Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
Redaktənin izahı yoxdur
Redaktənin izahı yoxdur
Sətir 1:
{{Tarixi abidə|adı=Muradiyə Külliyəsi|orijinal adı=|şəkil=[[Şəkil:Muradiye-kulliyesi-restorasyonu-tamamlaniyor-379.jpg|270px|]]|şəkil_izah=|ölkə={{flaqifikasiya|Türkiyə}}|şəhər=[[Bursa]]|yerləşir=[[Bursa]], Muradiyə məhəlləsi, Sədat küçəsi 16050|aidiyyatı=|memar=|tikilmə_tarixi=[[May]] [[1425]] - [[Noyabr]] [[1426]]|üslubu=[[İslam memarlığı]]|vəziyyəti=Bərpa olunub.|nişanlama1=|nişanlama1_rəsmiadı=|nişanlama1_vaxtı=|nişanlama1_tipi=|nişanlama1_kriteriya=|nişanlama1_nömrəsi=|nişanlama1_hissəsi=|nişanlama1_sərbəst1ad=|nişanlama1_sərbəst1dəyər=|nişanlama1_sərbəst2ad=|nişanlama1_sərbəst2dəyər=|nişanlama1_sərbəst3ad=|nişanlama1_sərbəst3dəyər=|nişanlama2=|nişanlama2_vaxtı=|nişanlama2_rəsmiadı=|nişanlama2_tipi=|nişanlama2_kriteriya=|nişanlama2_nömrəsi=|nişanlama2_hissəsi=|nişanlama2_sərbəst1ad=|nişanlama2_sərbəst1dəyər=|nişanlama2_sərbəst2ad=|nişanlama2_sərbəst2dəyər=|nişanlama2_sərbəst3ad=|nişanlama2_sərbəst3dəyər=|Commons kateqoriyası=|Xəritəsi=|plan=|plan_izah=}}'''Muradiyə Külliyəsi''' — [[Bursa]]<nowiki/>da [[XV əsr]]<nowiki/>in ilk yarısında inşa olunan külliyə. [[Osmanlı sultanlarının siyahısı|Osmanlı sultanı]] [[II Murad]] tərəfindən inşa etdirilən və yerləşdiyi səmtə də adını verən külliyə [[məscid]], [[mədrəsə]], hamam, imarət, çeşmə ve banisinin [[türbə]]<nowiki/>sindən ibarətdir. Külliyənin həyətində bir çox [[Vəliəhd|şahzadə]] və [[saray]] mənsubu şəxslərin dəfn edildiyi [[türbə]]<nowiki/>lər var.<ref name=":0">http://www.islamansiklopedisi.info/dia/ayrmetin.php?idno=310198</ref><ref name=":1">http://yesilbursadergisi.com/mobil/haber.php?id=266</ref>
 
== Əsas binaları ==
Sətir 6:
Külliyənin əsas binası olan [[məscid]] arxa arxaya iki böyük qübbəli harim ([[namaz]] qılmaq üçün ayrılmış hissə) bölümündən və hər iki tərəfində bir qübbədən ibarətdir. Divarlar üç sıra [[kərpic]] və bir sıra [[çay daşı]]<nowiki/>ndan hörülmüşdür. Giriş qapısının üzərindəki [[ərəbcə]] yazılan kitabəyə görə [[məscid]]<nowiki/>in inşa tarixi [[1425]]-ci ilin [[may]]ında başlamış və [[1426]]-cı ilin [[noyabr]] ayında başa çatmışdır.
 
İçərisi müxtəlif rəngli çinilərlə bəzədilən [[məscid]]<nowiki/>in daxili divarı üzərinə dövrün məşhur [[xəttat]]<nowiki/>ları [[Quran ayələri]] həkk etmişdir. [[1855]]-ci ildə baş verən [[zəlzələ]] səbəbilə [[məscid]]<nowiki/>in [[minarə]]<nowiki/>si dağılmış, divarları zədələnmiş və bu səbəblə [[rokoko]] üslubunda yenidən bərpa edilmişdir.<ref>http://www.islamansiklopedisi.info/dia/pdf/c31/c310136.pdf</ref>
 
=== Mədrəsə ===
Sətir 12:
 
=== Hamam və imarət ===
Külliyənin ən [[qərb]]<nowiki/>ində və dörd yol ağzında yerləşən hamam üç sıra [[çay daşı]] və üç sıra [[kərpic]]<nowiki/>lə inşa edilmiş, [[1986]]-cı ildə bərpa olunaraq fəaliyyətinə davam etmişdir. [[Məscid]]<nowiki/>in 20 metr [[şimal]]-[[şərq]]<nowiki/>ində yerləşən imarət isə 13m x 40m ölçüsündə olub, tamamilə [[çay daşı]]<nowiki/>ndan inşa edilmiş, üzəri isə sadə kirəmitlə örtülmüşdür.<ref name=":2">http://www.islamansiklopedisi.info/dia/pdf/c31/c310136.pdf</ref> Uzun illər anbar olaraq istifadə olunan bu bina [[1996]]-cı ilin [[dekabr]] ayında bərpa olunaraq günümüzdə xeyriyyə mərkəzi olaraq fəaliyyətini davam etdirir.<ref>http://v3.arkitera.com/h39621-muradiye-hamami-engelli-merkezi-oldu.html</ref>
 
=== Sultan Murad türbəsi ===
Sətir 20:
 
