Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
|
kRedaktənin izahı yoxdur
|
kRedaktənin izahı yoxdur
|
||
|
Sətir 1:
{{İş gedir}}
[[Saqqız ağacı]] ({{lang-tr|Sakız Ağacı}})-çox qədim zamanlara dayan və hazırda tibb, yeyinti sənayesi kimi sahələrdə aktiv istifadə edilən, [[Heredot]] və [[Hipokrat]] dövlərindən məşhur olan təbii bir möcüzə.
== Tarixi ==
Sətir 9:
Saqqız ağacının ən verimli dövrü 10 yaşı ilə 70 yaşı arasıdır. Və düzənli olaraq baxıldığı zaman hər il 1 və ya 1,5 kq saqqız əldə etmək olar. Saqqız adasında ənənəvi olaraq 2 metodla saqqız ağacı istehsal edilir. Bunlardan birincisi, “[[calaq]]” metodu, yəni ana bitkidən bitkinin budağını ayırmadan o budağı bir tüpə və çini qaba və ya plastik bidona keçirərək, düzənli olaraq sulama zamanı təxmini 1 il zaman zərfində yeni bir fidan əldə etmiş olunur. İkinci metod “odun çəliyi” dediyimiz təxmini 20-30 sm boyunda köhnə budaq (2 illik və ya daha yaşlı budaq olması vacibdir, çünki onların sinir ucları var) götürürük. Bu budaqları 20-40 sm düzbucaqlı şəklində çuxura 2 ədəd olacaq şəkildə əkirik. Bunların üzərinə daha tez köklənməsini həyata keçirmək üçün torf səpirik. Və çuxurumuzu bağlayırıq. Təxmini 2-3 ay ərzində fidanımızın yaşıllaşdığını görəcəyik. Adada da bu şəkildə tətbiq edilir. Bu iki metodun xaricində “toxuma mədəniyyəti” və “peyvənd” metodlarından da istifadə edilir. Ün Yede Orhon Güven saqqız ağacını aid olduğu torpaqlarda deyil, öz məmləkətində yetişdirmək üzərə uzun sürəli araşdırmalar etmişdir. Və son dərəcə detallı bir çalışma ilə bu ağaclar üçün lazımlı mühiti əldə etmişdir. Ərazisində peyvənd çalışmaları edən Güvənin ən böyük hədəfi isə yabani saqqız peyvəndi ilə mədəni saqqız istehsal etməkdir.<ref name="Ahmet">[https://www.researchgate.net/profile/Ahmet_Onay/publication/311206518_SAKIZ_AGACI_Pistacia_lentiscus_L_YETISTIRICILIGI/links/583f323508aeda69680a219a/SAKIZ-AGACI-Pistacia-lentiscus-L-YETISTIRICILIGI.pdf Ahmet Onay, Sakız Ağacı, İstanbul-2016, s-107]</ref>
== İstifadə Edildiyi Sahələr ==
“Köhnənin həkimləri əsərlərində dərman tərkiblərində saqqıza yer veriblər. Hal-hazırda əsasən geniş yayılmış istifadə sahələri dondurma və şirniyyat sənayesində, içkilərin ətirləndirilməsində, xüsusən dəsaqqız “rikuri” və saqqız “arağı” emalatında, bundan başqa yunan mətbəxində bir çox yeməyin içində, ət yeməklərində belə damla saqqızından istifadə olduğunu bilirik. Bundan başqa, kosmetika sahəsində də geniş istifadə imkanları var, çünki saqqızın uçucu yağı həm dərini regenerasiyaedici, dərini qidalandırıcı və xüsusən də günəş şüalarının zərərli təsirlərinin qarşısınalmaq xüsusiyyətlərinə malikdir.<ref name="Ahmet"/>
Bundan başqa bəzi spesifik istifadə sahələri var; məsələn cərrahiyyədə cərrahi iplərin ya da yaraları tikən iplərin hazırlanmasından istifadə olunduğunu bilirik. Bu arada saqqızlı qəhvəni də unutmayaq. Son zamanlarda çox məhşurlaşıb”.<ref name="Ahmet"/>
Bundan başqa bəzi spesifik istifadə sahələri var; məsələn cərrahiyyədə cərrahi iplərin ya da yaraları tikən iplərin hazırlanmasından istifadə olunduğunu bilirik. Bu arada saqqızlı qəhvəni də unutmayaq. Son zamanlarda çox məhşurlaşıb”.
Ölkəmizdə uyğun şərait yaradıldığında, saqqızın vacib bir gəlir sahəsi olacağı aydındır, eyniylə Saqqız adasında olduğu kimi. [[İzmir]]də yaşayan biznesmen Spiridione Sergio Saqqız adasını tez-tez ziyarət edir. Sergio Türkiyəyə saqqız məhsullarının sağlıqlı yollarla girişini təmin edən bir idxalatçıdır.
| |||