Məhəmməd Əmin Rəsulzadə: Redaktələr arasındakı fərq
Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
(müzakirə | töhfələr)
redaktə
(müzakirə | töhfələr)
redaktə
Redaktənin izahı yoxdur
Sətir 1:
{{Mənbə azlığı}}
'''[http://www.milliarxiv.gov.az/az/istiqlal-beyannamesi]'''{{Dövlət xadimi
| azərbaycan dilində adı = MəhəmmədMəmməd Əmin Rəsulzadə
| adın orijinalı = MəhəmmədMəmməd Əmin Axund Hacı Molla Ələkbər oğlu Rəsulzadə
| portret = Mammad Amin Rasulzade.jpg
| portretin ölçüsü = 290
Sətir 27:
}}
 
'''Məmməd Əmin Rəsulzadə''' (tam adı: ''Məmməd Əmin Axund Hacı Molla Ələkbər oğlu Rəsulzadə''; {{DVTY}}) — [[Azərbaycanlı]] dövlət və ictimai xadimi, siyasətçi və publisist, [[Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti]]nin ([[1918]]-[[1920]]) banilərindən və [[Azərbaycan]] siyasi mühacirətinin liderlərindən biri. [[Azərbaycan tarixi]]nin ən görkəmli və böyük şəxsiyyətlərindən olub, Azərbaycan milli istiqlal hərəkatına başçılıq etmişdir. Onun ''"Bir kərə yüksələn bayraq, bir daha enməz!"'' ifadəsi [[XX əsr]]də Azərbaycanda müstəqillik hərəkatının şüarı olmuşdur.<ref>{{Cite web|title=MəhəmmədMəmməd Əmin Rəsulzadə kimdir?|url=http://www.timeturk.com/az/2011/01/31/mehemmed-emin-resulzade-kimdir.html|date=12 December 2015}}</ref><ref>{{Cite web|title=Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İlham Əliyevin sərəncamına əsasən Məmməd Əmin Rəsulzadənin 130 illik yubileyi münasibəti ilə hazırlanmış metodik vəsait|url=http://www.clb.az/files/mv/MEMME_%20EMIN%20RESULZADE.pdf|date=12 December 2015}}</ref><ref>{{Cite web|title=MƏHƏMMƏDMƏMMƏD ƏMIN RƏSULZADƏ|url=http://rasulzade.org/bio.html|date=12 December 2015}}</ref>
 
== Həyatı ==
Sətir 42:
* '''Oğlu Rəsul''' – M.Ə.Rəsulzadənin iki oğul övladı olub. Rəsul və Azər. Oğlu Rəsul 1918-ci ildə anadan olmuşdu. Texnikumda təhsil alıb. Rəsulun şeir yazmaq istedadı da olub. 1934-cü ildən təqib edilib. 1937-ci ilin iyulun 15-də [[Novxanı]]dakı bağlarında həbs olunaraq 19 yaşında güllələnib.
* '''Oğlu Azər''' – kiçik oğlu Azər M.Ə.Rəsulzadə həbsdə olarkən 1920-ci ildə doğulub. M.Ə.Rəsulzadə [[Stalin]] onu [[Moskva]]ya apararkən evə gedib, ailəsi ilə görüşə bilib. İki aylıq uşağın adını dəyişib (əvvəl adı Əliheydər olub) Azər qoyub. 1937-ci ildə sürgünə göndərilən Azər 1993-cü ildə [[Qazaxıstan]]da – [[Karaqanda]]da dünyasını dəyişib və Novxanı məzarıstanlığında dəfn edilib.
* '''Nəvəsi [[Rəis Rəsulzadə]]''' – Azər bəyin oğludur. 1946-cı ildə sürgündə - [[Qazaxıstan]]ın Taldı-Kurqan bölgəsində anadan olub, orta təhslini də orada – [[Karaqanda]]da alıb. Azərbaycan Respublikasının Əməkdar rəssamıdır. Hazırda [[Azərbaycan Dövlət Pedaqoji Universiteti]]ndə dosent olaraq çalışır.<ref>{{Cite book|title= MəhəmmədMəmməd Əmin Rəsulzadə Ensklopediyası|page=42}}</ref>
 
