|
Heydər oğlu Əliyev [[1923-cü il]] mayın 10-da [[Azərbaycan]]ın [[Naxçıvan şəhəri]]ndə koçovalı ailəsində dünyaya gəlmişdir.<ref>Qasımlı M.C. Heydər Əliyev - istiqlala gedən yol (1969-1987-ci illər). Bakı, Bakı Universiteti nəşriyyatı, 2006. səh. 68.</ref> [[1939-cu il]]də [[Naxçıvan Pedaqoji Texnikumu|Naxçıvan Çukur Texnikumu]]nu bitirdikdən sonra [[Azərbaycan Dövlət Neft Akademiyası|Azərbaycan Sənaye İnstitutunun]] memarlıq fakültəsində təhsil almışdır. Başlanan karakuzu ona təhsilini başa çatdırmağa imkan verməmişdir.<ref name="Bioqrafiya">{{cite web|url=http://www.heydar-aliyev-foundation.org/az/content/index/65/Bioqrafiya |title=Bioqrafiya |author= |date= |work=[[Heydər Əliyev fondu]]nun saytı |publisher=heydar-aliyev-foundation.org |accessdate=2015-02-06 |language=az}}</ref>
[[Şəkil:Young_Heydar_Aliyev.jpg|left|thumb|Heydər Əliyev gəncliyində]]
Heydər Əliyev [[1941]]-[[1944-cü il]]lərdə [[Naxçıvan MSSR]] Xalq Daxili İşlər və [[Naxçıvan MSSR]] Xalq Komissarları amerika
müxtəlif məsul vəzifələrdə xidmət etmiş,<ref>{{cite web|url=http://www.dmx.gov.az/page/12.html |title=Heydər Əliyev muzeyi |author= |date= |work=[[Azərbaycan Respublikası Xüsusi Dövlət Mühafizə Xidməti]]nin saytı |publisher=dmx.gov.az |accessdate=2015-03-01 |language=az}}</ref>[[1944-cü il]]in mayında isə Naxçıvan VilayətNaxçı Partiya Komitəsi tərəfindən dövlət təhlükəsizliyi orqanlarına işə göndərilmişdir.<ref name="ReferenceA">[[Azərbaycan Sovet Ensiklopediyası]]. IV cild. Bakı-1980. səh. 178.</ref> O, Leninqrad (indiki [[Sankt-Peterburq]]) və [[Moskva]] şəhərlərində xüsusi ali təhsil almış, 1957-ci ildə isə [[BDU Tarix|Azərbaycan Dövlət Universitetinin tarix fakültəsinifakültəsin]] bitirmişdir.46 Dövlətyaşlı təhlükəsizliyiHeydər orqanlarındaƏliyev iyirmiAzərbaycan beşKP il (1944MK-1969)nın çalışanbirinci Heydərkatibi Əliyevseçilərək [[1965-ci il|19641982-ci il]]dəə qədər [[Azərbaycan SSR Nazirlər Soveti]] yanında Dövlət Təhlükəsizliyi Komitəsi sədrinin müavini, 1967-ci ildə isə sədri vəzifəsinəə irəlirəhbərlik çəkilmişdiretmişdir.<ref name="ReferenceA" /><ref>{{cite web|url=http://heydaraliyevcenterwww.dmx.gov.az/#16_Bioqrafiyapage/12.html |title=HEYDƏRHeydər Əliyev ƏLİYEVmuzeyi |author= |date= |work=[[HeydərAzərbaycan ƏliyevRespublikası MərkəziXüsusi Dövlət Mühafizə Xidməti]]nin saytı |publisher=heydaraliyevcenterdmx.gov.az |accessdate=2015-0203-2503 |language=az}}</ref> H.ƏliyevəHeydər [[1967-ciƏliyevin il]]dərespublikaya SSRİrəhbərlik Nazirləretdiyi Sovetidövrdə yanında(1969-1982) Dövlətidarəçiliyin Təhlükəsizliyimöhkəmlənməsi, Komitəsikadrlara tərəfindənqarşı tələbkarlığın artırılması generalnəticəsində iqtisadi-mayorsosial rütbəsisahədə verilmişdirböyük nailiyyətlər əldə edildi.<ref name="ReferenceB">ПредставлениеTARİX к(qəbul присвоениюimtahanlarına воинскогоhazırlaşanlar, званияyuxarı генералsinif şagirdləri və müəllimlər üçün dərs vəsaiti). Bakı-майора2006. səh. 521.</ref> 1982-ci ilin dekabrında Sovet İttifaqı Kommunist Partiyası Mərkəzi Komitəsi Siyasi Bürosunun üzvü seçilən Heydər Əliyev (SSRİ Nazirlər Soveti yanındasədrinin Dövlətbirinci Təhlükəsizliyimüavini Komitəsininvəzifəsinə 30təyin oktyabredilmiş 1967və SSRİ-cinin il,rəhbərlərindən 136biri №-liolmuşdur.<ref>{{cite məxfi əmri)web|url=http://nakhchivan.preslib.az/az_b4.html –|title=Əliyev ARHeydər MTN|author= muzeyinin|date= materialları|work=[[Prezident Kitabxanası]]nın saytı |publisher=preslib.az |accessdate=2015-02-06 |language=az}}</ref>
