Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
Sətir 99:
 
===Vətəndaş müharibəsi===
E.ə. 50-ci ildə Pompeyin[[Pompey]]in rəhbərliyindəki [[Senat]], [[prokonsulluq]] vəzifəsinin sona çatdığı səbəbilə Sezara Romaya[[Roma]]ya geri dönməsi və ordusunu tərxis etməsi əmrini verdi. Əlavə olaraq Sezat[[Senat]] Sezarın ''in absentia'' (qiyabi olaraq) ikinci dəfə konsul seçilməsini də qadağan etdi. Sezar toxunulmazlıq haqqı ya da ordusunun gücü olmadan Romaya[[Roma]]ya girməsi ilə siyasi olaraq məhv ediləcəyini bilirdi. [[Pompey]], Sezarı üsyan etmək və vətənə xəyanətdə günahlandırdı. Sezarın 10 yanvar. [[e.ə. 49]]-cu ildə generalların[[general]]ların orduları ilıilə keçmələrinin qadağan olduğu [[Rubikon çayınıçayı]]nı "Legion XIII Gemina" ilə keçməsilə Romada[[Roma]]da vətəndaş müharibəsi başlamış oldu. [[Plutarx]] Sezarın Rubikonu keçdiyində Afinalı[[Afina]]lı bir dram yazarı olan [[Menandr]]a aid ''ἀνερρίφθω κύβος'' məsələni dediyini yazır. Suetonius bu zərb-məsəlin latıncada[[latınca]]da qarşılığını [[alea iacta est]], yəni "''ox yaydan çıxdı"'' olaraq verir.
Cənuba[[Cənub]]a qaçan [[Metellus Skipio]] və [[Gənc KatonunKato]]nun da aralarında olduğu ''Optimatlar'', xüsusilə də [[Şimali İtaliya]]dakı şəhərlərin çoxunun təslim olmasının ardından yeni toplanan qüvvələr sayəsində bir az nəfəs aldılar. Samariumda çalışdıqları legion toplama cəhdi legionun diqqətəgüclü dəyən bir toqquşmaya məruz qalmadan təslim olması ilə nəticəsiz qaldı. Sezarın sahibo lduğuolduğu bircə legiona nisbətən daha çox qüvvəyə sahib olan Pompeyin[[Pompey]]in döyüşməyə bir o qədər də niyəti yox idi. Sezar Pompeyi[[Pompey]]i Brindiziyə[[Brindizi]]yə qədər qovdu, [[Pompey]] [[Sezar]]ın çatmasına az qalmış limandan ayrıla bildi.
Limandakı bütün gəmilər [[Pompey]] tərəfindən qüvvələrinin təxliyəsi üçün istifadə olunduğundan onu təqib etmək münkün deyildi və bundan sonra Sezar üzüünüzünü Hispaniyaya[[Hispaniya]]ya çevirdi. Romanı[[Roma]]nı [[Markus Aemilius LepidusunLepidus]]un prefektliyinə və İtaliyanın[[İtaliya]]nın geridə qalanını [[Mark Antoni|tribun Mark AntonininAntoni]]nin idarəçiliyinə buraxan Sezar, böyük sürətlə 27 gün içində Hispaniyaya çatdı və özünə qatılan iki [[Qalliya]] legionu ilə Pompeyin vəkillərini darmadağın etdi. Bunun ardıyca Pompeylə[[Pompey]]lə döyüşmək üçün şərqə - Yunanıstana[[Yunanıstan]]a doğru irəlilədi. 10 iyul, e.ə. 48-ci ildə Dyrrhachiumda olan döyüşdə darmadağından güclə qurtuldu. Qısa vaxt sonra reallaşan ikinci döyüşdə - [[Farsal döyüşü]]ndə piyada sayının iki dəfə az, süvari sayının isə xeyli dərəcədə az olmasına baxmayaraq Pompeyin[[Pompey]]in qoşunlarını darmadağın etdi.
Romada[[Roma]]da Sezar [[diktator]] olaraq təyin olunarkən, [[Mark Antoni]] də onun [[Suvarilər rəisi|Magister Equitum]]u olaraq çalışmağa başladı. Bu vəzifəyə təyin olunmasından sadəcə 11 gün sonra diktatorluqdan istefa edən Sezar, [[Publius Servilius Vatia]] ilə ikinci dəfə konsul seçildi.