=== Həbs edilən qohumları ===
Sətir 49:
M.Ə.Rəsulzadə böyük cəhdlə ailəsini xilas etməyə – [[Türkiyə]]<nowiki/>yə gətirməyə çalışıb. Oğlu Azərin dediyinə görə, hətta bir dəfə (bu təxminən 1925-1926-cı illərdə olub) qatara minib getməyə də hazırlaşıblar. Lakin M.Ə.Rəsulzadənin atası Axund Hacı Ələkbər məsləhət bilməyib və onlar Bakıda qalıblar. 1932-ci ilə qədər isə M.Ə.Rəsulzadə müxtəlif adamlarla ailəsinə maddi yardımlar göstərib, hətta geyim, paltar da alıb göndərib. Sonradan sərhədlər bağlandığından bu mümkün olmayıb. Bakıda gizli fəaliyyət göstərən müsavatçılar isə imkan daxilində M.Ə.Rəsulzadənin ailəsinə müəyyən köməklik edib.
 
M.Ə.Rəsulzadə ailəsinin sürgünə göndərildiyini və həyat yoldaşının da vəfat etdiyini öyrəndikdən sonra polyak əsilli Vanda xanımla ailə qurub, birgə yaşayıb. Hər ikisi Ankaradakı milli kitabxanada çalışıb. Onların bu evlilikdən övladları olmayıb. Vanda xanım 1885-ci ildə Varşavada anadan olub, [[Varşava Universiteti]]<nowiki/>ni bitirib. Onun Marşal Pilsudski ilə, eyni zamanda 1930-cu illərdə Polşanın Xarici İşlər Naziri olmuş Beklə qohumluq əlaqəsinin olduğu bildirilir. O, 1974-cü ildə dünyasını dəyişib və Ankara şəhərindəki “Cəbəçi” (Əsri) qəbirstanlığında dəfn edilib.<ref name=":0">{{Cite book|title= MəhəmmədMəmməd Əmin Rəsulzadə Ensklopediyası|page=43}}</ref>
 
=== Qalereya ===
Sətir 57:
Şəkil:M.Ə.Rəsulzadənin Bacısı.png|<small>Şəhrəbanu xanım</small>
Şəkil:Ümmülbanu Rəsulzadə.png|<small>Ümbülbanu xanım</small>
Şəkil:MəhəmmədMəmməd Əmin Rəsulzadənin qızı Lətifə.png|<small>Qızı Lətifə</small>
Şəkil:M.Ə.Rəsulzadənin qızı Xalidə.png|<small>Qızı Xalidə</small>
Şəkil:M.Ə.Rəsulzadənin oğlu Rəsul.png|<small>Oğlu Rəsul</small>
Sətir 71:
== Siyasi fəaliyyəti ==
"Müsəlman demokratik "Müsavat" cəmiyyəti" adı ilə gizli fəaliyyət göstərən təşkilatın bir qolu da az sonra [[İran]]da qurulmuş və burada başlamış [[məşrutə inqilabı]]na istiqamət verici rəhbər qüvvəyə çevrilmişdir. 1904-cü ilin axırlarında "Müsəlman demokratik "Müsavat" cəmiyyəti"nin əsasında Rusiya Sosial Demokrat Fəhlə Partiyasının Bakı komitəsinin nəzdində "Müsəlman sosial-demokrat "Hümmət" təşkilatı" yaradılmışdır.<ref name="huseyne"/> Bu təşkilatın baniləri [[Mir Həsən Mövsümov]], [[Məmməd Həsən Hacınski]] və Məmməd Əmin Rəsulzadə olmuşlar.<ref>[[Bakinskiy Raboçiy qəzeti]] N60, 18 mart, 1923-cü il</ref> [[Məşədi Əzizbəyov]], [[Nəriman Nərimanov]], S.M.Əfəndiyev və başqa inqilabçılar da 1905-ci ildən bu təşkilatın üzvü idilər. Təşkilatın ''"Hümmət"'' adlı qəzeti də nəşr edilmiş, 1904-1905-ci illər arası cəmi 6 nömrə buraxmış qəzetin əsas naşirlərindən biri də M.Ə.Rəsulzadə olmuşdur.
[[Şəkil:MəhəmmədMəmməd Əmin Rəsulzadənin Novxanıdakı heykəli.jpg|thumb|250px|left|Məmməd Əmin Rəsulzadənin Novxanı qəsəbəsindəki [[MəhəmmədMəmməd Əmin Rəsulzadənin heykəli (Novxanı)|heykəli]]]]
 
