Şəfi bəy Rüstəmbəyli: Redaktələr arasındakı fərq
Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
Sətir 19:
== Təhsili ==
Şəfi bəy [[Mustafa bəy Rüstəmbəyov|Mustafa bəy oğlu]] Rüstəmbəyli idi. O, [[1893]]-cü ildə [[Ağdaş qəzası]]nın [[Məmmədli]] kəndində doğulub. Orta təhsilini [[Gəncə]]də klassik gimnaziyada başa çatdırdıqdan sonra [[1911]]-ci ildə [[Kiyev]] Universitetinin hüquq fakültəsinə daxil olub. Kiyev həyatı onun bir siyasi və ictimai xadim kimi formalaşmasında dərin iz buraxmışdır. Şəfi bəy qısa vaxtda universitetdə yaradılmış Azərbaycan Həmyerlilər Təşkilatının başçılarından və fəal üzvlərindən birinə çevrilir. Elə həmin ilin [[oktyabr]]ında gizli şəkildə əsası qoyulmuş [[Müsavat Partiyası|Müsəlman Demokratik Müsavat Partiyası]]nın [[Kiyev]]də oxuyan [[azərbaycanlı]] tələbələr arasında da şöbəsi yaradılır. Şöbəyə o vaxt tələbə olan, [[Azərbaycan]]ın böyük vətənpərvər oğlu, yazıçı [[Yusif Vəzir Çəmənzəminli]] rəhbərlik edirdi. Partiyanın fəal üzvlərindən biri də Şəfi bəy Rüstəmbəyli idi. O, [[1916]]-cı ildə ali [[hüquqşünas]] diplomu alaraq [[Gəncə]]yə qayıdıb bir müddət dairə məhkəməsində işləyir, [[Gəncə]]nin mədəni və ictimai həyatında yaxından iştirak edir.
== FəaliyyətiSiyasi fəaliyyəti ==
[[1917]]-ci ilin [[aprel]]ində [[Bakı]]da çağırılmış [[Azərbaycan]] [[müsəlman]]larının qurultaıynda [[Azərbaycan]]a muxtariyyət verilməsini qətiyyətlə tələb edənlərdən biri Şəfi bəy Rüstəmbəyli olmuşdur. Elə həmin ilin mayında[[may]]ında Moskvada[[Moskva]]da keçirilən [[Rusiya|Rusiya müsəlmanlarınınmüsəlmanları]]nın qurultayında da iştirak edir. Şəfi bəy [[1917]]-ci il noyabrın 15-də yaranmış [[Zaqafqaziya komissarlığınınKomissarlığı|Zaqafqaziya komissarlığı]]nınseyminin[[Zaqafqaziya Seymi|seymi]]nin [[Zaqafqaziya Seyminin Müsəlman Fraksiyası|müsəlman fraksiyasınınfraksiyası]]nın fəal üzvlərindən sayılırdı. Həmin dövrdə Şəfi bəy [[Azərbaycan Milli ŞurasınınŞurası]]nın Tiflisdə[[Tiflis]]dəGəncədə[[Gəncə]]də yaranmış bölmələrində çalışmış, dövlət qurumlarının yaradılmasında böyük əmək sərf etmişdir.
Şəfi bəy Rüstəmbəyli [[1918]]-ci il sentyabrın[[sentyabr]]ın 15-də [[Azərbaycan Xalq CümhuriyyətininCümhuriyyəti]]nin orqanı olan "Azərbaycan" qəzetinin (rus dilində) redaktoru olmuşdur. Qəzetin səhifələrində onun Azərbaycanın[[Azərbaycan]]ın siyasi və ictimai həyatına dair xeyli məqaləsi çıxıb. Onun siyasi fəaliyyəti və məqalələri ilə tanışlıqdan sonra çox hazırlıqlı bir siyasi xadim olduğu qənaətinə gəlmək olar. Mütəxəssislərin fikrincə, [[Kiyev UniversitetininUniversiteti]]nin [[hüquq]] fakültəsində oxuyarkən aldığı təhsil və siyasi fəaliyyətə qoşulması sonrakı həyatında böyük rol oynamışdır.
== Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti parlamentindəki fəaliyyəti ==
 
İti ağlına, zəkasına və siyasi fəaliyyətinə görə Şəfi bəy Rüstəmbəyli [[1918]]-ci il dekabrın[[dekabr]]ın 7-də təntənəli surətdə açılmış [[Azərbaycan Parlamentininparlamenti]]nin deputatı seçilir. Şəfi bəy "Azərbaycan" qəzetinin parlament üzvü olan ilk baş redaktoru idi. O, 1919-cu il dekabrın 2-dən 6-dək Bakıda keçirilən Türk Ədəmi-Mərkəziyyət Partiyasının ikinci qurultayında yenidən Mərkəzi Komitənin üzvü seçilir. Şəfi bəy Rüstəmbəyli "Azərbaycan"ın redaktoru olmaqla yanaşı, ADR-in Daxili İşlər Nazirliyinin dəftərxana müdiri, [[1920]]-ci il martın əvvəllərindən isə nazir müavini vəzifəsini də icra edir.
 
[[1920]]-ci il [[28 aprel]] hadisələrindən sonra Şəfi bəy Rüstəmbəyli Tiflisə köçməli olur. [[Tiflis]]də onun rəhbərliyi altında "Azərbaycanı xilasetmə komitəsi" yaranır. Lakin [[1921]]-ci ilin fevralında Gürcüstan da qırmızı ordu tərəfindən işğal olunur. Bundan sonra Şəfi bəy Rüstəmbəyli Türkiyənin paytaxtı [[İstanbul]]a köçür və qalan həyatını mühacirətdə keçirir. O, daim qırmızı ordunun istilasından əzab çəkən vətəninin taleyini düşünür və mübarizəsini mühacirətdə davam etdirir. İstanbulda 1923-1927-ci illərdə "Yeni Qafqaziyyə", [[1928]]-[[1931]]-ci illərdə "Azəri türkü", 1928-1930-cu illərdə "Odlu yurd" və [[1932]]-ci illərdə "Azərbaycan yurd bilgisi"ni nəşr etdirməyə başlayır. Onun burada dərc olunan məqalələrinin hər biri Azərbaycanın bir tarixi səhifəsidir. Yeri gəlmişkən qeyd edək ki, Türkiyədə nəşr olunan "Azərbaycan yurd bilgisi"nin bütün nömrələri S.Mümtaz adına Azərbaycan Respublikası Dövlət Ədəbiyyat və İncəsənət Arxivində qorunub saxlanılır.

Informasiya Melumat Axtar

Anarim.Az

Sayt Rehberliyi ile Elaqe

Saytdan Istifade Qaydalari

Anarim.Az 2004-2023