Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
158.181.46.222 () tərəfindən edilmiş 4248391 dəyişikliyi geri qaytarıldı.
Teq: Geri qaytarma
|
Redaktənin izahı yoxdur
|
||
Sətir 56:
Rayonda 86 ümumtəhsil məktəbi (16 ibtidai, 28 doqquz illik,42 orta), 1 texniki peşə məktəbi var. Həmçinin rayonda 13 mədəniyyət evi, 26 klub, 67 kitabxana, 39 kinoqurğu var. Rayonun mərkəzində 5 min nəfərlik stadion var. Rayonda 325 çarpayılıq 10 xəstəxana, 36 feldşer-mama məntəqəsi, sanitariya-epidemioloji stansiya, 75 həkim, 298 orta tibb işçisi var (1980).
"Gədəbəy dəfinələri" adı ilə məşhur olan, içərisində müxtəlif qiymətli əşyalar, gümüş sikkələr, ev müxəlləfatı, boyunbağılar və bəzək əşyaları olan qədim küplər tapılmışdır. Şah Təhmasibin hakimiyyətdə olduğu dövrdə ([[1524]]-[[1576]]-cı illər) zərb edilmiş sikkələr [[Gəncə]]<nowiki/>də, [[Təbriz]]də, [[Şirvan]]<nowiki/>da və [[Ərdəbil]]<nowiki/>də dövriyyədə olurdu.<ref>[http://www.anl.az/down/meqale/medeniyyet/medeniyyet_iyul2009/87084.htm Gədəbəy dəfinələri]
</ref> Rayonda xalq sənətlərindən əl ilə tikmə, xalçaçılıq, ağac və metal üzərində oyma peşələri qorunub saxlanmışdır.
Rayonda aşıq sənətinin özünə məxsus yeri var. [[İsfəndiyar Rüstəmov]], [[Miskinli Vəli]], [[Nemət Qasımlı]], [[Ulduz Sönməz]], [[Fəzail Miskinli]] və bir sira başqa tanınmış aşıq musiqisin ustad sənətkarları Gədəbəy rayonunda anadan olmuşdur.
== Memarlıq abidələri ==
{{Əsas|Gədəbəy abidələri}}
Memarlıq abidələrindən [[Söyüdlü (Gədəbəy)|Söyüdlü kəndi]]
Gədəbəy rayonu ərazisindəki abidələr Azərbaycan tarixinə [[Xocalı-Gədəbəy mədəniyyəti]] adı ilə daxil olmuş mədəniyyətin tərkib hissələridir. Burada tunc dövrünün sonuna aid siklopik tikililər, Böyükqala qalası, Qalakənd qalası (XVI əsr), Qız qalası (Onu Namərd-qala da adlandırırlar, IX əsr), XIX əsrdə tikilmiş tağlı körpü var.
== Qarabağ savaşı dövründə ==
Ümumilikdə Gədəbəy rayonu [[Qarabağ müharibəsi]] dövründə 200-dən çox şəhid vermişdir. [[Qarabağ müharibəsi]] dövründə [[Ermənistan Silahlı Qüvvələri]] tərəfindən 1992-ci ilin avqustun 8-də rayonun iki kəndi, [[Motudərə]] və [[Qasımağalı|Qasımağalı kənd]]
[[Qarabağ müharibəsi]] zamanı Ermənistan ordusu rayon ərazisində yerləşən [[Başkənd]]<nowiki/>dən
1992-ci ilin yayında Ermənistan ordusu Gədəbəy rayonuna Ermənistan tərəfdən hücuma keçdi. Məqsəd Başkəndin anklav vəziyyətindən çıxarılaraq Ermənistanla birləşdirilməsi idi. Lakin Azərbaycan Milli Ordusunun hissələrinin, xüsusən yerli və Tovuz rayonundan olan könüllülərin keçirdiyi uğurlu hücum əməliyyatı nəticəsində Başkənd işğalçılardan azad edilib.