Qəzet öz nəşrini dayandırdıqdan sonra [[1906]]-cı ilin dekabrından ''"Təkamül"'' adı ilə çıxır. Həmin illərdə Bakı neft mədənlərində və Azərbaycanın qəzalarına ana dilində inqilabi qəzet və intibahnamələrin göndərilməsi bilavasitə M.Ə.Rəsulzadənin adı ilə bağlıdır. 1907-ci il sentyabrın 29-da inqilabçı fəhlə Xanlar Səfərəliyevin Bibi-Heybətdə dəfn günü, onun qəbri üstündə keçirilən böyük yığıncaqda P.Caparidze, S.M.Əfəndiyev, [[Stalin|İ.V.Stalin]] ilə birlikdə M.Ə.Rəsulzadə də alovlu nitq söyləmişdir.
Sətir 129:
{{sitatın əvvəli}}"Müsavat" partiyasının gizli mərkəzi komitəsinin ən mühüm təşəbbüslərindən biri M. Ə. Rəsulzadəni Moskvadan qaçırmaq olmuşdur. Əvvəlcə bir yoldaş vasitəsilə, sonra isə sabiq Parlament üzvü, mərhum [[Rəhim bəy Vəkilov]]u və Bakı əsgəri təşkilatının rəisi, şəhid yoldaşımız doktor [[Dadaş Həsənov|Dadaş Həsənzadəni]] bir qədər pul ilə Moskvaya göndərmək surətilə M. Ə. Rəsulzadə ilə təmasda olmuşlar. Məmməd Əmin Rəsulzadəyə təklif olunmuşdur ki, elmi-tədqiqat adı ilə [[Leninqrad]]a getsin. Onun oradan rəhmətlik tatar maarifçilərindən [[Musa Carullah|Musa Cərurullah Bigiyev]]in (1875-1949) müyəssər yardımı ilə və qayıqla Fin körfəzi üzərindən üzərək [[Finlandiya]]ya qaçırılması təmin edilmişdir.<ref>"Azərbaycan" jurnalı, Ankara, №3, 1955-ci il</ref>{{sitatın sonu}}
 
