Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
|
k clean up, replaced: Tokuqava sülaləsi → Tokuqava şoqunatı (3) using AWB
|
||
Sətir 110:
[[Şəkil:Japan map 1783.jpeg|thumb|Yaponiyanın yenidən işlənmiş [[xəritə]]si.]]
Hideyoşinin oğlunun naibi olan [[Tokuqava İeyasu]] mövqeyindən istifadə edərək siyasi və hərbi dəstək əldə etmişdir. Açıq müharibə başladıqda [[Tokuqava İeyasu]] [[1600]]-cü ildə Sekiqahara döyüşündə rəqib klanları məğlub etmişdir. [[Tokuqava İeyasu]] [[1603]]-cü ildə şoqun elan edilmiş və Edoda (müasir [[Tokio]]) [[Tokuqava
=== Müasir dövr ===
[[31 mart]] [[1854]]-cü ildə kommodor Metyu Kelbreyt və [[ABŞ hərbi donanması]]nın ''"[[Qara gəmilər]]"''i Kanaqava müqaviləsi əsasında Yaponiyanı xarici dünyaya açılmağa məcbur etmişdir. Bu hadisədən sonra Bakumatsu dövründə [[Qərbi Avropa|Qərb ölkələri]] bağlanan bənzər müqavilələr iqtisadi və siyasi böhranlara səbəb olmuşdur. [[Şoqun]]un hakimiyyətdən əl çəkməsi Boşin müharibəsini başlatmış və mərkəzləşdirilmiş dövlət formal olaraq [[Yaponiya imperatoru|imperator]]un hakimiyyəti altında birləşdirilmişdir ([[Meyci islahatı]]).<ref>{{cite book|last=Totman|first=Conrad|title=A History of Japan ''(2nd ed.)''|year=2005|publisher=Blackwell|isbn=1-4051-2359-1|pages=289–296}}</ref>
[[Şəkil:Meiji tenno1.jpg|thumb|upright|left|[[Tokuqava
[[Qərbi Avropa|Qərb]]in məhkəmə, siyasi və hərbi quruluşunu mənimsəyə bilən dövrdə Yaponiya Kabineti Gizli Şura təşkil etmiş, Meyci konstitusiyasını təqdim etmiş və [[Yaponiya parlamenti]]ni toplamışdır. [[Meyci islahatı]] Yaponiya imperiyasını sənayecə inkişaf edən dünya gücünə çevirmişdir və ölkəni qlobal təsirini artırmaq üçün hərbi gücdən istifadə etməsinə vadar etmişdir. Birinci Çin-yapon ([[1894]]–[[1895]]) və [[Rus-yapon müharibəsi|Rus-yapon (1904–1905) müharibə]]lərində əldə edilmiş qələbələrdən sonra Yaponiya [[Tayvan]]a, [[Koreya]]ya və [[Saxalin adası]]nın cənub yarısına nəzarət etməyə başlamışdır.<ref>{{cite book|last=Matsusaka|first=Y. Tak|title=Companion to Japanese History|year=2009|publisher=Blackwell|isbn=978-1-4051-1690-9|pages=224–241|editor=Tsutsui, William M.|chapter=The Japanese Empire}}</ref> Yaponiya əhalisinin sayı [[1873]]-cü ildə 35 milyon nəfər olduğu halda, [[1935]]-ci ildə bu göstərici 70 milyon nəfərə çatmışdır.<ref>{{cite book|last=Hiroshi|first=Shimizu|title=Japan and Singapore in the world economy : Japan's economic advance into Singapore, 1870–1965|year=1999|publisher=Routledge|isbn=978-0-415-19236-1|author2=Hitoshi, Hirakawa|page=17}}</ref>
|