|
Göşşüyev Vidadi Mürsəl oğlu 17 aprel 1966-cı ildə Qazax rayonunun Çaylı kəndində anadan olmuşdur. 1972-ci ildə Çaylı kənd 1 saylı orta məktəbin birinci sinfinə daxil olmuş, 1982-ci ildə həmin orta məktəbi bitirmişdir. SSRİ silahlı qüvvələrində hərbi xidmət etmişdir. 1991-ci ildə könüllü dəstəyə yazılmış, tank sürücüsü olmuşdur. Göşşüyev Vidadi Mürsəl oğlu 26 iyun 1992-ci ildə "Satılmış” adlanan ərazi ətrafında gedən döyüşlərdə tankı minaya düşmüş və qəhrəmancasına şəhid olmuşdur. Adını əbədləşdirmək məqsədilə Çaylı kəndində 1 saylı tam orta məktəbə və bir bulağa onun adı verilmişdir.
{{Dil məlumat qutusu
|rəng = altay
|adı = Azərbaycan türkcəsi
|orijinal adı ={{unicode|Azərbaycan Türkcəsi (Türk Dili),آزربايجان تورکجه سی, ''(İranda)'', Азәрбајҹан дили (Kirilcə)}}
|ölkələr = [[Azərbaycan]], [[İran]], [[Gürcüstan]], [[Rusiya]], [[Ukrayna]], [[Almaniya]], [[ABŞ]], [[İraq]], [[Türkiyə]], [[Suriya]], [[Qazaxıstan]]<ref>Н. Г. Волкова (Наталья Георгиевна Волкова — одна из ведущих советских этнографов-кавказоведов, признанный ученый в области этнической истории народов Кавказа, автор нескольких монографических исследований по этническому составу населения Северного Кавказа, по кавказской этнонимике) Кавказский Этнографический Сборник, Статья: Этнические процессы в Закавказье в XIX—XX вв. — IV. — СССР, Институт Этнографии им. М.Маклая, АН СССР, Москва: Наука, 1969. — С. 10. — 199 с. — 1700 экз. — ISBN 2131 Т11272</ref><ref>http://monderusse.revues.org/docannexe4079.html стр.188, Арсений Саппаров, International Relations Department, London School of Economics, Houghton Street, London WC2A 2AE, A.Saparov@lse.ac.uk — According to this plan some 100,000 people had to be «voluntarily» resettled. The emigration occurred in three stages: 10,000 people were resettled in 1948, another 40,000 in 1949, and 50,000 in 1950.29</ref>
|regionlar = {{bayraq|Azərbaycan}} ''Güney Azərbaycan'': [[Qərbi Azərbaycan ostanı|Qərbi Azərbaycan]], [[Şərqi Azərbaycan ostanı|Şərqi Azərbaycan]], [[Ərdəbil ostanı|Ərdəbil]], [[Zəncan ostanı|Zəncan]], [[Qəzvin ostanı|Qəzvin]], [[Həmədan ostanı|Həmədan]], [[Qum ostanı|Qum]] ostanlarında; qismən [[Mərkəzi ostan|Mərkəzi]], [[Gilan ostanı|Gilan]], [[Kürdüstan ostanı|Kürdüstan]]; [[Mazandaran ostanı|Mazandaran]] və [[Rəzavi Xorasan ostanı|Rəzavi Xorasan]] ostanlarında; [[Tehran]], [[Kərəc]], [[Məşhəd]] şəhərlərində.<br /> {{bayraq|Gürcüstan}} ''Gürcüstanda'': [[Marneuli]], [[Bolnisi]], [[Dmanisi]], [[Qardabani]]; yığcam halda [[Saqareco]], [[Kaspi]], [[Mtsxeta]], [[Salka]], [[Laqodexi]], [[Kareli]], [[Tetri-Skaro]], [[Qori]], [[Telavi]]; eləcə də [[Tbilisi]], [[Rustavi]], [[Dedoplis-Skaro]] şəhərlərində.<br />{{bayraq|Rusiya}} ''Rusiyada'': yığcam halda [[Dağıstan]]da ([[Dərbənd rayonu|Dərbənd]], [[Tabasaran rayonu|Tabasaran]], [[Rutul rayonu|Rutul]], [[Qızılyar rayonu|Qızılyar]] rayonlarında); eləcə də Rusiyanın bir çox digər şəhərlərində.<br />{{bayraq|Türkiyə}} ''Türkiyədə'': kompakt halda [[Qars ili|Qars]], [[İğdır ili|İqdır]], [[Ərdəhan ili|Ərdəhan]], [[Ərzurum ili|Ərzurum]] illərində; eləcə də Türkiyənin bir çox digər şəhərlərində.<br />{{bayraq|İraq}} ''İraqda'': [[türkmanlar]]ın dili
|rəsmi dil = {{Bayraq|Azərbaycan}} [[Azərbaycan]]<br>{{Bayraq|Rusiya}} [[Rusiya]]
*{{Bayraq|Dağıstan}} [[Dağıstan]]
|tənzimləyən təşkilat =