Sezar Pompeyi[[Pompey]]i [[XIII PtolomeyinPtolomey]]in xidmətində olan, köhnə [[Romalılar|Romalı]] zabit tərəfindən öldürüləcəyi [[İsgəndəriyyə]] şəhərinə qədər qovdu. Ardıyca [[XIII Ptolomey]] və onun basısıbacısı, həyat yoldaşı və eyni zamanda da vəkil kraliça olan [[VII Kleopatra]] arasındakı ara müharibəsinə daxil oldu. Bunun səbəbi bəlkə də [[XIII PtolomeyinPtolomey]]in Pompeyin[[Pompey]]in qətlindəki roludur. Sezar Kleopatranın[[Kleopatra]]nın tərəfini tutdu. Deyilənlərə görə XIII Ptolomeyin xidmətçisi tərəfindən təqdim olunan Pompeyin kəsik başına ağlamışdı.
E.ə. 47-ci ildə [[Nil çayı]] sahilində baş verən döyüşdə Sezarın müdafiə etdiyi [[VII Kleopatra|Kleopatra]] tərəfdarları qalib gəldi. Ardıyca Sezardan ''Sezarion'' adlı uşağı olduğundan şübhənilən Kleopatra taxta çıxarıldı. E.ə. 47-ci ilin yazında [[Nil]] üzərində təşkil etdikləri zəfər alayı ilə qələbələrini qeyd etdilər. Kraliyyət qayığını müşayət edən 400 gəmi Sezara [[Firon|Misir fironlarınınfironları]]nın möhtəşəmliyini göstərmək niyəti daşıyırdı.
Sezar və [[Kleopatra]] heç vaxt evlənmədilər, çünki [[Roma]] qanunlarına görə bunu etmələri münkün deyildi. Evlilik aktı sadəcə [[Roma vətəndaşlığı|Roma vətəndaşları]] arasında edildiyində keçərli olurdu və [[Kleopatra]] [[Misir]] kralıçası idi. Sezarın evliliyi 14 il əvvəl uşaq sahibi olmadan sona çatdığından [[Kleopatra]] ilə olan əlaqəsi [[Romalılar]] tərəfindən zina olaraq dəyərləndirilmədi. [[Kleopatra]] Romanı[[Roma]]nı bir necə dəfə ziyarət etdi və bibu ziyarətlər zamanı Sezarın Romanın[[Roma]]nın kənarındakı [[Tiber çayı]] sahilində yerləşən villasında qaldı.
E.ə. 47-ci ilin ilk aylarını Misirdə[[Misir]]də keçirən Sezar, daha sonra [[Orta ŞərqəŞərq]]ə yönəldi və Pont kralı III[[I FarnekesiFarnekes]]i yox edəcəyi Zela döyüşünü qazandı. Ardıyca Pompeyin[[Pompey]]in Afrikada[[Afrika]]da qalan senatorial tərəfdarları ilə hesablaşmaq üçün Afrikaya[[Afrika]]ya keçdi. Qısa müddət sonra [[E.ə. 46|e.ə 46]]-ci ildə olan [[Tapsus döyüşündədöyüşü]]ndə [[Metellus Skipio]] (bu döyüşdə öldü) və [[Gənc QatoyaKato]]ya (intihar etdi) qarşı zəfər qazandı. Bununla bərabər Pompeyin[[Pompey]]in oğulları Gneyus Pompey və Sextus Pompey, Sezarın köhnə [[Leqat (Qədim Roma)|leqat]]ı və [[Qalliya]] müharibələrinin iki nömrəli komandanı [[Titus Labienus]] ilə birlikdə Hispaniyaya[[Hispaniya]]ya qaçdı. Sezar təqibə davam etdi və geri qalan son müxalifləri də e.ə. 45-ci ildə olan [[Munda döyüşündədöyüşü]]ndə məhv etdi. Bu müddət ərzində Sezar [[E.ə. 46|e.ə. 46]]-ci ildə [[Markus Aemilius LepiduslaLepidus]]la III və eşəe.ə. 45-ci ildə həmkarı olmadan IV dəfə konsul seçildi.
[[Şəkil:Vincenzo Camuccini - La morte di Cesare.jpg|thumb|''Morte de Césare'' (Sezarın ölümü), Vincenzo Camuccininin tablosu]]
 

Informasiya Melumat Axtar

Anarim.Az

Sayt Rehberliyi ile Elaqe

Saytdan Istifade Qaydalari

Anarim.Az 2004-2023