Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
|
k texniki düzəliş, typos fixed: Hökümət → Hökumət, məhzul → məhsul (3) using AWB
|
||
Sətir 80:
=== Venesiya Respublikası ===
{{əsas|Venesiya Respublikası}}
Venesiya Respublikası tarixi: Qədim dövrdə Adriatik dənizinin Şimal-Qərb sahillərində indiki İtaliyanın şimalında Romalılara yaxın olan Venet tayfası yaşayırdı. 697-ci ildə sakinlər Paulo Luçio Anafestonu ömürlük Başçı seçdilər. Daha sonra Anafestonun vəzifəsi "Doj" adı daşıyırdı.
Venesiya respublikası Bizans və Frank imperiyaları aralarında sərfəli və təhlükəsiz mövqeyindən istifadə edərək qısa bir müddətdə qüdrətli ticarətçi dövlətə çevrilmişdir. Venesiya flotu dəniz döyüşlərində Normanları və Sarasinləri məğlubiyyətə uğradırdılar daha sonra aşağı İtaliya deyilən yerdə Slavyanlar üzərində qalibiyyət qazanmışdılar.
=== İtaliya XIX əsrdə ===
Sətir 88:
Ölkənin iqtisadi cəhətdən ən inkişaf etmiş hissələri Sardiniya krallığına məxsus Pyemont və Avstriya hakimiyyəti altında olan Lombardiya idi. XIX əsrin 30-40-cı illərində bu vilayətlərdə sənaye çevrilişi başlanmışdı. İtaliyada ilk dəmir yolları çəkilirdi.
==== 1848-1849-cu illər inqilabı ====
İtaliyada
1848-ci ilin yanvarında Siciliya adasında üsyan başlandı və tezliklə Neapola yayıldı. Burada kral konstitusiya verməyə məcbur oldu.
Sətir 220:
== İqtisadiyyatı ==
{{Əsas|İtaliya iqtisadiyyatı }}
İtaliya öz iqtisadi inkişafına görə dünyanın aparıcı sənaye dövlətlərinin "böyük yeddiliyini" qapayır. Adambaşına [[ÜDM]] göstəricisi İtaliyada ''39900 dollar''dır (nominal). Avropada iqtisadi cəhətdən dördüncü, dünyada isə 7-ci ən böyük ölkə İtaliyadır. Dünyada ilk 10 ən böyük
'''İtaliya''' ''300 min kvadrat kilometr'' ərazidə yerləşən iri dövlətdir və bu göstəriciyə görə [[Qərbi Avropa]]da yalnız [[Fransa|Fransadan]], [[İspaniya]] dan və [[Almaniya]]dan geri qalır. [[İtaliya əhalisi]]nin sayı ''58 milyon nəfər''dir. Onların '''94%-i''' [[italyanlar]]dır. Əslən İtaliyadan olanların 20 milyondan çoxu xaricdə yaşayır (əsasən ABŞ-da, Fransada, AFR-də və [[Argentina]]da). İtaliya faydalı qazıntı sarıdan kasıb dövlətlər sırasındadır. Ona görə də ölkə yanacaq idxalından, sənaye və kənd təsərrüfatı xammalının, meşə materiallarının idxalından kifayət qədər güclü asılılıqda qalır, [[emaledici sənaye]] isə əsasən idxal olunan [[xammal]]la işləyir. İtaliyanın iqtisadi-coğrafi vəziyyəti – Aralıq dənizi hövzəsinin mərkəzi (Avropanın cənubu, [[Apennin yarımadası]] və ona bitişik olan adalar, bu adaların iriləri – [[Siciliya]] və [[Sardiniya]]) – hələ qədimdən Avropa ölkələri ilə, həmçinin [[Yaxın Şərq]] və [[Şimali Afrika]] ölkələri ilə xarici iqtisadi əlaqələrin inkişafına şərait yaradırdı. Bundan başqa, Şimal və Cənub arasında tarixən təşəkkül tapmış regional müxtəlifliklə şərtlənən italyan modelinin spesifikliyi ölkənin xarici əlaqələrinin inkişaf etdirilməsini və möhkəmləndirilməsini diktə edir.
Sətir 227:
= Kənd təsərrüfatı məhsulları =
Meyvə, tərəvəz, üzüm, kartof, şəkər çuğunduru, soya, buğda, zeytun, mal əti, süd
== Bayram və istirahət günləri ==
|