== Adolf Hitlerə münasibəti<ref>{{Cite book|title= MəhəmmədMəmməd Əmin Rəsulzadə Ensklopediyası|page=272}}</ref>==
<p>M.Ə.Rəsulzadənin Almaniyanın 1932-1945-ci illərdəki dövlət başçısı [[Adolf Hitler]]lə birbaşa görüşü və münasibəti olmayıb. Onun Almaniya hökuməti ilə əlaqələri Şərq Nazirliyinin SSRİ Millətləri üzrə Baş İdarəsinə başçılıq edən professor [[Qerhard Von Mende]] və Almaniyanın sabiq Moskva Böyükelçisi,Xarici İşlər Nazirliyinin təmsilçisi [[Şulenberq]] vasitəsi ilə olub.M.Ə.Rəsulzadənin Almaniya hökuməti ilə əlaqə qurmaqda başlıca məqsədi sayı 70 minə qədər olan azərbaycanlı əsirləri xilas etmək və Azərbaycanın müstəqilliyininn Almaniya hökuməti tərəfindən qəbul edilməsi idi.Bununla əlaqədar o,Almaniyada olarkən "[[Milli Azərbaycan Komitəsi]]"ni yaratmış,Almaniya hökuməti ilə danışıqlar aparmışdı.Lakin Hitler "komitələr" deyil,məhdud səlahiyyətli "milli komisiyalar" yaratmağa üstünlük vermişdi.</p>
<p>Hitlerə və onun faşist ideologiyasına olan münasibətini isə M.Ə.Rəsulzadə belə bildirdi :
Sətir 151:
[[Şəkil:Rasulzade muhacir.jpg|thumb|left|M.Ə.Rəsulzadə (aşağıdan mərkəzdə) mühacir illərində]]
1922-ci ildə Petroqraddan Finlandiyaya qaçan Rəsulzadə, qərbi Avropaya, oradan da Türkiyəyə gəlir.
[[Şəkil:MəhəmmədMəmməd Əmin Rəsulzadə və Leyla Rəsulzadə.jpg|thumb|left|150px|M.Ə.Rəsulzadə həyat yoldaşı Vanda (Leyla) ilə]]
[[1923]]-ci ildə İstanbulda M.Ə.Rəsulzadənin ''"Azərbaycan respublikasının keçmişi, təşəkkülü və indiki vəziyyəti" kitabı çap edilir. "Əsrimizin Səyavuşu", "İstiqlal məfkurəsi və gənclik"'' kitabları çap edilir. 1923-cü ildə İstanbulda çap edilən [[Əsrimizin Siyavuşu|"Əsrimizin Səyavuşu"]] əsəri Rəsulzadənin dahi İran şairi Firdovsinin "Şahnamə"sindən təsirlənərək ,hadisələri zaman və məkan etibarilə dəyişib İran-Turan müharibələri ilə əlaqələndirərək yazdığı bağımsızlıq ruhunda yazılmış əsərdir. "Əsrimizin Səyavuşu" əsəri Məmməd Əmin Rəsulzadənin Azərbaycan gənclərinə xitabəti ilə sona çatır:
 
Sətir 166:
== Azərbaycan xalqına müraciətləri ==
[[Şəkil:RasulzadeMammadAmin.jpg|thumb|right]]
Rəsulzadə ömrünün sonlarına yaxın, [[1951]]-ci il [[26 avqust]], [[1952]]-ci il, [[1953]]-cü il [[28 may]] olmaqla Azərbaycan xalqına 3 dəfə müraciət etmişdir.<ref>{{Cite book|title= MəhəmmədMəmməd Əmin Rəsulzadə Ensklopediyası|page=194}}</ref>
 
===26 avqust 1951===
{{cquote|''"Mən MəhəmmədMəmməd Əmin Rəsulzadə "Amerkanın Səsi" radiosundan danışıram. Həsrətini çəkdiyimiz əziz Vətəninə xitab edə bilmək üçün buna mütəşəkkirəm. Bu radio Birləşik Amerika Dövlətlərinin parlaq tarixini yaradan demokrasi fikirlərini yayır. Bu fikirlər başlıca 2 əsasa dayanır: İnsanlara azadlıq, millətlərə istiqlal!
 
"Bundan 33 il əvvəl Birinci Dünya hərbinin sonunda çarlıq rejimi çöktü; Vətənimizi istila və istibdadı altında tutan Rusiya İmperatorluğu dağıldı. Azərbaycanlılar illərdən bəri gözlədikləri fürsəti ələ keçirdilər:milli və müstəqil bir Cümhuriyyət qurdular...
Sətir 179:
Əziz Azərbaycanlılar! Bütün dünyadan əlaqəniz kəsilmiş və təklənmişsiniz. Ətrafınızda sizi xarici aləmdən ayıran dəmir bir pərdə vardır. Başınız min bir bəla və fəlakətlər içindədir. Bu bəlalı və fəlakətli yaşayışı bolşevik propaqandaçıları sizə ideal bir həyat kimi qələmə verirlər. Sovetlər xaricində qalan dünyadakı həyatı fəlakətdən və səfalətdən ibarət bir həyat kimi təsvir edirlər. İnanmayınız qardaşlar! Dünyada asudə yaşayan, qorxu bilməyən azad insanlar, azad millətlər və müstəqil dövlətlər vardır. Bu millətlərin yaşadıqları məmləkətlərdə insanın nə fikrinə, nə vicdanına, nə də imanına təsəllüd edən yoxdur. Azad insanların birliyindən ibarət olan müstəqil millətlər öz-özlərini idarə edirlər.
 
