Təbriz hələ eramızdan əvvəl şəhər-qala olmuşdur. Təbriz yaxınlığında [[Həsənli təpəsi]] ndə, [[Ziviyə]] və [[Yanıqtəpə]] də aparılan arxeoloji qazıntılar zamanı tapılmış maddi mədəniyyət nümunələri bu ərazidə [[sənətkar]]lığın yüksək inkişaf etdiyini göstərir. Həmçinin [[Aşşur hökmdarı]] [[II Sarqon]]a (e.ə.722-705) məxsus kitabədə onun e.ə. 716-ci il də [[Manna]] ölkəsinə daxil olduğu, [[Uşkaya]]nı aldıqdan sonra möhkəmləndirilmiş ''Tarui-Tarmakis qalası''na gəlib çatdığı qeyd olunur. [[II Sarqon]]un kitabəsində deyilirdi: “Tarmakis qalasının divarları ikiqat idi. Orada [[Fərat çayı]] qədər geniş olan kanal var, onun ətrafı isə qalın meşəliklərlə əhatə olunmuşdu. Şəhərdə gözəl binalar var idi... Mən ''Tarmakis'' şəhərinə hücum edən zaman əhali buranı tərk edib çöllərə qaçdı. Bu mahalı ələ keçirdim, müdafiə əhəmiyyəti olan istehkam vəziyyətinə salınmış yaşayış yerləri arasında döyüşə başladım”.

 

Hələ [[Manna dövləti]] dövründə bu şəhər mühüm mərkəzlərdən biri olmuşdur. Antik müəlliflərdən [[Polibi]], [[Diodor]] və [[Ptolomey]] bu şəhərin [[Ovront dağı]]nın (Səhənd) ətəyində yerləşməsi haqqında məlumat verir. III əsrdə Təbriz [[Atropatena]]nın əsas şəhərlərindən idi. [[Sasanilər]] dövründə strateji əhəmiyyəti olan Təbrizdə [[qarnizon]] saxlanırdı. VII əsrin ortalarında isə [[ərəb qoşunları]] Təbrizi işğal etdi. [[Xilafət]] dövründə Təbriz [[mahal]] mərkəzi idi. [[Babək hərəkatı]] Təbrizə də yayılmışdı. 852-ci il zəlzələsi zamanı Təbriz dağılmış, bir müddət sonra bərpa edilmişdi. Xilafətin zəiflədiyi dövrdə [[Azərbaycan]]da yaranmış [[Rəvvadilər dövləti]]nin paytaxtı Təbriz idi. Təbrizin [[yun]], [[ipək]] və [[pambıq]] parçaları, xalçaları xarici ölkələrə də ixrac olunurdu. X əsr ərəb müəlliflərindən [[Müqəddəsi]], [[İbn Havqəl]] və b. Təbrizdən abad bir şəhər kimi bəhs etmişlər. 1054-cü ildə [[Səlcuq sultanı]] [[I Toğrul]] Təbrizi tutdu. 1174-cü ildən [[Qızıl Arslan]]ın iqamətgahı olan Təbriz sonralar Azərbaycan [[Eldənizlər dövləti]] nin paytaxtına çevrildi.