1992-ci ilin yayında [[Ermənistan Respublikası Silahlı Qüvvələri|Ermənistan ordusu]] Gədəbəy rayonuna Ermənistan tərəfdən hücuma keçdi. Məqsəd
=== 2010-cu il təxribat cəhdi ===
2010-cu il sentyabrın 11-də [[Azərbaycan Silahlı Qüvvələri]]<nowiki/>nin əsgərləri tərəfindən Gədəbəy rayonunun [[Zamanlı|Zamanlı kəndi]] ərazisində təxribat törətməyə çalışan Ermənistan xüsusi xidmət orqanlarının əməkdaşı Manvel Sarıbekyan tutulmuşdur. Daha sonrakı araşdırmalar nəticəsindən məlum olmuşdur ki, Manvel Sarıbekyan Azərbaycan tərəfinə kənd məktəbini partlatmaq üçün keçib.<ref>[http://www.interfax.az/az/index.php?option=com_content&task=view&id=58307&Itemid=9 Ermənilər Azərbaycanda məktəbi partlatmaq istəyiblər]</ref>
== Görkəmli şəxslər ==
* [[Nurəddin Rzayev]] – əməkdar elm xadimi, professor
* [[Mikayıl Xıdırzadə]] — Azərbaycanın görkəmli riyaziyyatçı alimi, Bakı Dövlət universitetinin mexanika-riyaziyyat fakültəsinin ilk azərbaycanlı dekanı
* [[Tofiq Köçərli]] – [[Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyası]]<nowiki/>nın akademiki
* [[Firudin Köçərli]] – [[Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyası]]<nowiki/>nın akademiki
* [[Qoşqar Əhmədov]] – [[Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyası]]<nowiki/>nın müxbir üzvü
* [[Yaqub Məmmədov]] – tibb elmləri doktoru, professor, Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyasının muxbir uzvu. Azərbaycan Milli Məclisinin sabiq sədri, Azərbaycan Respublikasının Prezdenti vəzifəsini 3 ay icra etmiş şəxs, sabiq millət vəkili
* [[İlyas Tapdıq]] – şair, tərcüməçi, 1958-ci ildən Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin üzvü, Azərbaycan komsomolu mükafatı laureatı (1972)
* [[Sabir Məmmədli]] - siyasi elmlər doktoru, 1992-ci ildə AR Müdafiə Nazirliyinin Gədəbəy bölgəsi üzrə Xüsusi Nümayəndəsi, könüllülər taborunun komandiri
* [[Zəka Vilayətoğlu]] – mədəniyyət və incəsənət xadimi, yazıçı, müğənni
* [[Məcid ağa Şəkibəyov]] - El qəhrəmanı
* [[Mehdi Quliyev]] - Sovet İttifaqı Qəhrəmanı
* [[Polad Qasımov]] - əməkdar mədəniyyət işçisi, əməkdar jurnalist
* [[Tofiq Mirzəyev]] - aktyor, rejissor
* [[İzzət Rüstəmov]] - fəlsəfə elmləri doktoru
* [[Cahangir Məmmədov]] - fəlsəfə elmlər doktoru
* [[Yusif İsmayılov]] — tibb elmləri namizədi, dosent, əməkdar elm xadimi
* [[Xəlil Köçərli]] - tarix elmləri doktoru
*
*
*
* [[Firudin Hüseynov (II)|Firudin Hüseynov]] - filologiya elmləri doktoru.
* [[Natiq Qasımov (şəhid)]] - Azərbaycanlı hərbçi, Qarabağ savaşı əsiri.
* [[Məzahir Rüstəmov]] —
* [[Aytəkin Məmmədov]] —
* [[İlham Əliyev (milli qəhrəman)]] -
* [[İsgəndər Aznaurov]] —
* [[Natiq Qasımov (şəhid)|Qasımov Natiq Səlim oğlu]] — Qarabağ müharibəsi şəhidi
* [[Cahangir Rüstəmov]] — Qarabağ müharibəsi şəhidi
* [[Pünhan Əliyev]] — Qarabağ müharibəsi şəhidi
* [[Cəfər İbrahimov]] - tarix elmləri doktoru, professor
* [[Cəmil Əhmədli]] — fəlsəfə elmləri doktoru, professor, əməkdar elm xadimi. 1997-ci ildə Rusiya Pyotr Elmlər və İncəsənət Akademiyasının akademiki seçilmişdir
* [[Mahmud Rüstəmov]] — Azərbaycan alimi, kimya elmləri doktoru, professor
* [[Rəşid Mahmudov (alim)]] - tibb elmləri namizədi
* [[Rafiq Məmmədhəsənov]] - tibb elmləri doktoru (1990), Əməkdar elm xadimi (2000), [["Tərəqqi" medalı]] təltifçisi (2010), [[Azərbaycan Tibb
* [[Qara Məşədiyev]] - Tanınmış dilçi alim, Filologiya elmləri doktoru, professor,
* [[Sahib Əliyev]] - Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyasının akademiki, kimya elmləri doktoru
* [[Rüfət Aslanlı]] - Azərbaycan Respublikası Prezidenti yanında Qiymətli Kağızlar Üzrə Dövlət Komitəsinin Sədri
Sətir 115 ⟶ 119:
* [[Tofiq Mirzəyev]]- Əməkdar artist. Aktyor. Rejissor. Ssenari müəllifi. Səs operatoru
* [[Miskinli Vəli]] - Aşıq
* [[Elbəy Aslanov]] - alim, mexanika riyaziyyat elmləri doktoru
* [[İman Nağıyev]] - Bakı Apellyasiya Məhkəməsinin sədri
* [[Mirzə Sadıxov]] - SSRİ Dövlət mukafatı laureatı,
== Şəkillər ==
<gallery>
Şəkil:Şır-şıra şəlaləsi.jpg|Şır-şıra şəlaləsi
Şəkil:Haca qaya.jpg|
Şəkil:BoyukQaramuradVəngi.jpg|Mahrasa məbədi
Şəkil:Misəritmə2.jpg|Mis əritmə zavodu
Şəkil:Misəritmə3.jpg|Mis əritmə zavodu
Şəkil:Misəritmə4.jpg|Mis əritmə zavodu
Şəkil:Misəritmə.jpg|
</gallery>
|