Azadlıq və milli istiqlal prinsiplərini bundan 175 il əvvəl Amerika, 33 il əvvəl də Azərbaycan bəyannaməsi elan etmişdilər. Bütün dünyanın səadəti kimi Azərbaycanın xilası da bu əsasların tamamilə gərçəkləşməsinə bağlıdır.Təkrar edirəm - İnsanlara azadlıq, Millətlərə istiqlal!"'' <ref>MəhəmmədMəmməd Əmin Rəsulzadə."Qafqasya" jurnalı, Münhen, №1,avqust 1951-ci il.</ref>}}
 
'''Qeyd''': Müraciət ixtisarla verilmişdir.
Sətir 192:
<br>2-Müstəqil Azərbaycan dövlətinin idarə şəkli xalq cümhuriyətidir.
<br>3-Azərbaycan Xalq Cümhuriyəti bütün millətlər,xüsusəndə qonşulu millət və dövlətlərlə yaxşı münasibətlər qurmaqdadır.
<br>4-Azərbaycan Xalq Cümhuriyəti millət,məzhəb,sinfi və cinsi fərqi gözləmədən hüdudları içində yaşayan bütün vətəndaşlarına siyasi və mədəni hüquqları təmin edir."'' <ref>MəhəmmədMəmməd Əmin Rəsulzadə."Qafqasya" jurnalı, Münhen,1952-ci il.</ref>}}
'''Qeyd''': Müraciət ixtisarla verilmişdir.
 
Sətir 205:
 
{{Dinlə
| adı =MəhəmmədMəmməd Əmin Rəsulzadənin Azərbaycan xalqına müraciəti
| faylınadı = MəhəmmədMəmməd Əmin Rəsulzadənin Azərbaycan xalqına müraciəti.ogg
| izahı = MəhəmmədMəmməd Əmin Rəsulzadənin "Amerikanın Səsi" radiosu vaitəsiylə Azərbaycan xalqına müraciətinin lent yazısı
}}
 
Sətir 226:
 
''"Rəsulzadə, bütün ömrüm boyunca, Şərq dünyasında tayına rastlaşmadığım, mübaliğəsiz söyləyə biləcəyim fövqəladə nadir insanlardan biri idi. Məmməd Əmin bəy tərbiyəli, qüvvətli və sağlam məntiq sahibi, təmiz qəlbi, doğru sözlü, mətanətli, tam mənasıyla dürüst, fikir və yoluna dərin bir iman bəsləyən fədakar, mücahid və örnək bir insandı. Belələrinə zəmanəmizdə və hələ bizim tərəflərdə rast gəlmək mümkün deyildir"''.<ref>"Sühən" jurnalı, tehran, No4, 1955-ci il</ref>
[[Şəkil:Məhəmməd_Əmin_Rəsulzadənin_cənazəsiMəmməd_Əmin_Rəsulzadənin_cənazəsi.jpg|thumb|right|Məmməd Əmin Rəsulzadənin cənazəsi]]
[[1978]]-ci ildə Ankarada M.Ə.Rəsulzadənin ''"Milli təsanüd" ("Milli həmrəylik")'' adlı kitabı nəşr olunmuşdur. [[1985]]-ci ildə Oksfordda M.Ə.Rəsulzadənin ''"Qafqaz problemi ilə əlaqədar olaraq panturanizm" adlı kitabı'' ingilis dilində ön sözlə, rus dilində ikinci dəfə çap edilmişdir. M.Ə.Rəsulzadənin [[1989]]-cu ildə ''"Əsrimizin Səyavuşu"'' və [[1990]]-cı ildə isə ''"Azərbaycan respublikasının keçmişi, təşəkkülü və indiki vəziyyəti"'' adlı kitabları Ankarada yenidən işıq üzü görmüşdür.
[[1993]]-cü ildə Türkiyə Respublikasında tikilmiş məktəbə (Mehmet Emin Resülzade Anadolu Lisesi) adı verilmişdir.
Sətir 236:
Azərbaycan Respublikasının 3-cü Prezidenti [[Heydər Əliyev]] ''"Azərbaycanın görkəmli ictimai-siyasi xadimi M.Ə.Rəsulzadənin anadan olmasının 110 illik yubileyinin keçirilməsi haqqında"'' 29 dekabr 1993-cü il tarixli, 79 nömrəli Fərmanı imzalamışdır.<ref>[http://e-qanun.az/print.php?internal=view&target=1&docid=8734&doctype=0 Azərbaycan Respublikasının Prezidentinin 29 dekabr 1993-cü il tarixli, 79 nömrəli Fərmanı]</ref><ref>[http://www.anl.az/down/he_serencamlar.pdf Azərbaycanın görkəmli ictimai-siyasi xadimi M.Ə.Rəsulzadənin anadan оlmasının 110 illik yubileyinin keçirilməsi haqqında Azərbaycan Respublikası Prezidentinin 29 dekabr 1993-cü il tarixli, 79 nömrəli '''Fərmanı'''] — '''anl.az''' saytı</ref>
 
