Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
(müzakirə | töhfələr)
kRedaktənin izahı yoxdur
Redaktənin izahı yoxdur
Teqlər: Mobil redaktə Mobil veb redaktə
Sətir 6:
[[Azərbaycan]] ərazisinin on altıda bir hissəsi Avropanın hüdudlarına düşür. Azərbaycanın Avropaya düşən hissələri [[Qusar]] rayonu, [[Quba]] rayonunun ərazisinin çox hissəsi, [[Şabran]] və [[Xaçmaz]]ın ərazisinin bir hissəsi, [[Xızı]] rayonun ərazisinin yarıdan çoxu, [[Sumqayıt]] şəhəri, [[Novxanı]] daxildir. Qitənin sərhədləri [[Fatmayı]] ilə [[Mehdiabad (Abşeron)|Mehdiabadın]] arasından keçir və buradan keçdikdən sonra [[Şüvəlan]]ın ərazisinin də çox hissəsi Avropaya daxil olur. [[Azərbaycan]]da Avropanın sərhədinin hüdudları təxminən [[Abşeron]] rayonun [[Zirə qəsəbəsi]]ndə tamamlanır. Zirənin yarısı [[Asiya]], yarısı isə Avropa hüdudlarına daxildir. Bakı tam olaraq Avropanın hüdudlarına daxil olmur. Bakıda [[Şüvəlan]]ın çox hissəsi, Binəqədi rayonu, [[Mərdəkan]] qəsəbəsinin bir hissəsi Avropanın hüdudlarına daxildir. Ümumilikdə, [[Bakı]]nın mərkəzi hissəsi [[Asiya]], şimal-qərb hissəsi isə Avropaya aid olur.<ref>{{cite web|url=http://az.trend.az/azerbaijan/society/2194518.html|title=Azərbaycanın Avropa hüdudlarına daxil olan əraziləri açıqlanıb|date=26 sentyabr 2013, 11:31|publisher=AMEA}}</ref>
 
== Coğrafiyası == Mehemmedeliyev Mirze Samir oglu sizi liverpool oyununun final oynuna cagiririq . Biz bir basa vertolyot gonderecik Azafliya.
== Coğrafiyası ==
AvropanınA vropanın ucqar nöqtələri şimalda [[Nordkin burnu]], cənubda [[Mərakeş burnu]], qərbdə [[Roka burnu]], şərqdə isə [[Ural dağları]]nın şimal qurtaracağı hesab olunur. Ekvator xəttindən xeyli şimalda yerləşir. Lakin şimal qütb sahəsinə az bir hissəsi daxildir. [[Antarktida]]dan başqa yeganə qitədir ki, tropik sahəyə daxil deyildir. Qərb hissəsindən başlanğıc meridianı keçir, bu meridian [[London]] meqapolisinə daxil olan [[Qrinviç]] şəhərindən keçdiyi üçün onu çox vaxt [[Qrinviç meridianı]] adlandırırlar. Digər materiklərə görə Avropanın mövqeyi tarixən əlverişliliyi ilə seçilmişdir. Avropa hələ qədim dövrlərdən cənubda [[Aralıq dənizi]] vasitəsilə Cənub-Qərbi Asiya və Şimali Afrika ilə əlaqə saxlamışdır. Qərbdə isə [[Şimali Amerika]] və başqa materiklərə gedən dəniz yolları üzərində yerləşmişdir. Avropa [[Atlantik okeanı]] və [[Şimal Buzlu okeanı]] suları ilə əhatə olunub. Sahil xətləri çoxlu parçalanmaya məruz qalmış, girintili-çıxıntılı olması ilə seçilmişdir. Onun sahillərində çoxlu buxta və körfəzlər var. Bu da qabarma və çəkilmələrin təsiri ilə dənizçiliyin inkişaf etməsinə, çoxlu dəniz limanlarının yaranmasına şərait yaratmışdır. Dənizdən xeyli kənarda, [[Temza çayı]] sahilində yerləşən [[London]] bu səbəbdən mühüm liman şəhərinə çevrilmişdir. Sahil xətlərinin çox parçalanması bir sıra ada və yarımadaların da yaranmasına səbəb olmuşdur. Qitə ərazisinin 25%-ni ada və yarımadalar tutur. Avropanın daxili hissələri dənizlərdən çox aralı deyildir. Qərbdə daxili hissələrin dənizlərdən məsafəsi 600&nbsp;km, şərqdə isə 1600&nbsp;km təşkil edir. Avropa dövlətlərinin əksəriyyətinin dənizə çıxışı olduğuna görə, dəniz dövlətləri hesab olunurlar.
 
Şimaldan Avropa sahillərini Şimal Buzlu okeanının [[Norveç dənizi|Norveç]], [[Barens dənizi|Barens]] və [[Ağ dəniz]]in suları yuyur. Barens və Ağ dənizləri arasında [[Kola yarımadası]] yerləşmişdir. Şimaldakı [[Yeni Torpaq]], [[Frans-İosif Torpağı]] və [[Svalbard]] adaları da Avropaya aiddir. Atlantik okeanı və onun dənizləri Avropanı qərb və cənubdan əhatə etmişdir. [[Şimal dənizi|Şimal]], [[Baltik dənizi|Baltik]], [[Aralıq dənizi|Aralıq]], [[Qara dəniz|Qara]] və [[Azov dənizi]] sahillərdə bir sıra körfəz və buxtalar yaratmışdır. Bunlardan Biskay, Fin, Botnik, Riqa və başqa körfəzləri göstərmək olar. Baltik və Norveç dənizləri arasında Avropanın ən böyük yarımadası olan [[Skandinaviya yarımadası]] yerləşir. Avropanın digər iri yarımadalarından [[Pireney yarımadası|Pireney]], [[Appenin yarımadası|Apennin]], [[Balkan yarımadası|Balkan]], [[Krım yarımadası|Krım]] qeyd olunmalıdır. Avropanın böyük adalarından isə [[Böyük Britaniya]], [[İrlandiya]], [[İslandiya]], [[Korsika]], [[Siciliya]] və [[Sardiniya]] göstərilə bilər. Aralıq dənizi Avropa sahillərində ən böyük və ən dərin dənizdir. Bu dəniz həmişə istidir (13&nbsp;°C) və onun ətraf ərazilərin təbiətinə təsiri böyükdür. Buna səbəb isə dayaz və ensiz [[Cəbəllütariq boğazı]]ndan nisbətən soyuq okean sularının bu dənizə daxil ola bilməməsidir. Şimali Atlantika isti cərəyanının təsiri ilə Norveç və Barens dənizləri qışda donmur. Bu, gəmiçiliyin daimi inkişafı üçün əlverişli imkan yaradır. Daha cənubda yerləşən Ağ və Baltik dənizləri isə qışda buz bağlayır.

Informasiya Melumat Axtar

Anarim.Az

Sayt Rehberliyi ile Elaqe

Saytdan Istifade Qaydalari

Anarim.Az 2004-2023