Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
Redaktənin izahı yoxdur
Redaktənin izahı yoxdur
Sətir 88:
[[1321]]-ci ildə Təbrizdə olmuş italyan səyyahı [[Odorik de Pordenon]] yazır ki, Hülaku hökmdarının bu şəhərdən əldə etdiyi gəlir Fransa kralının bütün [[Fransa]] dan əldə etdiyi gəlirdən çoxdur.
 
[[1357]]-cı ildə [[Qızıl Orda|Altun Orda]] xanı [[CanıCanıbəy bəyxan|Canıbəy]] Təbrizi ələ keçirərək Elxanilər dövlətinə son qoydu. 1359-cu ildə isə Cəlairi [[Şeyx Üveys]] Təbrizi ələ keçirərək [[Cəlairilər dövləti]] nin paytaxtına çevirdi. O, Təbrizdə geniş tikinti işləri apardı. 1386-cı ildə isə QızılAltun Orda xanı [[Toxtamış]]ın qoşunu Təbrizi mühasirəyə aldı. Əhali şəhər hakimi əmir Vəli və Xalxal hakimi Mahmudun başçılığı ilə müdafiəyə qalxdı. Toxtamış bac verilərsə, mühasirədən əl çəkəcəyini bildirdi. Lakin o, 250 tümən qızıl pul bac aldıqdan sonra şəhərə soxuldu. Təbriz on gün talan edildi. 1386-ci ildə [[Əmir Teymur]] Təbrizi ələ keçirdi. Təbriz sənətkarlarının bir hissəsi [[Səmərqənd]]ə aparıldı. Teymurun oğlu [[Miranşah]] Azərbaycanın hakimi olarkən Təbrizdə xeyli tarixi və mədəniyyət abidəsini dağıtdırdı. Teymurun ölümündən sonra (1405) Miranşahın oğlu [[Ömər Mirzə]] Təbrizə hakim oldu. 1406-cı ilin iyul ayında Cəlairi [[Sultan Əhməd]] Təbrizdə möhkəmlənməyə çalışdı. 1410-cu ildə [[Qara Yusif]] Azərbaycan [[Qaraqoyunlu dövləti]]nin (1410-1468) əsasini qoydu. Təbriz yeni dövlətin paytaxtı oldu. [[1468]]-ci ildən Təbriz [[Qaraqoyunlular dövləti]]nə son qoymuş [[Uzun Həsən]] tərəfindən yaradılan Azərbaycan [[Ağqoyunlular dövləti]]nin paytaxtına çevrildi. Ağqoyunlu Uzun Həsən Təbrizdə [[Nəsriyyə]] və [[Məqsudiyyə mədrəsələri]] <nowiki/>ni, [[Uzun Həsən camesi|Uzun Həsən camisi]] <nowiki/>ni, məşhur [[Qeysəriyyə üstüörtülü bazarı]] <nowiki/>nı tikdirdi. Onun varisi [[Sultan Yaqub]] dövründə Təbrizdə möhtəşəm [[Həştbehişt saray kompleksi]] tikildi.
 
XV əsrdə Azərbaycan ərazisindən çox mühüm əhəmiyyəti olan beynəlxalq karvan yolları keçirdi. Bu yollardan biri Yaxın və Orta Şərq bazarlarını Təbriz – Xəzərsahili Azərbaycan rayonları və Həştarxan vasitəsilə Moskva ilə birləşdirirdi. Şərq ölkələrinin Avropa ölkələri ilə ticarət əlaqələrinin həyata keçirilməsində Təbriz-Bursa-İstanbul yolunun böyük əhəmiyyəti vardı. Uzun müddət geniş ərazili feodal dövlətlərinin paytaxtı olmuş Təbriz şəhəri bu beynəlxalq karvan yollarının hamısının qovşağında yerləşməklə, sanki Avropa-Asiya ticarətini tənzim etmişdi.
Sətir 184:
 
