Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
|
k tərəfindən edilmiş redaktələr geri qaytarılaraq tərəfindən yaradılan sonuncu versiya bərpa olundu.
|
5.10.240.62 ()
|
||
|
Sətir 27:
}}
'''Əbülfəz Elçibəy''' (tam adı:''Əbülfəz Qədirqulu oğlu Əliyev''; [[24 iyun]] [[1938]] – [[22 avqust]] [[2000]]) — Azərbaycanlı dövlət, siyasi və ictimai xadim, dissident, Azərbaycan Xalq Cəbhəsinin lideri və [[Azərbaycan|Azərbaycan Respublikasının]] ikinci prezidenti ([[1992]]-[[1993]]). Azərbaycan tarixində xalq tərəfindən, demokratik seçkilər yolu ilə seçilən ilk və yeganə prezident.<ref>Черный сад. Июнь 1992 – сентябрь 1993 г.г. Эскалация конфликта. http://news.bbc.co.uk/hi/russian/in_depth/newsid_4682000/4682089.stm</ref>Məhəmməd Əmin Rəsulzadənin davamçısı, böyük pantürkizm cərəyanının davamçısı, ülkücü, türkçü(bozqurd).
== Həyatı ==
Sətir 84:
== Prezidentliyi dövrü ==
Yeni yaranan dövlətlər içərisində birinci olaraq Azərbaycan öz sərhədlərinin qorunmasını öz üzərinə götürdü. [[Dövlət Sərhəd Xidməti]], [[Azərbaycan Respublikası Dövlət Gömrük Komitəsi]], [[Dövlət Ləl-Cəvahirat Fondu]] təşəkkül tapdı.
Bir ildə [[Dövlət Ləl-Cəvahirat Fondu]]na 1.5 ton qızıl və digər qiymətli metallar toplandı. [[1993]]-cü il iyun ayının 1-nə qədər [[Milli Bank]]da valyuta ehtiyatı 1992-ci ilin uyğun dövrünə nisbətən 100 dəfədən çox artaraq 156 milyon dollara çatdı.
Sətir 128 ⟶ 126:
[[BMT]]-də, [[ATƏT]]-də, [[İslam Konfransı Təşkilatı]]nda, regional İqtisadi Əməkdaşlıq Təşkilatında və digər beynəlxalq birliklərdə Azərbaycan bərabərhüquqlu dövlət kimi təmsil olunmağa başladı. BMT-nin Bakıda nümayəndəliyi açıldı. Qonşu dövlətlərlə: [[Rusiya]], [[Türkiyə]], [[İran]], [[Ukrayna]] və [[Gürcüstan]]la qarşılıqlı faydalı, bərabərhüquqlu əməkdaşlığın əsasları qoyuldu. [[Moldova]], [[Qazaxıstan]] və [[Türkmənistan]]la iqtisadi sazişlər imzalandı. [[Belçika]], [[Amerika Birləşmiş Ştatları]], [[Almaniya]], [[İsrail]], [[Misir]], [[Pakistan]], [[İngiltərə]] ilə sıx əlaqələrə möhkəm zəmin yaradıldı. Rusiya, Türkiyə, Gürcüstan kimi dövlətlərlə dostluq və əməkdaşlıq haqqında ikitərəfli müqavilələr bağlandı. Türkiyə ilə münasibətlər imzalanmış sazişlər nəticəsində yeni mərhələyə daxil oldu. Amerika Birləşmiş Ştatları və Qərbi Avropa ölkələri ilə münasibətlər xarici siyasətin başlıca istiqamətlərindən biri oldu.
Avropa və Amerikanın transmilli şirkətləri əlverişli iqtisadi məkan kimi Azərbaycana üz tutmağa başladı. [[AMOKO]], [[BP]], [[Yunokal]], [[Statoyl]], [[Pennzoyl]] və başqa böyük şirkətlərlə neft sənayesi sahəsində sazişlər hazırlandı. Neftin [[Aralıq dənizi]]nə daşınması haqqında ilkin sənəd imzalandı. Bu planların gerçəkləşməsi Azərbaycanın inkişafı üçün böyük perspektivlər açırdı. Ölkəyə güclü investisiya axını başlayacaqdı. Bütün bunlar Qərbin və Amerika Birləşmiş Ştatlarının Azərbaycana siyasi münasibətində də əsaslı təkamülün səbəblərindəndir.O , Azərbaycan - türk tarixində yeganə xalqın malına, puluna toxunmayan prezident olmuşdur.
== Prezidentlikdən sonrakı fəaliyyəti ==
Elçibəy iqtidarının apardığı geridönməz müstəqillik siyasətindən təşvişə düşən xarici və daxili düşmənlər birləşərək Azərbaycanda hərbi qiyam təşkil etdilər və ölkədə vətəndaş müharibəsi qaçılmaz oldu. Öz xalqını labüd faciələrdən qurtarmaq istəyən prezident Əbülfəz Elçibəy [[1993]]-cü ilin iyununda hakimiyyətdən uzaqlaşaraq doğma [[Kələki]] kəndinə getdi və burada 4 il 4 ay yaşayaraq siyasi mübarizəsini davam etdirdi.Bir çox antitürkist, bidətçi qruplar onu hakimiyyətdən salmışdır.
Prezidentlik səlahiyyəti bitdikdən bir qədər sonra – [[1997]]-ci ilin 30 Oktyabrında Bakıya dönən Əbülfəz Elçibəy, yenidən Azərbaycan müxalifətinin liderinə çevrildi. Demokratik Konqresə sədr seçilən (1997) AXCP sədri Əbülfəz bəy, həmin ilin Noyabrında [[Bütöv Azərbaycan Birliyi]]ni də yaratdı və ona başçılığı öz üzərinə götürdü. Marqaret Tetçerin "Qafqazda ən böyük demokrat" adlandırdığı Ə.Elçibəy, həm də [[Türk Xalqları Assambleyası]]nın fəxri sədri seçildi ([[1997]]).
| |||