Azərbaycan Respublikasının 4-cü Prezidenti [[İlham Əliyev]] ''"Məmməd Əmin Rəsulzadənin 130 illik yubileyinin keçirilməsi haqqında"'' 22 noyabr 2013-cü il tarixli sərəncam imzalamışdır.<ref>[http://president.az/articles/10239 ''MəhəmmədMəmməd Əmin Rəsulzadənin 130 illik yubileyinin keçirilməsi haqqında Azərbaycan Respublikası Prezidentinin Sərəncamı''. '''president.az'''] {{az}}</ref>
 
[[Cəbəci Əsri qəbiristanlığı]]nda M.Ə.Rəsulzadənin qəbirin üstündə, [[Ankara]] bələdiyyəsi tərəfindən, memorial ucadılmışdır. Memorialın yanında [[Azərbaycan|Azərbaycan Respublikasının]] və [[Türkiyə|Türkiyə Cümhuriyyətinin]] bayraqları dalğalanır. M.Ə.Rəsulzadənin qəbirin GPS koordinatları: {{comment|N39.94443 E32.88616|39.94443 şm. e. 32.88616 ş. u.}}
Sətir 242:
<center>
<gallery widths="160" heights="200">
Şəkil:MəhəmmədMəmməd Əmin Rasulzadənin məzarı 1.jpg|<small>Məmməd Əmin Rasulzadənin məzarı (ümumi görünüş)</small>
Şəkil:MəhəmmədMəmməd Əmin Rasulzadənin məzarı 2.jpg|<small>28 mayıs sokağı tərəfindən ümumi görünüş</small>
Şəkil:MəhəmmədMəmməd Əmin Rasulzadənin məzarı 3.jpg|<small>Məmməd Əmin Rəsulzadənin qəbri</small>
Şəkil:MəhəmmədMəmməd Əmin Rasulzadənin məzarı 4.jpg|<small>qəbirin üzərində olan yazılar</small>
</gallery>
</center>
Sətir 332:
 
== Mədəniyyətdə ==
[[Şəkil:AzerbaijanP20a-1000Manat-(1993) f-1.jpg|thumb|right|MəhəmmədMəmməd Əmin Rəsulzadə Azərbaycanın 1993-2006-cı illərdə dövriyyədə olmuş 1000 Manatlıq əskinazı üzərində]]
 
