|Adı = CerardJerar Debre {{Nobel medalı}}

|Orijinal adı = {{Dillang-en|Gérard Debreu}}

'''CerardJerar Debre''' ({{Dillang-en|Gérard Debreu}}) ([[4 iyul]] [[1921]] - [[31 dekabr]] [[2004]]) — [[fransızlar|fransız]] əsilli [[1975]]-ci ildən [[ABŞ]] vətəndaşlığına keçmiş [[riyaziyyatçı]] və iqtisadçı. [[1962]]-ci ildə [[Berkli Kaliforniya Universiteti]]ndə [[iqtisadiyyat]] üzrə professorluğa yüksələrək məşhurlaşmışdır. [[1983]]-cü ildə [[İqtisadiyyat üzrə Nobel mükafatı]]na layiq görülmüşdür.

CerardJerar Debre [[Fransa]]nın [[Atlantik okeanı]] sahilində yerləşən Kale şəhərində anadan olub. Ailəsi klassik naxışlı tül parça istehsalı şirkətinin sahibi idi. [[Bakalavr]] diplomunu [[II Dünya müharibəsi]] başlamamış almışdı. [[Nasist Almaniyası]] tərəfindən [[Fransa]] işğal olunduqdan sonra sərbəst bölgədə yerləşən [[Qrönobl]]dakı universitetə daxil olmaq üçün hazırlaşdı. [[1941]]-ci ildə [[Nasist Almaniyası]]nın işğalı altında olan [[Paris]]də yerləşən Yüksək Təhsil Məktəbində ({{Dillang-fr|École Normale Supérieure}}) klassik riyaziyyat təhsili aldı. Buna baxmayaraq [[1944]]-cü ildə yekun imtahan verməzdən əvvəl müttəfiqlər [[Normandiya əməliyyatı]]nı həyata keçirərək [[Paris]] istiqamətində irəliləməyə başladı. CerardJerar Debre Azad Fransa ordusuna əsgər kimi qatıldı və [[Əlcəzair]]də hərbi təlim keçdi. Sonra isə [[Almaniya]]nın işğalından sonra [[Fransa]]nın nəzarətinə düşən bölgədə [[1945]]-ci ilə kimi hərbi xidmət keçdi.

[[1945]]-ci ildə Riyazi Ümumiləşdirmə ({{Dillang-fr|Agrégation de Mathématiques}}) imtahanından keçərək [[Fransa]] təhsilində [[magistr]] dərəcəsinə bərabər olan dərəcəyə yüksəldi. [[İqtisadiyyat]]da xüsusən Valras tipli ümumi tarazlıq problemləri ilə maraqlandığı üçün [[1946]]-[[1948]]-ci illərdə Milli Elmi Tədqiqat Mərkəzində ({{Dillang-fr|Centre National de la Recherche Scientifique}}) köməkçi olaraq işləyərək [[riyaziyyat]]dan [[iqtisadiyyat]]a keçid etmişdi. [[1948]]-ci ildə CerardJerar Debre Rokfeller təqaüdü qazandı. Bu təqaüdlə [[İsveç]]də [[Uppsala]], [[Norveç]]də [[Oslo]] və bir neçə [[ABŞ]] universitetinə ziyarət etdi. [[1950]]-ci ilin yayında [[Çikaqo Universiteti]]nə bağlı olan Kovles İqtisadi Tədqiqatlar Komissiyasında işləməyə başladı. [[1955]]-ci ildə [[ABŞ]]-da [[Yel Universiteti]]nə təyinat aldı. CerardJerar Debre daha sonra [[1960]]-[[1961]]-ci illərdə [[ABŞ]]-ın [[Kaliforniya]] ştatında yerləşən [[Stanford Universiteti]]nə bağlı olan Davranış Elmləri İrəli Tədqiqatlar Mərkəzində işləmişdi. CerardJerar Debre [[1962]]-ci ilin [[yanvar]] ayında [[Kaliforniya Berkli Universiteti]]nə [[riyaziyyat]] və [[iqtisadiyyat]] üzrə professor kimi təyinat aldı. [[1960]]-[[1970]]-ci illərdə bir sıra [[Avropa]] universitetlərini ziyarət etdi. [[1975]]-ci ildə [[Fransa]]nın [[Fəxri Legion ordeni]] ilə təltif olundu. [[1983]]-cü ildə [[İqtisadiyyat üzrə Nobel mükafatı]]na layiq görülmüşdür.

Evli və iki qız övladı olan CerardJerar Debre [[31 dekabr]] [[2004]]-cü ildə 83 yaşında olarkən [[Paris]]də vəfat etmiş və Pere Laçase ({{Dillang-fr| Père Lachaise}}) qəbiristanlığında dəfn olunmuşdur.

CerardJerar Debrenin ixtisası [[riyaziyyat]] olsa da öz biliyindən [[iqtisadiyyat]] sahəsində də istifadə etmiş və iqtisadiyyatın riyazi əsaslarını tədqiq edərək təkmilləşdirməyə başlamışdır:

* [[1954]]-cü ildə [[ABŞ]] iqtisadçısı [[Kennet Errou]] ilə birlikdə yazdığı "Rəqabətli iqtisadiyyat üçün tarazlığın mövcud olması" ({{Dillang-en|Existence of an Equilibrium for a Competitive Economy}}) adlı məqalədə [[topologiya]] metodundan istifadə edərək [[iqtisadiyyat]]da ümumi tarazlıq olmasının riyazi isbatını vermişlər.

* [[1959]]-cu ildə yazdığı "Dəyər nəzəriyyəsi: İqtisadi tarazlığın aksiom tədqiqatı" ({{Dillang-en|A Theory of Value: An Axiomatic Analysis of Economic Equilibrium}}) adlı monoqrafiyada rəqabətli bazarların aksiom əsaslarını verməklə və ümumi tələb artığının yox olduğu bir qiymət sisteminin var olduğunu Kakutani sabit nöqtə teoremindən istifadə edərək isbat etmişdir. CerardJerar Debre bu monoqrafiyanın sonunda qeyri-müəyyənlik anlayışının ümumi tarazlıq modelinə təsirlərini göstərmiş və [[maliyyə]]yə Errou-Debre təminatı adı ilə daxil olan ''ehtimallı mallar'' anlayışını daxil etmişdir.

* [http://www.nobelprize.org/nobel_prizes/economic-sciences/laureates/1983/debreu-bio.html CerardJerar Debre haqqında Nobel mükafatı e-muzeyində məlumat]

* [http://www.nobelprize.org/nobel_prizes/economic-sciences/laureates/1983/debreu-facts.html CerardJerar Debre haqqında faktlar]

* [http://www.nobelprize.org/nobel_prizes/economic-sciences/laureates/1983/debreu-lecture.pdf#search='Gerard+Debreu' CerardJerar Debrenin İqtisadiyyat üzrə Nobel mükafatının təqdim edilmə mərasimindəki çıxışı]