Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
k clean up using AWB
Sətir 1:
{{KəndYM
|ad = Alpan
|xəritə = A-Quba.PNG
Sətir 30:
==Tarixi==
 
Alpan kəndi [[Quba rayonu|Quba rayonunda]]nda yerləşir. Alpan Azərbaycanın ən qədim kəndlərindən biri hesab olunur. Tarixçilərə görə Alpan adının mənşəyi qədim Albaniyanın adı ilə bağlıdır. Kənddə 2000-də artıq ev var. Həmçinin Alpanda qədim qəbirstanlıqlar, [[XVI əsr|XVI əsrə]]ə aid Subaba türbəsi və Qalacıq kimi tarixi abidələr var. Kəndin [[əhali|əhalisi]]si etnik olaraq əsasən türk mənşəlidir. Kəndin qədimdən bu günümüzə qədər gələn özünəməxsus adət-ənənələri var. [[Novruz bayramı]] ərəfəsində son çərşənbə axşamı ("Şamqoyulan" günü) kənd əhalisi tərəfindən özünəməxsus qaydada – pirləri ziyarət edərək, yaxınlarının qəbirləri yanında şam yandırmaqla, xüsusən də gənclərin pirlərdəki ələm ağaclarına ələm bağlaması, onların ətrafında 7 dəfə dövrə vurmaqla murad tutmaları şəklində qeyd olunur. Bunlardan əlavə kəndin toy və yas mərasimlərinin keçirilməsinin də özünəməxsus çalarları var. Eləcə də, kənd özünün qədimdən bu günə qədər gələn mətbəx mədəniyyəti, özünəxas çörək növləri (bozlamac və s.) ilə də tanınır.
 
Alpan kəndi [[Quba rayonu|Quba rayonunda]] yerləşir. Alpan Azərbaycanın ən qədim kəndlərindən biri hesab olunur. Tarixçilərə görə Alpan adının mənşəyi qədim Albaniyanın adı ilə bağlıdır. Kənddə 2000-də artıq ev var. Həmçinin Alpanda qədim qəbirstanlıqlar, [[XVI əsr|XVI əsrə]] aid Subaba türbəsi və Qalacıq kimi tarixi abidələr var. Kəndin [[əhali|əhalisi]] etnik olaraq əsasən türk mənşəlidir. Kəndin qədimdən bu günümüzə qədər gələn özünəməxsus adət-ənənələri var. [[Novruz bayramı]] ərəfəsində son çərşənbə axşamı ("Şamqoyulan" günü) kənd əhalisi tərəfindən özünəməxsus qaydada – pirləri ziyarət edərək, yaxınlarının qəbirləri yanında şam yandırmaqla, xüsusən də gənclərin pirlərdəki ələm ağaclarına ələm bağlaması, onların ətrafında 7 dəfə dövrə vurmaqla murad tutmaları şəklində qeyd olunur. Bunlardan əlavə kəndin toy və yas mərasimlərinin keçirilməsinin də özünəməxsus çalarları var. Eləcə də, kənd özünün qədimdən bu günə qədər gələn mətbəx mədəniyyəti, özünəxas çörək növləri (bozlamac və s.) ilə də tanınır.
 
==Toponimikası==
Alpan oyk., sadə. [[Quba]] r-nunun eyniadlı i.ə.v.-də [[kənd]]. [[Quru çay|Quruçayın]] sağ sahilində, [[Qusar maili düzənliyi|Qusar maili düzənliyindədir]]ndədir. Kəndin ərazisində e.ə. I minilliyə aid Alpan şəhərgahı var. Etnotoponimdir. <ref>Azərbaycan Toponimlərinin Ensiklopedik Lüğəti. [[Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyası]]. [[Nəsimi adına Dilçilik İnstitutu]]. Şərq-qərb Bakı-2007. səh.427</ref>
 
==Alban/Alpan mifoloji toponimi==
Sətir 85 ⟶ 84:
 
==Əhalisi==
*Alpan kəndinin əhalisi 8000 nəfərdir. [[2009-cu il|2009-cu ilin]]in siyahıyaalınmasına əsasən kəndə 3256 nəfər [[əhali]] yaşayır.<ref>Azərbaycan Respublikası Əhalisinin Siyahıyaalınması. [[Azərbaycan Respublikasının Dövlət Statistika Komitəsi]]. Bakı-2010. Səh.629</ref>
 
==Coğrafiyası==
Alpanın ərazisi çox böyükdür. Susayçayin sağ sahilində, təpəli hündür ərazidə yerleşib. Alpanın çoğrafi ərazisi: şimaldan [[Qusar|Qusarın]]ın Qayakənd kəndi ilə, cənubdan Qələdüz, Küpçal kəndləri, qərbdən Uzunmeşə, Kürkün kəndləri, shərqdən isə Xucbala və Digah kəndləri ilə həmsərhəddir. Təxminən 10 000 hektar əkin üçün yararlı və bağ sahəsi var. O cümlədən" Şimi "adlanan 1000 hektar meşəlik. Alpanın sağ cinahından axan dağ çayı, yerli əhali bu çayi "Quru çay" adlandırırlar.
Alpan kəndinin yararlı sahələrinin toponim adları: "Qalacıq" qədim yaşayiş məskəni,"Qaraxan"bağ sahələri, Ata yeri əkin üçün yararlıdır. Quru çayin sağ sahili boyunca "Qarasu" adlanan 200 hektardan artiq bağlıq, Qarabulağ, Ceyran təpə, Qovaqlıq, Murad quzeyləri, Yeddi qaya kimi sahələr mövçuddur.
VI əsrdə İranla, (Sasanilər zamanı) Alban dövlətilə apardıqı müharibələr zamanı, Alban dövlətinin mövcudluğuna son qoyulmuşdur. Albanların dini xatirəsi olaraq Alpan kəndi yaşayır, inkşaf edir. Hal-hazırda Alpan kəndinin əhalisi 8000-ə qədərdir. Albaniya ərazisində, yəni bu ərazidə 10 nəsil icma yaşayəb.Onların özünəməxsus adları olmuşdur.
Sətir 102 ⟶ 101:
 
==Alpan xalçaları==
Bu [[xalça]] kompozisiyası [[Quba rayonu|Quba rayonunun]]nun Alpan, Susay və Səbət kəndlərində yayılmışdır. [[XIX əsr|XIX əsrin]]in ikinci yarısından başlayaraq [[Qusar rayonu|Qusar rayonunun]]nun xalçaçılıq məntəqələrində də geniş yayılmağa başlamışdır.
<center>
<gallery>

Informasiya Melumat Axtar

Anarim.Az

Sayt Rehberliyi ile Elaqe

Saytdan Istifade Qaydalari

Anarim.Az 2004-2023