Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
(müzakirə | töhfələr)
Teqlər: Mobil redaktə Mobil veb redaktə
(müzakirə | töhfələr)
Teqlər: Mobil redaktə Mobil veb redaktə
Sətir 90:
Nadir əvvəlcə iki gün Polad xan Qacarın qonağı oldu və iki günlük istirahətdən sonra dəstəsi ilə Türkmənqalaya hərəkət etməyə başladı. Bənd-e Caneli çayı və Həsənqala yaxınlığına çatanda tatarların 10 min nəfərlik piyada qoşunla onu gözlədiklərinin şahidi oldu. Tərəflər arasında başlayan qızğın döyüşdə əfşarlar üstünlüyü ələ ala bildilər. Tatarlar göstərdiyi bütün cəhdə və malik olduqları say üstünlüyünə baxmayaraq Nadirlə onun cəngavərlərinin təzyiqinə duruş gətirə bilmədilər.<ref>Mehman Süleymanov.s.40-41.</ref> Tatarlar geri çəkilmək məcburiyyətində qaldı. Əfşarlar döyüşün ilk günündə Türkmənqalanı və qalanın sahib olduqlarını ələ keçirdilər və orada yaşayan tatarları əsir etdilər. Sonradan isə əsirlərdən qadın və uşaqları azad etdilər. Məntəqədə asayişin sabit qalması naminə Nadir tatar əyanlarının bir çoxunu Əbivərdə köçürdü, Polad bəyi isə Mərv hakimi elan etdi. Mərvə yeni hakim təyin etdikdən sonra Nadir, Mərv cavanlarından min nəfərə qədərini öz dəstəsinə əlavə edib geri qayıtdı.<ref>Məhəmməd Kazım Mərvi.s.59-60.</ref>
 
Mərvə öz adamını təyin etdikdən sonra Əbivərddən Xəbuşana qədər olan ərazi Nadirin nəzarəti altına düşdü. Bu ərazidə nəzarəti təmin etdikdən sonra Nadir kürdlər yaşayan ərazini də öz nəzarəti altına gətirməyi və təsir sahəsini genişləndirməyi qərarlaşdırdı. Bunun üçün yenidən dəstəsinə toplanmaq əmri verdi. Nadir dəstəsi ilə kürdlərin üzərinə hücuma keçdi. Kürd ağsaqqalarından olan Şahverdi xan Nadirin qoşun çəkməsi xəbərini eşidəndə ətrafdakı kürd bəylərinə xəbər göndərdi ki, öz dəstələri ilə Xəbuşan qalasına toplaşsınlar. Şahverdi xan onu da əlavə etdi ki, Nadirin dəstəsi çox böyükdür və əfşarlardan başqa həmin dəstədə Sərəxsdən, Mərvdən, Şahicandan olan, habelə kürdlərdən toplanan dəstələr var. Bu xəbərdən sonra kürdlər Nadirə müqavimət göstərmək və ona itaəti qəbul etməmək üçün Xəbuşan qalasına 30 minlik dəstə toplandılar. Nadirin tabeliyində olan dəstənin isə miqdarı 10-12 min nəfər idi. Kürd bəyləri əvvəlcə Nadirə xəbər göndərib ondan Xəbuşana gəlməsinin səbəbini soruşdular. Nadir isə açıqca bildirdi ki, kürdlər yaşayan əraziləri də öz itaəti altında görmək istəyir. Kürdlər isə bu tələblə razılaşmadıqları üçün tərəflər arasında qanlı və gərgin döyüş baş verdi. Qızğın döyüş Nadirin qələbəsi ilə başa çatdı.<ref>Mehman Süleymanov.s.41.</ref>
 
Kürd Şahverdi bəy döyüşün başlanğıcında üç minlik dəstə ilə sol cinahdan Nadirin dəstəsinin sağ cinahına hücum etdi. Nadirin bu cinahdakı qüvvələrinə Təhmasib xan Cəlayir rəhbərlik edirdi. Onun bütün cəhdlərinə baxmayaraq kürdlərin güclü təzyiqlərinin qarşısını saxlamaq mümkün olmadığından Cəlayir döyüşçüləri geri çəkilməyə məcbur oldular. Döyüş meydanında baş verənləri diqqət altında saxlayan Nadir həmin cinahda vəziyyətinin mürəkkəbləşdiyini görüb üç yüz nəfərlik seçilmiş dəstəsi ilə özünü ora yetirdi. Nadir ani vaxt ərzində düşmənə gözünü açmağa imkan vermədi. O, qüvvələrin bir çox hissəsini məhv etdi. <ref>Məhəmməd Kazım Mərvi.s.61.</ref><ref>Mehman Süleymanov.s.41-42.</ref>
 
Təhmasib xan Cəlayir Nadirin bu şücaətini görüb daha da ruhlandı və ətrafındakıları da ilhamlandıraraq kürd dəstələri üzərinə hücumu gücləndirdilər. İlk cəhddəki uğursuzluğun əvəzini çıxmaq istəyi onlara əlavə güc verdi və kürd silahlıları onların qarşısını saxlaya bilmədilər. Kürdlər Nadirin dəstəsindən ağır zərbə aldılar və geri çəkilib Xəbuşan qalasına sığındılar. Kürdlər anladılar ki, mühasirə olunmuş qalada uzun müddət davam gətirə bilməyəcəklər. Bu səbəbdən kürd bəyləri Nadirdən xahiş etdilər ki, qoşununu Əbivərdə çəksin. Bundan sonra bəylər onun yanına gəlib şərtləri öyrənsinlər. Nadir bu xahişlə razılaşaraq qoşununu geri çəkdi. Bununla da kürdlər yaşayan ərazilər də Nadirin nəzarəti altına düşdü.<ref name=":42152">Mehman Süleymanov.s.42.</ref>
 
Bu uğurlardan sonra Nadir, Bəğayiri və Gəraylı camaatı ilə də döyüşə girdi. Nəticədə ona itaət etməyə razı olduqlarını bildirdilər. Sərəxs istiqamətində yerləşən bir sıra məntəqələri də Nadir öz nəzarəti altına saldı və həmin məntəqələrdən böyük miqdarda qənimət əldə etdi.<ref name=":42152"/>
 
== Qeydlər ==

Informasiya Melumat Axtar

Anarim.Az

Sayt Rehberliyi ile Elaqe

Saytdan Istifade Qaydalari

Anarim.Az 2004-2023