Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
|
|
|
||
|
Sətir 3:
== Həyatı ==
=== Naxçıvan dövrü ===
[[Naxçıvan]]da anadan olan Mövlana Nemətullah ibn Mahmud Şeyx Əlvan Naxçıvani, zamanın tanınmış xocalarından dərs alıb zahiri elmləri tamamladıqdan sonra [[təsəvvüf]]ə bağlanmışdır. Bu sahədə də mükəmməl bilik
=== Təbriz dövrü ===
Daha sonra [[Anadolu]]ya getmiş, [[Akşəhər]]də yerləşmişdir. Tarixən və hal-hazırda Ağşəhərlilər arasında, Şeyx Əlva, Nemətullah Naxçıvani, Baba Nemətullah, Baba Nemət və Nemətullah Sultan kimi adlarla xatırlanan bu böyük Türk-İslam alimi və vəlisi, zamanındakı alim və vəlilərin ən fəzilətlilərindən biri hesab olunurdu. Ağşəhərdə uzun illər elmə xidmət etmiş və çoxlu sayda müridi olmuşdur. Öz doğma dili olan türkcəylə yanaşı, ərəb və fars dillərini də bilirdi.
[[1498]]-ci ildə Naxçıvandan ayrılmış, islam aləminin bir çox önəmli mərkəzlərini gəzmiş, bir müddət [[Təbriz]]də qalaraq, orada [[Dədə Ömər Rövşəni]] ilə görüşmüşdür.
=== Ağşəhər dövrü ===
Daha sonra [[Anadolu]]ya getmiş,
Taşköprülüzadənin "Şəqayiqi-Numaniyyə" adlı məşhur əsərində onun haqqında "ülumi-rəbbaniyə mütəbahhir əsrari-ilahiyyə dəryalarına qəriq" ({{dil-az|ilahi elmlərdə dərin, ilahi sirlər dənizinə dalmış}}) – dediyi Nemətullah Naxçıvani [[təfsir]] elmində təsəvvüfi təfsirlər arasında mühüm bir yerə sahib olan ''"əl-Fəvatihül-İlahiyyə vəl Məfatihül-Qeybiyyə"'' adlı əsərin müəllifidir. O, bu təfsiri daha öncə yazılmış təfsirlərə müraciət etmədən, öz biliyi əsasında yazması ilə məşhur olmuşdur. Bunlardan başqa, Hidayət-ül-İxvan və Risalət-ül-Vücud adında təsəvvüflə əlaqədar iki risaləsi vardır. "Fəvatih-ul-İlahiyyə" adlı təfsirinin, öz əl yazısıyla olan nüsxəsi, Topaqapı Sarayında III Əhməd Xan kitabxanasında mövcuddur. Həmin təfsir 1908-ci ildə, Mətbey-i Osmaniyyədə iki cild halında çap olunmuşdur. Naxçıvani bu əsərini, 1498-ci ildə, Ramazani Şərif ayının ortalarında tamamlamışdır.
| |||