== Coğrafiyası ==
Şəhər qırmızı rəngli torpağa sahib olan Eynal-Zeynal (Aynalı) və yaxud Surxab yüksəkliyinin Cənubunda yerləşir. Bu ovalığın səviyyəsi [[Urmiya gölü]]nün Şimal-Şərq bucağına tərəf getdikcə azalır. ''Eynal-Zeynal yüksəkliyi'' dəniz səviyyəsindən 1800 m hündürlükdə yerləşməklə bərabər, şəhərin Şimal-Qərbindən başlayaraq [[Qaradağ silsiləsi]]ni [[Səhənd]] dağı ilə birləşdirir. Şəhərin Cənubunda dəniz səviyyəsindən 3547 m hündürlüyə malik olub, zirvəsi daim qarla örtülü olan Səhənd dağı ilə şəhər arasında təxminən 50&nbsp;km məsafə var. Bu dağ qədim [[Assur]] mənblərində Uauş dağı adlandırılır. Dağın şimalında və şəhərin cənubunda yerləşən Yanıq adlanan təpələr, dəniz səviyyəsindən 500–600 m hündürdə yerləşir. Şərq tərəfdən şəhəri çox yüksək olmayan [[Sarı dağ]]Sarıdağ ([[farslar]] bu dağı ZərdüguhZərdkuh adlandırır) əhatə edir. Şəhərin ərazisi dəniz səviyyəsindən 1350–1500&nbsp;mm-ə qədər yeksəklikdə yerləşir. Beləliklə Təbriz şəhərinin ətrafında olan dağlar onu üzük qaşı kimi əhatə etmişdir.
 
Şəhər və onun ətrafının əlverişli təbii-coğrafi şəraiti, orada insan məskənlərinin hələ qədim dövrlərdən yaranmasına səbəb olmuşdur. Təbriz şəhəri və onun ətrafında olan əkin sahələri, habelə bağlar su ehtiyatı az olan kiçik dağ çayları və arxlar vasitəsiylə suvarılır.
 
Lakin elə çaylar da vardır ki, onlardan yalnız ilin müəyyən dövrlərində istifadə etmək olur. Qalan dövrlərdə isə suyun tərkibində duz məhlulları çox olduğundan suvarılma işi çətinləşir. Belə çaylardan biri də [[Acıçay]] çayıdır. Bu çay [[Savalan]] dağının Şərq ətəklərindən başlanğıcını alaraq, [[Sərab mahalı]]nı suvardıqdan sonra [[Xanımrud mahalı]]nda [[İskəndərçay]]la birləşir və Təbriz şəhərinin Şimalındanşimalından keçir. Acıçay Mayan, Axola, Baranlı, Satınlı və Şora kəndlərinin ərazisindən keçərək [[Urmiya gölü]]nə tökülür.
 
Orta əsr müəllifi [[Həmdullah Qəzvini]]yə görə vaxtilə Təbriz şəhərinin ətrafında 600-ə qədər kəhriz mövcud olmuşdur. Qeyd etmək lazımdır ki, [[Azərbaycan]]da kəhriz suvarma sisteminin tarixi çox qədimdir. Təbriz ərazisi kontinental əraziyə malikdir. Burada qışda tempratur -28, yayda isə +25/30 dərəcə olur.
Sətir 323:
'''Məhəllələri'''
* [[Axuni]]
* [[Əmirəqiz məhəlləsi|Əmrəqız məhəlləsi]]
* [[Əngəc]]
* [[Əmi zinəddin]]
Sətir 388:
* [[Pərvin Etisami]]
* [[Məhəmməd Hüseyn Şəhriyar]]
* [[Əli Hüseynzadə]] DaşkınDaşqın
* [[Nəsir Paygozar]]
* [[Səməd Sərdariniya]]
* [[Seyid cəmal Torabi təbatəbaii|Seyidcəmal Torabi Təbatəbayi]]
* [[Nasir Rəhnəmai şəhsəvari|Nasir Rəhnəmayi Şahsevəri]]
* [[Məhəmmədəli Tərbiyət]]
* [[Mirzə Tağıxan Rafət Təbrizi]]
Sətir 400:
||
'''Digərləri'''
* [[Kərim Baqiri|Kərim Bağıri]]
* [[Rəsul Xətibi]]
* [[Səttar Həmədani]]

Informasiya Melumat Axtar

Anarim.Az

Sayt Rehberliyi ile Elaqe

Saytdan Istifade Qaydalari

Anarim.Az 2004-2023