Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
Redaktənin izahı yoxdur
|
|
||
Sətir 12:
Kənd təsərrüfatı insan fəaliyyətinin ən başlıca və qədim sahəsidir. Dünyada elə bir ölkə yoxdur ki, orada kənd təsərrüfatı və ona yaxın olan [[meşə təsərrüfatı]], ovçuluq, balıqçılıqla məşğul olmasınlar. Dünya əhalisinin 1 milyard nəfəri, yəni iqtisadi fəal əhalinin yarıya qədəri bu sahələrdə çalışır. Lakin bu göstəriciyə görə ölkələr arasında böyük fərqlər mövcuddur. Məsələn, [[Qərbi Avropa]] ölkələrinin kənd təsərrüfatında orta hesabla iqtisadi fəal əhalinin 9%-i, [[Şimali Amerika]]da 6%-i, [[Azərbaycan]]da isə 30%-i çalışır. [[İnkişaf Etməkdə Olan Ölkələr]]in bəzilərində bu göstərici 70-80%-ə çatır. Aydın məsələdir ki, belə fərq kənd təsərrüfatı işlərinin mexanikləşdirilmə səviyyəsində, həmçinin kənd təsərrüfatının ixtisaslaşdırılmasından, təbii şəraitdən, iqtisadi inkişafdan və digər amillərdən asılıdır.
Kənd təsərrüfatında iki başlıca iqtisadi inkişaf forması olan intensiv və ekstensiv formalar mövcuddur. İntensiv kənd təsrrüfatı istehsalı mexanikləşdirmə və kimyalaşdırma, torpağın suvarılması, [[meliorasiya]] və s. üçün böyük vəsait tələb edir. Bu forma əsasən [[İnkişaf Etmiş Ölkələr]] üçün səciyyəvidir. Ekstensiv kənd təsərrüfatı
İctimai əmək bölgüsünün inkişafı prosesində kənd təsərrüfatı iki əsas sahəyə - [[əkinçilik|əkinçiliyə]] (yaxud bitkiçilik) və [[heyvandarlıq|heyvandarlığa]] bölünmüşdür. Bu sahələr arasındakı nisbətə görə ölkələr arasında kəskin fərqlər var. Bu da ilk növbədə əmək yaxud kapital tutumundan, yerli təbii şəraitin xarakterindən asılıdır. Müasir aqrotexniki qaydalardan və elmi nailiyyətlərdən geniş istifadə edən [[Qərbi Avropa]] və [[Şərqi Avropa]] ölkələrinin əksəriyyətində, [[Şimali Amerika]]da, [[Avstraliya]] və [[Yeni Zelandiya]]da məhsullarının dəyərinə görə heyvandarlıq əkinçilikdən kəskin surətdə üstünlük təşkil edir. Təbii şəraitlə əlaqədar (iqlimin quraqlığı, torpağın aşağı məhsuldarlığı və s.) Asiya (xüsussilə Yaxın və Orta Şərq ölkələri), Latın aMerikasının bir sıra ölkələrinin (Uruqvay və s.) kənd təsərrüfatında da heyvandarlıq üstünlük təşkil edir. Bütövlükdə İEOÖ-lərin əksəriyyətinin kənd təsərrüfatında əkinçilik üstünlük təşkil edir. İEÖ-lər arasında [[İspaniya]], [[Portuqaliya]], [[Yunanıstan]], xüsusilə [[Yaponiya]]nın kənd təsərrüfatında əkinçilik başlıca rol oynayır.
|