Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
Sətir 84:
[[File:Barout khaneh near Tehran by Eugène Flandin.jpg|thumb|270px|left|Bir rəssamın XVIII əsr şimali [[İran]]ında barıt anbarını əksr etdirən rəsmi.]]
 
İmperiyanın şərq sərhədlərində başlayan üsyanlar getdikcə artmaqda idi. Əfqan tayfası olan Hotakilərin[[Hotakilər]]in başçısı [[Mir Mahmud Hotaki|Mahmud Hotaki]] bu üsyan nəticəsində imperiya əyalətlərini ələ keçirməyə başladı. Gülnabad döyüşündə imperiya ordusunu darmadağın edən Mahmud Hotaki paytaxta doğru yönəldi. Paytaxt ağır mühasirədən sonra əfqanlara təslim oldu.
 
İsfahanda[[İsfahan]]da yaşayan və saray mənsubu olan [[Məlik Mahmud Sistani]] ilə Hotaki başçısı Mir Mahmud arasında razılaşma əldə edildi. Razılaşmaya görə Məlik Mahmuda [[Mir Mahmud HotakiniHotaki]]ni [[şah]] kimi tanıyacağı təqdirdə Xorasanda müstəqil dövlət yaratmağa icazə veriləcəyi bildirilirdi. Bundan sonra Sistani Xorasana[[Xorasan]]a daxil oldu və oranı üsyançılardan, yerli qoşun rəhbərlərindən təmizlədi. Sonda əyalətin paytaxtı olan [[Məşhəd]] ələ keçirildi. Bu zaman Nadir Məşhədin[[Məşhəd]]in şimalında yerləşən KalatKəlat qalasında 1.200 nəfərlik bölmə ilə möhkəmlənmişdi. O, buradan Məlik Mahmudun torpaqlarına hücumlar təşkil edirdi. Düzdür, bu hücumlar zamanı Nadir Məlik Mahmudla birbaşa üz-üzə gəlməsə də, o, özünü Məlik Mahmudun Xorasandakı[[Xorasan]]dakı əsas rəqibi kimi tanıda bildi.<ref>{{harvnb|Qüddusi|1999|p=17}}</ref>
 
=== II Təhmasib və Məşhədin mühasirəsi ===
İsfahanın[[İsfahan]]ın təslim olmasından sonra Mahmud Hotaki öz qoşunlarını Qəzvinə göndərdi. Özünü yeni [[Səfəvi]] şahı elan etmiş və İsfahandan[[İsfahan]]dan vaxtında qaçmağı bacarmış [[II Təhmasib]] bu şəhərdə idi. Əfqan qoşunlarının yaxınlaşması xəbərlərindən sonra o, şəhəri tərk etməyə məcbur qaldı. Təhmasib osmanlı qoşunlarının imperiyanın qərb sərhədlərindən yaxınlaşmasına görə qərbə doğru da qaça bilmirdi. O, nəhayət [[Astrabad]] Qacarlarının[[Qacarlar]]ının tayfa rəisi olan [[Fətəli xan QacarlaQacar]]la münasibət qura bildi və onun himayəsinə sığındı.<ref>{{harvnb|Lockhart|2004|p=29}}</ref>
 
Təhmasib imperiyanın mərkəzi olan İsfahana[[İsfahan]]a yürüş etmək üçün çox tez olduğu qərarına gəlmişdi. O, Xorasana yürüş etməyi, burada öz bayrağı altında daha çox qoşun toplamağı və yeni müttəfiqlər tapmağı planlayırdı. Xorasana çatdıqdan sonra Təhmasiblə Fətəli xan Nadirlə tanış oldular. Bu zaman [[Nadir şah Əfşar|Nadir]] [[Xorasan]] kürdlərinə[[kürdlər]]inə qarşı müharibələr aparır, öz kiçik ordusu ilə qələbələr qazanırdı. Bu 3 nəfər ordusunu birləşdirdikdən sonra 30.000 nəfərlik ordu meydana çıxdı və bu ordu Məşhədi mühasirəyə almaq üçün yürüşə başladı. Onların əsas rəqibi Xorasan hökmdarı Məlik Mahmud Sistani və onun baş komandanı Pir Məhəmməd idi. Təhmasibin bu zaman artıq Fətəli xanla olan münasibətləri gərginləşmişdi. 1726-cı ilin 10 oktyabrında Nadir Təhmasibə[[II Təhmasib|Təhmasib]]ə Fətəli xanla Sistaninin arasında gizli əlaqənin olduğunu sübut edən gizli məktub gətirdi.<ref>{{harvnb|Qüddusi|1999|p=27}}</ref> Nadir Fətəli xanın öldürüləcəyi halda [[Qacar]] döyüşçülərinin qoşunu tərk edəcəyindən çəkinirdi və buna görə Təhmasibə onu öldürtməməyi təklif etdi. Təhmasib bununla razılaşsa da, ertəsi gün Fətəli xanı edam etdirdi.<ref>{{harvnb|Lockhart|2004|p=32}}</ref>
 
Hər halda, Qacar döyüşçüləri loyalist ordusunu tərk etmədilər. Az sonra Pir Məhəmməd xan Nadirə qalaya daxil olaraq Məlik Mahmud Sistanini əsr tutmağa şərait yaratdı. Qalanın mühasirəsi qısa müddət sonra uğurla başa çatdırıldı.<ref>{{harvnb|Qüddusi|1999|p=22}}</ref>
 
=== Mühasirədən sonra ===
[[Məlik Mahmud SistanininSistani]]nin məğlub edilməsindən sonra loyalistlər gözlənilməz şəkildə mərhəmət göstərərək onun canını bağışladılar və yaralarını müalicə etdirdilər.<ref>{{harvnb|Qüddusi|1999|p=29}}</ref> Lakin bir il sonra Nadir ondan şübhələndi və edam etdirdi. Xorasanın[[Xorasan]]ın paytaxtının mühasirəsinin uğurla nəticəlnəməsindən sonra Nadir şəhərin açarlarını Təhmasibə hədiyyə etdi. Fətəli xanın yerinə Nadir təyin edildi və onlar digər xanları, feodalları tabe etdirmək üçün güclərini birləşdirdilər. İndi qarşıda duran məqsəd isə daha şərqdə yerləşən Heratın ələ keçirilməsi idi.<ref>{{harvnb|Axworthy|2009|p=119}}</ref>
 
== Qərbi Əfqanıstanın ələ keçirilməsi ==

Informasiya Melumat Axtar

Anarim.Az

Sayt Rehberliyi ile Elaqe

Saytdan Istifade Qaydalari

Anarim.Az 2004-2023