Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
|
Redaktənin izahı yoxdur
|
Redaktənin izahı yoxdur
|
||
|
Sətir 119:
[[İkinci dünya müharibəsi]]ndən qalib çıxmış SSRİ tərkibinə [[Litva SSR]]-i, [[Moldova SSR]]-i, [[Estoniya SSR]]-i və [[Latviya SSR]]-i də qatdı. SSRİ öz sərhədlərini [[Avropa]]ya tərəf genişləndirdi. Həmçinin [[Almaniya]]nın bir hissəsi də (keçmiş Kenisberq əyaləti) ona nəsib oldu.
== Coğrafiya ==
Ərazisinin sahəsi 22 400 000 [[Kvadrat kilometr|km<sup>2</sup>]]-dir.<ref>[http://www.maps-world.ru/usssr.htm Географическая карта СССР и её краткая характеристика]</ref>, Həmin dövrdə ərazisinə görə [[dünya]]nın ən böyük dövləti olmuşdur
]]-dir.<ref>[http://www.maps-world.ru/usssr.htm Географическая карта СССР и её краткая характеристика]</ref>, Həmin dövrdə ərazisinə görə [[dünya]]nın ən böyük dövləti olmuşdur.<ref name=geo3>[http://www.krugosvet.ru/node/39421 СССР в Рунет-энциклопедии «Кругосвет»]</ref>. Dünyanın altıda birini əhatə etmişdi.<ref name=geo3 /> Ərazisinə görə [[Şimali Amerika]] ilə müqayisə edilirdi. [[Avropa]] hissəsi ölkə ərazisinin dörddə biri idi və onun mədəni və iqtisadi mərkəzi idi. [[Asiya|Asiya hissəsində]] (şərqdəki [[Sakit okean]] və cənubdakı [[Əfqanıstan]] sərhədi)
daha az əhali yaşayırdı.<ref name=geo3 /> Sovet İttifaqının uzunluğu [[şərq]]dən [[qərb]]ə 10 min [[Kilometr|km]]-dən çox, [[şimal]]dan [[cənub]]a isə təxminən 7 200 [[Kilometr|km]] idi.<ref name=geo2>[http://lcweb2.loc.gov/cgi-bin/query/r?frd/cstdy:@field(DOCID+su0006) География СССР. Общие данные]</ref> Ölkə ərazisində 5 [[iqlim qurşağı]] var idi.
Sətir 153 ⟶ 152:
=== SSRİ İkinci dünya müharibəsi illərində ===
XX əsrin 20-30-cu illərində yaranmış Beynəlxalq münasibətlər yeni bir dünya müharibəsini qaçılmaz etdi. [[Almaniya]], [[İtaliya]] və [[Yaponiya]] dünyanın "qeyri-bərabər" nüfuz dairələrinə bölünməsi ilə razı deyildilər. SSRİ öz nüfuz dairəsini [[Avropa]]ya doğru genişləndirmək istəyir, dünyanın nüfuz dairələrinə bölünməsi onu da tam qane etmirdi. Buna görə də [[1939]]-cu ilin martında [[Fransa]], [[İngiltərə]] və SSRİ arasında başlanan danışıqlar uğursuz oldu. SSRİ kimi müttəfiqin olmasını arzulayan Almaniya [[1939]]-cu il avqustun 23-də (İkinci dünya müharibəsinin başlanmasından 8 gün əvvəl) "[[Molotov-Ribbentrop paktı]]" imzaladılar. Bu pakta görə hər iki dövlət bir-birinin üzərinə 10 il müddətinə hücum etməmək haqqında öhdəlik götürürdülər. Müqavilənin məxfi hissəsində isə [[Polşa]]nın və digər Şərqi Avropa ölkələrinin bölüşdürülməsinə dair saziş var idi.
Beləliklə [[1939]]-cu il sentyabrın 1-i [[İkinci Dünya müharibəsi|müharibə]] başladı. "23 avqust" sazişinə əsasən SSRİ həmçinin Polşaya şərqdən hücum etdi. Polşa zəbt edildi və bölüşdürüldü.
SSRİ-nin hərbi gücünə bələd olduqdan sonra [[Almaniya]] SSRİ torpaqlarını tutmaq qərarına gəldi. Almanlar bunun üçün yeni plan "[[Barbarossa]]"adlı "İldırım sürətli müharibə" (''Blitz kriq'') planı hazırladılar. Həmin plan SSRİ-nin çox sürətli işğalına imkan verəcəkdi. Bu planın yerinə yetirilməsində [[Yaponiya]]nın şərqdən hücumu vacib idi. [[Almaniya]] ilə [[Yaponiya]] arasında 70-ci meridian sərhəd kimi şərtləşdirilmişdi.
| |||