|danışanların sayı = 45-50 milyon<ref name="Encyclopedia of Orient">[http://looklex.com/e.o/iran.peoples.htm "Peoples of Iran"] in ''Looklex Encyclopedia of the Orient''. Retrieved on 22 January 2009.</ref><ref>http://www.terrorfreetomorrow.org/upimagestft/TFT%20Iran%20Survey%20Report%200609.pdf</ref><ref name="CIA Iran">[https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/ir.html#People "Iran: People"], ''CIA: The World Factbook'': 24% of Iran's total population. Retrieved on 22 January 2009.</ref><ref>[http://www.ingentaconnect.com/content/routledg/ccas/2008/00000027/00000001/art00004 G. Riaux, "The Formative Years of Azerbaijan Nationalism in Post-Revolutionary Iran"], ''Central Asian Survey'', 27(1): 45-58, March 2008: 12-20%of Iran's total population (p. 46). Retrieved on 22 January 2009.</ref><ref name="Amnesty International">[http://www.amnestyusa.org/news/document.do?id=ENGMDE130742006 "Iran"], ''Amnesty International report on Iran and Azerbaijan people''. Retrieved 30 July 2006.</ref><ref>[http://www.ethnologue.com/show_language.asp?code=azb Ethnologue total for South Azerbaijani] plus [http://www.ethnologue.com/show_language.asp?code=azj Ethnologue total for North Azerbaijani]</ref>
|reytinq = 30
|status =
|ölü dil =
|kateqoriya = [[Avrasiya dilləri]]
|təsnifatı =
[[Altay dilləri]]
:[[Türk dilləri]]
::[[Oğuz dilləri]]
|yazı = [[latın əlifbası]] (Azərbaycanda) <br /> [[kiril əlifbası]] (Dağıstanda) <br /> [[ərəb əlifbası]] (İranda)
|QOST 7.75–97 = азе 025
|ISO1 = az
|ISO2 = aze
|ISO3 = aze, azj, azb, qxq, slq
}}
'''Azərbaycan dili'''<ref>[http://e-qanun.az/print.php?internal=view&target=1&docid=1865&doctype=0 Azərbaycan Respublikasında dövlət dili haqqında Azərbaycan Respublikasının Qanunu. Normativ hüquqi aktların vahid internet elektron bazası]</ref><ref>[http://slis.mlspp.gov.az/uploads/qanun/dovlet%20dili.htm Azərbaycan dili]</ref> ('''Azərbaycanca, Azərbaycan türkcəsi''', tarixi adı: '''Türk dili''' və ya '''Türkcə''')<ref>http://www.bbc.com/azeri/analysis/2016/08/160809_azer_turk_language</ref> — [[Azərbaycan Respublikası]]nın və [[Rusiya Federasiyası]]nın [[Dağıstan Respublikası]]nın<ref>Dağıstan Respublikasının Konstitusiyasına görə rus dili və Dağıstan xalqlarının hər birinin dili respublikanın dövlət dilidir. Yazısı olan 14 dil, o cümlədən Azərbaycan dili dövlət dili kimi istifadə olunur.</ref> rəsmi dövlət dilidir.[[Türk dilləri|Altay dilləri ailəsinin türk dilləri şöbəsinin Oğuz sinfinin Qərb qrupuna]] daxildir.
Azərbaycan dilindən [[Azərbaycan]], [[İran]], [[İraq]], [[Gürcüstan]], [[Rusiya]], [[Türkiyə]], [[Ukrayna]], [[Suriya]] ərazisində istifadə olunur.
Azərbaycan Respublikası ərazisində bu dilin cüzi fərqlənən 4 dialekti vardır:
# Şərq dialekti — Quba, Şamaxı, Bakı, Muğan və Lənkəran dialektləri
# [[Azərbaycan dilinin qərb dialekti|Qərb dialekti]] - Qarabağ və Qarabağətrafı rayonların dialektləri
# Şimal dialekti — Şəki və Zaqatala-Qax dialektləri
# Cənub dialekti — Naxçıvan, Ordubad, İrəvan dialektləri <ref>[http://www.turklib.ru/engine/includes/print.php?category=general_history-lingo-science&altname=azerbaijan_dile_tarixi Azərbaycan dili tarixi]</ref>
Azərbaycan dili geneoloji bölgüyə əsasən [[türk dilləri]]nə mənsubdur. Başqa dil qruplarında olduğu kimi, bu qrupa daxil edilən dillər də bir-birinə leksik, morfoloji və sintaktik cəhətdən çox yaxındır. Dialektlər bir-birindən fonetik xüsusiyyətlərinə görə fərqlənirlər.
== Qısa tarixi ==
|