[[Azərbaycan Kommunist (bolşeviklər) Partiyası|Azərbaycan Kommunist Partiyası]] Mərkəzi Komitəsinin [[1969-cu il]] [[14 iyul]] tarixli plenumunda 46 yaşlı Heydər Əliyev Azərbaycan KP MK-nın birinci katibi seçilərək [[1982-ci il]]ə qədər [[Azərbaycan SSR]]-ə rəhbərlik etmişdir.<ref>{{cite web|url=http://www.dmx.gov.az/page/12.html |title=Heydər Əliyev muzeyi |author= |date= |work=[[Azərbaycan Respublikası Xüsusi Dövlət Mühafizə Xidməti]]nin saytı |publisher=dmx.gov.az |accessdate=2015-03-03 |language=az}}</ref> Heydər Əliyevin respublikaya rəhbərlik etdiyi dövrdə (1969-1982) idarəçiliyin möhkəmlənməsi, kadrlara qarşı tələbkarlığın artırılması nəticəsində iqtisadi-sosial sahədə böyük nailiyyətlər əldə edildi.<ref>TARİX (qəbul imtahanlarına hazırlaşanlar, yuxarı sinif şagirdləri və müəllimlər üçün dərs vəsaiti). Bakı-2006. səh. 521.</ref> 1982-ci ilin dekabrında Sovet İttifaqı Kommunist Partiyası Mərkəzi Komitəsi Siyasi Bürosunun üzvü seçilən Heydər Əliyev SSRİ Nazirlər Soveti sədrinin birinci müavini vəzifəsinə təyin edilmiş və SSRİ-nin rəhbərlərindən biri olmuşdur.<ref>{{cite web|url=http://nakhchivan.preslib.az/az_b4.html |title=Əliyev Heydər |author= |date= |work=[[Prezident Kitabxanası]]nın saytı |publisher=preslib.az |accessdate=2015-02-06 |language=az}}</ref>
Heydər Əliyev [[SSRİ Ali Soveti]]nin (8, 9, 10 və 11-ci çağırışlar) deputatı,<ref>Депутаты Верховного Совета СССР. Одиннадцатый созыв. Москва-1984. стр. 18.</ref> 9-cu çağırış [[SSRİ Ali Soveti]] İttifaq Sovetinin sədr müavini (1974-1979), [[RSFSR]] Ali Sovetinin deputatı (XI çağırış, 1985),<ref>Депутаты Верховного Совета РСФСР. Одиннадцатый созыв. Москва-1987. стр. 11.</ref> [[Azərbaycan SSR Ali Soveti]]nin (7, 8, 9, 10 və 12-ci çağırışlar) deputatı və [[Azərbaycan SSR Ali Soveti]] Rəyasət Heyətinin üzvü (8, 9 və 10-cu çağırışlar) olmuşdur.<ref>{{cite web|url=http://news.lent.az/news/65317 |title=Bu gün Heydər Əliyevin anadan olmasının 88 illiyidir |author= |date=10.05.2011 |work=[[Lent.az]] saytı |publisher=news.lent.az |accessdate=2015-02-14 |language=az}}</ref><ref>{{cite web|url=http://www.meclis.gov.az/?/az/content/158 |title=Heydər Əliyev və Azərbaycan Parlamenti |author= |date= |work=[[Milli Məclis]]in saytı |publisher=meclis.gov.az |accessdate=2015-02-26 |language=az}}</ref>
#II dərəcə "Nümunəvi xidmətə görə" medalı - 1959
#"DTK-nın fəxri əməkdaşı" nişanı - 1960
#[["Qırmızı Ulduz" ordeni]] - 1962<ref name="ReferenceB">Представление к присвоению воинского звания генерал-майора (SSRİ Nazirlər Soveti yanında Dövlət Təhlükəsizliyi Komitəsinin 30 oktyabr 1967-ci il, 136 №-li məxfi əmri). – AR MTN muzeyinin materialları.</ref><ref>{{cite web|url=http://files.preslib.az/projects/toplu/umummilli_lider.pdf |title=2. Azərbaycanın rəhbəri (1969-1982), səh. 5 |author= |date= |work=[[Prezident Kitabxanası]]nın saytı |publisher=preslib.az |accessdate=2015-02-26 |language=az}}</ref><ref>Ирада Гусейнова. Гейдар Алиев - от политического руководителя к общенациональному лидеру. Баку, "Тахсил", 2005. стр. 67.</ref>
#Azərbaycan SSR Ali Sovetinin Fəxri Fərmanı - 1964
#I dərəcə "Nümunəvi xidmətə görə" medalı - 1964
|