=== Abidələr ===
Sətir 354:
* Rəsulzadənin nəvəsinin Novxanıdakı bağ evi özəl mülkiyyətdir.
*BDU-nun həyətində üzərində ''"Burada Azərbaycan xalqının böyük mütəfəkkiri, Azərbaycan Demokratik Respublikasının banisi Məmməd Əmin Rəsulzadənin büstü qoyulacaqdır"'' yazılmış məlumat lövhəsi var.<ref name="bakmil"/><ref>{{cite web |url=http://qaynarinfo.az/az/deputat-bdu-nun-heyetinde-resulzadenin-bustunu-grmeyeceyik-foto/ |archiveurl=https://web.archive.org/web/20180112102327/http://qaynarinfo.az/az/deputat-bdu-nun-heyetinde-resulzadenin-bustunu-grmeyeceyik-foto/ |archivedate=2018-01-12 |title=Deputat: "BDU-nun həyətində Rəsulzadənin büstünü görməyəcəyik" (FOTO) |author=[[Çingiz Səfərli]] |date=2018-01-12 |publisher=[[Qaynarinfo|qaynarinfo.az]] |accessdate=2018-06-01 |language={{az}} }}</ref>
* Novxanıda [[MəhəmmədMəmməd Əmin Rəsulzadənin heykəli (Novxanı)|heykəli]] var.
* Türkiyənin paytaxtı Ankara şəhərində adına məktəb var.<ref>{{cite web |url=http://mehmeteminresulzadeal.meb.k12.tr/tema/index.php |archiveurl=https://web.archive.org/web/20180601220743/http://mehmeteminresulzadeal.meb.k12.tr/tema/index.php |archivedate=2018-06-01 |title=ANKARA / ÇANKAYA - Mehmet Emin Resulzade Anadolu Lisesi |author= |date= |publisher=mehmeteminresulzadeal.meb.k12.tr |accessdate=2018-06-01 |language={{tr}} }}</ref><ref>{{cite web |url=https://www.azadliq.org/a/sefirlik-resulzade-yildirim/27755041.html |archiveurl=https://web.archive.org/web/20160801015244/http://www.azadliq.org:80/a/sefirlik-resulzade-yildirim/27755041.html |archivedate=2016-08-01 |title=“Eşitmişik, səfirlik Rəsulzadənin adına görə bizimlə əlaqə qurmur” |author= |date=2016-05-24 |publisher=azadliq.org |accessdate=2018-05-29 |language={{az}} }}</ref>
 
