmməd məscidi]], [[Şah məscidi]], [[Bəylər məscidi]] və [[Cümə məscidi (İçərişəhər)|Cümə məscidini]] qeyd etmək olar.
 
Bakıda 3 pravoslav, 1 katolik, 1 lüteranerməni həvari kilsəsi, 1 erməni həvarilüteran kilsəsi və 2 sinaqoq var.<ref name="cathedral" /> Bakının tanınmış kilsələrindən və sinaqoqlarından [[Müqəddəs Mürdaşıyan Zənənlər Kafedralı]], [[Bakirə Məryəmin Məsum HamiləliyiQriqori kilsəsi (Bakı, pravoslav)|BakirəMüqəddəs MəryəminQriqori Məsum Hamiləliyi kilsəsikilsəsini]], [[MixailMüqəddəs ArxangelMürdaşıyan kilsəsiZənənlər Kafedralı]], [[Müqəddəs Bakirə Məryəmin Məsum Hamiləliyi kilsəsi (Bakı, pravoslav)|Müqəddəs Bakirə Məryəmin Məsum Hamiləliyi kilsəsi (katolik)]], [[XilaskarMixail kilsəsi (Bakı)|XilaskarArxangel kilsəsi]] (kilsə 1934-cü ildə bağlandı və hal-hazırda [[Azərbaycan Dövlət Filarmoniyası]]nın "Kamera və Orqan Musiqisi Zalı"), [[Müqəddəs QriqoriXilaskar kilsəsi (Bakı)|Müqəddəs QriqoriXilaskar kilsəsi]] (kilsə 1990-cı ildə bağlandı və hal-hazırda [[Prezident Kitabxanası (Azərbaycan)|Prezident Kitabxanasının]] depozitar fond saxlancı), [[Dağ yəhudilərinin sinaqoqu (Bakı)|Dağ yəhudilərinin sinaqoqu]] və [[Aşkenazi yəhudilərinin sinaqoqu (Bakı)|Aşkenazi yəhudilərinin sinaqoqunu]] qeyd etmək olar. İbadət evləri ilə yanaşı, şəhərdə xristian və yəhudi dini tədris müəssisələri, o cümlədən pravoslav kilsələri yanında bazar günü məktəbləri<ref>Hüseyn Əhmədov. Azərbaycan məktəb və pedaqoji fikir tarixi. Bakı: Elm və təhsil, 2014. - səh. 125.</ref>, protestant icmalarının [[Bibliya]] kursları, yəhudilərin [[ivrit dili]]ni, yəhudi dini və mədəniyyətini öyrətmə kursları və s. fəaliyyət göstərir.<ref name="cathedral">{{cite web|title=Tolerantlıq|url=http://multiculturalism.preslib.az/az_a4.html|publisher=multiculturalism.preslib.az|accessdate=28 sentyabr 2017}}</ref>
 
=== Dialekti ===

Informasiya Melumat Axtar

Anarim.Az

Sayt Rehberliyi ile Elaqe

Saytdan Istifade Qaydalari

Anarim.Az 2004-2023