'''Əbülfəz Elçibəy''' (tam adı:''Əbülfəz Qədirqulu oğlu Əliyev''; [[24 iyun]] [[1938]] – [[22 avqust]] [[2000]]) — Azərbaycanlıazərbaycanlı dövlət, siyasi və ictimai xadim, dissident, Azərbaycan Xalq Cəbhəsinin lideri və [[Azərbaycan|Azərbaycan Respublikasının]] ikinci prezidenti ([[1992]]-[[1993]]). Azərbaycan tarixində xalq tərəfindən, demokratik seçkilər yolu ilə seçilən ilk və yeganə prezident.<ref>Черный сад. Июнь 1992 – сентябрь 1993 г.г. Эскалация конфликта. http://news.bbc.co.uk/hi/russian/in_depth/newsid_4682000/4682089.stm</ref> Məhəmməd Əmin Rəsulzadənin davamçısı, böyük pantürkizm cərəyanının davamçısı, türkçü.

Əbülfəz Qədirqulu oğlu Əliyev (Elçibəy) 24 iyun [[1938]]-ci ildə [[Naxçıvan MRMSSR]]-nınin [[Ordubad rayonu]]nun [[Kələki]] kəndində anadan olub. 7 illik Unuskənd məktəbini bitirdikdən sonra Ordubad şəhər 1 saylı orta məktəbində təhsilini davam etdirib. [[1957]]-ci ildə [[BakıAzərbaycan Dövlət Universiteti]]nin şərqşünaslıqŞərqşünaslıq fakültəsinin ərəb filologiyası şöbəsinə daxil olub. Buranı bitirdikdən sonra (1962) təyinatla SSRİ Hidrolayihə İnstitutunun Bakı şöbəsində tərcüməçi işləyib. 1963-cü ilin yanvarında [[Misir Ərəb Respublikası]]na göndərilən Əbülfəz bəy 1964-cü ilin okyabrına kimi [[Asuan]] bəndinin tikintisində tərcüməçi kimi çalışıb. Xarici ezamiyyətdən dönərək [[1965]]-ci ildə [[BDU]]ADU-nun aspiranturasına daxil olub və aspirantura təhsilini [[1968]]-ci ildə uğurla tamamlayıb. "Tulunilər dövləti (868-905)" mövzusunda dissertasiya müdafiə edərək tarix elmləri namizədi alimlik dərəcəsi alıb (1969). BDUADU-nun "Asiya və Afrika ölkələri tarixi" kafedrasında müəllim və baş müəllim işləyib (1968-1975).

== Soy KöküSoykökü ==

#Seyid Saleh.

#Seyid Nurəddin Ağa.

#Seyid Şəmsəddin.

#Seyid.

#Seyid Əli.

#Seyid Abbas.

#Seyid Fəxrəddin.

#Seyid Haşım.

#Seyid Mir Əli Xoca.

#Seyid Fəxrəddin.

#Seyid Şərəfeddin.

Seyidlərdən ibarət olan (bu səbəbdən də onların adına "Seyid" və "Mir" dini titulları artırılıb) ata tərəfi [[Cənubi Azərbaycan|Cənubi Azərbaycandandır]]dandır. İlkin ulu babaları kökcə [[Şah İsmayıl Xətai|Şah İsmayıl Xətainin]]nin sələflərindən olan Şeyx Sədrəddin Musanın (1305-1392) uruqlarındandır. Bəzi qaynaqlarda Şeyx Sədrəddinə Şeyx Xoca Əli də deyildiyi bildirilir, bəzi qaynaqlarda isə Şeyx Xoca Əlinin onun oğlu olduğu göstərilir. Bu fikirlərdən hansının doğruluğundan asılı olmayaraq Əbülfəz Elçibəyin nəsli məhz həmin Şeyx Xoca Əlidən (Şeyx Əli Xoca da adlanıb) başlanır. Ancaq bunu da demək gərəkdir ki, Şeyx Əli Xocanın törəmələrinin bu qolunda şeyxlik olmayıb.

Atası, 1896-cı ildə doğulub, 1944-cü ildə müharibədə itkin düşmüş Əliyev Qədirqulu Mərdan oğludur<ref>Nadir Ağayev. [http://profliqa.blogspot.com/2013/07/elciby-kimdir.html Elçibəy kimdir?]</ref>.