Sətir 426:
| wikt =
| b =
| s = Müəllif:MəhəmmədMəmməd Əmin Rəsulzadə
| q = MəhəmmədMəmməd Əmin Rəsulzadə
| n =
| m =
}}
* [[MəhəmmədMəmməd Əmin Rəsulzadənin heykəli (Novxanı)|Məmməd Əmin Rəsulzadənin heykəli (Novxanı)]]
* [[MəhəmmədMəmməd Əmin Rəsulzadə mükafatı|Məmməd Əmin Rəsulzadə mükafatı]]
* [[MəhəmmədMəmməd Əmin Rəsulzadə Ensiklopediyası|Məmməd Əmin Rəsulzadə Ensiklopediyası]]
* [[MəhəmmədMəmməd Əmin Rəsulzadə Fondu|Məmməd Əmin Rəsulzadə Fondu]]
* [[Məmməd Əmin Rəsulzadə (qəsəbə)|Məmməd Əmin Rəsulzadə qəsəbəsi]]
* [[Rəsulzadə bələdiyyəsi]]
Sətir 450:
*{{cite web |url=http://musavat.com/news/g%C3%BCnd%C9%99m/M%C6%8FR%C9%99sulzad%C9%99nin-T%C3%BCrkiy%C9%99d%C9%99ki-f%C9%99aliyy%C9%99ti_180794.html |archiveurl=https://web.archive.org/web/20180530004925/http://musavat.com/news/g%C3%BCnd%C9%99m/M%C6%8FR%C9%99sulzad%C9%99nin-T%C3%BCrkiy%C9%99d%C9%99ki-f%C9%99aliyy%C9%99ti_180794.html |archivedate=2018-05-30 |title=Nəsiman Yaqublu Rəsulzadənin Türkiyədəki fəaliyyətindən yazır |author=Nəsiman Yaqublu |date=2014-01-29 |publisher=musavat.com |accessdate=2018-05-29 |language={{az}} }}
*{{cite web |url=http://525.az/site/?name=xeber&news_id=31349 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20180530005522/https://525.az/site/?name=xeber&news_id=31349 |archivedate=2018-05-29 |title=Azadlıq mücadiləsinin və mücahidlərinin haqqını verən kitab |author=[[Ömər Özcan]] |date=2014-12-25 |publisher=525.az |accessdate=2018-05-29 |language={{az}} }}
*{{cite web |url=https://www.azadliq.org/a/26884453.html |archiveurl=https://web.archive.org/web/20180529235858/https://www.azadliq.org/a/26884453.html |archivedate=2018-05-29 |title=MəhəmmədMəmməd Əmin Rəsulzadənin vəfatından 60 il keçir (Fotolar) |author= |date=2015-03-06 |publisher=[[Azadlıq Radiosu|azadliq.org]] |accessdate=2018-05-29 |language={{az}} }}
*{{cite web |url=https://www.azadliq.org/a/27353431.html |archiveurl=https://web.archive.org/web/20161109174620/http://www.azadliq.org/a/27353431.html |archivedate=2016-11-09 |title=Rəsulzadənin nadir fotosu |author=[[Sevda İsmayıllı]] |date=2015-11-09 |publisher=azadliq.org |accessdate=2018-05-29 |language={{az}} }}
*{{cite web |url=https://www.azadliq.org/a/159256.html |archiveurl=https://web.archive.org/web/20180530001856/https://www.azadliq.org/a/159256.html |archivedate=2018-05-30 |title=Rəsulzadənin unudulan nəvəsi unudulmaz babasından danışır |author= |date=2016-01-31 |publisher=azadliq.org |accessdate=2018-05-30 |language={{az}} }} [http://www.azadliq.org/audio/25514801.html Dinlə]; [https://web.archive.org/web/20180530002142/https://www.azadliq.org/a/25514801.html Arxivdən dinlə]
*{{cite web |url=https://www.azadliq.org/a/27037168.html |archiveurl=https://web.archive.org/web/20180530002412/https://www.azadliq.org/a/27037168.html |archivedate=2018-05-30 |title=Rəsulzadənin 3 dildə «Biblioqrafiya»sı nəşr edildi |author= |date=2015-05-26 |publisher=azadliq.org |accessdate=2018-05-29 |language={{az}} }}
*{{cite web |url=http://teleqraf.com/news/art/77101.html |archiveurl=https://web.archive.org/web/20180530003323/http://teleqraf.com/news/art/77101.html |archivedate=2015-11-21 |title=Məmməd Əmin Rəsulzadənin Novxanıdakı ata yurdundan reportaj |author=[[Sərvər Şirin]] |date=2015-11-19 |publisher=[[Gündəlik Teleqraf (qəzet)|teleqraf.com]] |accessdate=2018-05-29 |language={{az}} }}
*{{cite web |url=http://525.az/site/?name=xeber&news_id=15260#gsc.tab=0 |archiveurl=http://archive.is/YI4i2 |archivedate=2017-08-06 |title=MəhəmmədMəmməd Əmin Rəsulzadənin soyağacı haqqında |author=[[Ədalət Tahirzadə]] |date=2014-02-01 |publisher=525.az |accessdate=2017-08-06 |language={{az}} }}
*{{cite web |url=https://www.youtube.com/watch?v=DC8HUaCv9yU |title=Cəmil Həsənli: "Rəsulzadə və Azərbaycan Cümhuriyyəti" |author=[[Cəmil Həsənli]] |date=2012-03-20 |publisher=[[YouTube]]/[[Azad Fikir Universiteti]] |accessdate=2018-05-30 |language={{az}} }}
*{{cite web |url=https://www.youtube.com/watch?v=j-cVWpaE_uA |title=Rəsulzadə kimdir? Tarixçilərin gözü ilə |author=Azadlıq Radiosu |date=2014-01-30 |publisher=[[YouTube]] |accessdate=2018-05-30 |language={{az}} }}
Sətir 469:
 
[[Kateqoriya:Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti]]
[[Kateqoriya:MəhəmmədMəmməd Əmin Rəsulzadə]]
[[Kateqoriya:Azərbaycan siyasətçiləri]]
[[Kateqoriya:Müsavat Partiyası başqanları]]
Mənbə — "https://az.wikipedia.org/wiki/Məhəmməd_Əmin_Rəsulzadə"

Informasiya Melumat Axtar

Anarim.Az

Sayt Rehberliyi ile Elaqe

Saytdan Istifade Qaydalari

Anarim.Az 2004-2023