Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
(müzakirə | töhfələr)
(müzakirə | töhfələr)
kRedaktənin izahı yoxdur
Sətir 1:
[[Şəkil:Physical world.jpg|thumb|350px|right|Dünyanın müasir xəritəsi]]
 
'''Coğrafiya''' ({{lang-gr|γεωγραφία}}, yerin təsviri, ''γεια'' — Yer, torpaq və ''γραφειν'' — yazmaq, təsvir etmək) — təbii və istehsal ərazi komplekslərini və onların komponentlərini tədqiq edən təbiət və ictimai elmlər sistemi. Təbiət və ictimai coğrafiya elmlərinin vahid sistems'''istem şəklindəkiş'''əklindəki birliyi.<ref>Məmmədov Q.Ş. Xəlilov M.Y. [http://www.ecostyle.az/sened/I.pdf Ekoloqların məlumat kitabı]. "Elm" nəşriyyatı. Bakı: 2003. 516 s.</ref>
 
İlk əvvəl coğrafiya Yer haqqında ensiklopedik elm olmuşdur. Diferensasiya prosesində birinci növbədə iki əsas qola ayrıldı: fiziki coğrafiya və iqtisadi coğrafiya. Bunun səbəbi həmin elimlərin öyrəndiyi obyektlərin müxtəlifliyi idi. [[Fiziki coğrafiya]] təbiət elmlərinin kəşf etdikləri qanunları rəhbər tutur, [[iqtisadi coğrafiya]] isə ictimai elmdir. İqtisadi coğrafiya ictimai istehsalat-sənayeni, kənd təsərrüfatını, həmçinin əhalini, onların yerləşməsini və istehsalat-ərazi komplekslərini öyrənir. İqtisadi coğrafiya da fiziki coğrafiya kimi ümumi və regional hissələrə ayrılır.
 
Coğrafiya elmləri sisteminəsi'''''steminə həmçinin [[kartoqrafiya]] daxildir. Bu elm texniki elmdir, lakin o, coğrafiyanın inkişafına səbəb olmuş, hətta bəzən onu qabaqlamışdır. Onun əsas məqsədi təbiət obyektlərinin, hadisələrinin və cəmiyyətin məkanca yerləşməsini, uyğunlaşmasını, qarşılıqlı əlaqəsini, dəyişməsinidəyişməsi'''''ni əks və tədqiq etməkdən ibarətdir.<ref>Л.П.Шубаjев. Yмуми Jершyнаслыг. Бакы. 1986. с.7.</ref>
 
== Coğrafiyanin Tarixi ==
Sətir 21:
[[Şəkil:Şumer topoqrafik xəritəsi.jpg|Şumerdə tapılan ən qədim topoqrafik xəritə|thumbnail|left]]
[[Şəkil:Baylonianmaps.JPG|Babilistanda çəkilmiş ən qədim xəritə|150px|thumbnail|right]]
[[Mesopotamiya]] ilkin coğrafi təsəvvürlərin və biliklərin yarandığı ərazilərdən biridir. [[Dəclə]] və [[Fərat]] çayları arasında məskunlaşan, şumerlər adlanan xalqlar tarix boyu bir neçə dövlət qurmuşdur. Şumerlərin e.ə XXV əsrə aid gil lövhələr uzərində olan yazıları dövrümüzə qədər gəlib çatmışdır. Bu lövhələrdə balıq pulcuqlarına oxşar simvollarla [[Livan]] dağları, mərkəzdə paralel xətlərlə şumerlər üçün mühüm cəhət təyini obyekti olan Fərat çayının orta axarı, [[Zaqros dağları]] çəkilir. Dört cəhətin olması fikri şumerlərə məxsusdur.<ref>http://lah.ru/konspekt/gipoteza/242nbogi.htm</ref> Qədim Babilistana aid olunan ([[E.ə V əsr]]), hazırda Britaniya muzeyində saxlanılan xəritələrin birində şəhərlərin təsvirindən görünür ki, Dünya dairəvi və yastı formadadır. Fərat çayı dağlardan başlayaraq ölkədən keçir və okeana tökülür. Xəritənin mərkəzində [[Babilistan|'''Babilistan''']], həmçinin kənarda [[Assuriya]] və [[Urartu]] dövlətlərinin adları yazılmış.
 
==== Qədim Misirdə coğrafi biliklər ====

Informasiya Melumat Axtar

Anarim.Az

Sayt Rehberliyi ile Elaqe

Saytdan Istifade Qaydalari

Anarim.Az 2004-2023