Klassik və müasir ərəb dilini, [[islam]] dininin əsaslarını, şərq ölkələrinin elm, tarix, fəlsəfə və mədəniyyətini incəliklə bilən ən ciddi alimlərdən sayılan Əbülfəz Elçibəy Azərbaycan tarixşünaslıq və şərqşünaslığında indiyədək öyrənilməyən sahələrdə çox dəyərli və əsaslı elmi araşdırmalar aparıb. Onun 40-dan artıq sanballı elmi əsəri nəşr edilib. Bunların içərisində BDU-nun "Elmi əsərlər"ində, [[AMEA|EA]]-nın "Xəbərlər"ində, "Əlyazmalar xəzinəsində" toplusunda və b. nəşrlərdə çıxan "Əhməd ibn Tulun və Tulunilər dövlətinin yaranması" (1967), "Abbasilər xilafətinin tənəzzülü və parçalanmasına dair" (1968), "9-10-cu əsrlər Ərəb-Misir ədəbiyyatı haqqında" (1971), "Tulunilər dövləti və Qərmətilər" (1971), "Abbasilər xilafətinin parçalanması və feodal dövlətlərinin yaranmasına dair" (1971), "9-cu yüzilliyin 2-ci yarısında Misirdə sənətkarlıq və ticarət" (1972), "Hənəfilik və onun əsas qaydaları" (1986), "Əhməd Tantarani Maraği və onun "Tantaraniyyə" qəsidəsi" (1987) və b. bir çox monumentaldigər tədqiqatlarını göstərmək olar.

Görkəmli aliminAlimin bütünlüklə yeni düşüncələr toplusu olan kitabları: "Tolunoğulları dövləti (868-905)" (İstanbul, 1997) və "Bütöv Azərbaycan yolunda" (İstanbul, 1998) dünya şərqşünaslıq elminə dəyərli töhfədir.

Əbülfəz Elçibəy hələ tələbəlik illərindən sovet rejiminin müstəmləkə siyasətinə qarşı mübarizə aparmış, gizli tələbə dərnəkləri yaratmış və azadlıq ideyalarını geniş şəkildə yaymışdır. Eyni zamanda o, Bütöv Azərbaycan ideyasını da dönmədən təbliğ edib. [[1975]]-ci ildə həbs edilməsi də onu yolundan döndərə bilməyib. [[1988]]-ci ildə [[Azərbaycan Xalq Hərəkatı]] başlayanda məhz Elçibəy onun öndərlərindən biri oldu. O, Hərəkatın təşkilatlanmış forması olan [[Azərbaycan Xalq Cəbhəsi]]ni yaradanlardan (iyul 1989) biri və ömrünün sonunadək onun əvəzedilməz sədri olub. Məhz [[Azərbaycan Xalq Cəbhəsi|AXC]]-nin gərgin mübarizəsi sayəsində Azərbaycanın müstəqilliyi haqqında tarixi Akt qəbul edildi (18 oktyabr 1991).

[[7 iyun|8 iyun]] [[1992]]-ci ildə Azərbaycan Respublikasında ilk dəfə demokratik yolla prezident seçilən Əbülfəz Elçibəy, ölkədə demokratiyanın bərqərar olması, Azərbaycanın tam suveren dövlətə çevrilməsi və xalqımızınxalqın rifahının yaxşılaşdırılması yolunda çox mühüm işlər görüb.

Əbülfəz bəyin prezidentliyə başladığı ilk vaxtlarda dövlətin qarşısında duran təxirəsalınmaz vəzifələr Azərbaycanın dövlət müstəqilliyini tam gerçəkləşdirmək, Milli Ordu yaratmaq və müharibədəki məğlubiyyətlərin qarşısını almaq idi. Buna görə də ölkənin bütün imkanları Milli Ordu quruculuğuna səfərbər edildi. Ordu quruculuğu yalnız hərbi-strateji problem olmayıb, xeyli dərəcədə siyasi-psixoloji problem səviyyəsinə qaldırıldı. Könüllü batalyonlardan nizami orduya doğru ilk ciddi addımlar atıldı. Qismən hərbi səfərbərlik və orduya çağırış işi yoluna qoyuldu. [[Ağdərə]] və [[Goranboy]] rayonları erməni işğalçılarından təmizləndi. İşğal altında oluan [[Laçın]]ınLaçının əksər kəndləri onun hakimiyyəti zamanı düşməndən azad edildi.

Bir ildə [[Dövlət Ləl-Cəvahirat Fondu|Dövlət Ləl-Cəvahirat Fonduna]]na 1.5 ton qızıl və digər qiymətli metallar toplandı. [[1993]]-cü il iyun ayının 1-nə qədər [[Milli Bank|Milli Bankda]]da valyuta ehtiyatı 1992-ci ilin uyğun dövrünə nisbətən 100 dəfədən çox artaraq 156 milyon dollara çatdı.

Respublikada məhkəmə hakimiyyətini gerçəkləşdirmək üçün məhkəmələrin statusu haqqında qanun qəbul edildi. Hüquq-mühafizə orqanlarında köklü islahatların başlanğıcı qoyuldu. İslah-Əmək sistemi [[Daxili İşlər Nazirliyi|Daxili İşlər Nazirliyinin]] tabeliyindən çıxarılıb [[Ədliyyə Nazirliyi|Ədliyyə Nazirliyinin]] tabeliyinə verildi.