=== Şahzadə Əhməd türbəsi ===
Muradiyə məscidi ilə II Murad türbəsi arasında yerləşən, bir sıra kəsmə daş və iki sıra kərpiclə[[kərpic]]<nowiki/>lə inşa edilmiş səkkizbucaqlı türbədir[[türbə]]<nowiki/>dir. [[Yavuz Sultan SəliminSəlim]]<nowiki/>in [[1513]] tarixli fərmanı ilə inşa eidlənedilən türbənin[[türbə]]<nowiki/>nin memarının adı Ələddindir. Türbədə[[Türbə]]<nowiki/>də [[II BəyazidinBəyazid]]<nowiki/>in oğlanları [[Şahzadə Əhməd]], [[Şahzadə Qorqud]], [[Şahzadə Şahənşah]] və oğlu Mehmed dəfn olunmuşdur. [[Şahzadə Qorqud]] öncə [[Orxan qaziQazi]] türbəsinə[[türbə]]<nowiki/>sinə dəfn olunmuş, daha sonra cənazəsi Şahzadə Əhməd türbəsinə daşındı. Türbədə[[Türbə]]<nowiki/>də yerləşən iki adsız məzarın biri [[II BəyazidinBəyazid]]<nowiki/>in qızı Fatma Sultana, digəri isə [[Şahzadə ƏhmədinƏhməd]]<nowiki/>in qızı Qəmərşah Sultana aid edilir.<ref name=":0" /><ref name=":1" />
 
=== Cem Sultan türbəsi ===
Sətir 26:
 
=== Şahzadə Mustafa türbəsi ===
[[I Süleyman]]ın [[1553]]-cü ildə [[Konya]]<nowiki/>da boğduraraq edam etdirdiyi oğlu [[Şahzadə Mustafa (I Süleymanın oğlu)|Şahzadə Mustafa]]<nowiki/>nın cənazəsi öncə [[Bursa]]<nowiki/>da başqa bir yerə dəfn olunmuş, ancaq [[türbə]]<nowiki/>nin [[mərmər]] kitabəsindəki yazıya görə, məzar [[1573]]-cü ildə [[II Səlim]]<nowiki/>in əmri ilə inşa olunan bu [[türbə]]<nowiki/>yə köçürülmüşdür.<ref name=":2" /> Bir sıra kəsmə daş və üç sıra [[kərpic]]<nowiki/>dən inşa olunan [[türbə]]<nowiki/>nin üstü 3 metr hündürlüyə qədər [[İznik]] çinilərilə, daha sonra isə [[Quran ayələri]] ilə bəzədilmişdir. [[Türbə]]<nowiki/>nin içi 14 pəncərə ilə işıqlandırılır. [[Türbə]]<nowiki/>nin içində [[Şahzadə Bəyazid (I Süleymanın oğlu)|Şahzadə Bəyazid]]<nowiki/>in oğlanları Əhməd və Orxan, [[Şahzadə Mustafa (I Süleymanın oğlu)|Şahzadə Mustafa]]<nowiki/>nın anası [[Mahidövran Sultan]] dəfn edilmişdir.
 
=== Gülşah Xatun türbəsi ===
Sətir 35:
 
=== Şahzadə Mahmud türbəsi ===
Bir sıra daş və üç sıra [[kərpic]]<nowiki/>dən inşa olunan kvadrat şəkilli [[türbə]]<nowiki/>nin içi firuzəyi və mavi rəngli çinilərlə bəzədilmişdir. Giriş qapısı üzərində yerləşən kitabədə inşa tarixi olaraq [[1507]]-ci il, memar olaraq isə Yaqub Şah ibn Sultan Şah adı qeyd olunur. [[Mərmər]] və [[kərpic]] döşəməli [[türbə]]<nowiki/>də [[Şahzadə Mahmud (II Bəyazidin oğlu)|Şahzadə Mahmud]]<nowiki/>la birlikdə, oğlanları Orxan, Əmir və Musa, anası [[Bülbül Xatun]] da dəfn olunmuşdur.<ref>http://bursadazamandergisi.com/yazarlar/muradiye-turbeleri-1232.html</ref>
 
=== Əbə (Gülbahar) Xatun türbəsi ===
[[Çay daşı]]<nowiki/>ndan inşa olunan ətrafı açıq bu [[türbə]]<nowiki/>nin kitabəsi olmasa da, burada dəfn olunan şəxsin [[II Mehmed]]<nowiki/>in əbəsi olduğu bilinir.
 
=== Gülruh Xatun türbəsi ===
Kvadrat planlı türbənin[[türbə]]<nowiki/>nin divarları bir sıra kəsmə daş və iki sıra kərpiclə[[kərpic]]<nowiki/>lə hörülmüş, 12 pəncərə ilə işıqlandırılan türbənin[[türbə]]<nowiki/>nin daxili [[Ayətul-kursi|Ayətül-kürsi]] yazıları ilə bəzədilmişdir. Türbədə[[Türbə]]<nowiki/>nin inşa tarixi dəqiq olmasa da, [[1480]]-ci illərdə inşa olunduğu məlumdur. [[Türbə]]<nowiki/>də [[Gülruh Xatun]] və qızı [[Qəmərşah Sultan|Qəmərşah Xatun]], [[Şahzadə AləmşahınAləmşah]]ın qızı Fatma Xatun və Qəmərşah Xatunun oğlu Osman dəfn olunmuşdur.
 
=== Şirin Xatun türbəsi ===
Kare planlı, yüksek sekizgen bir kasnağa oturan mukarnaslı tromplu kubbelidir. Duvarlar bir sıra kesme taş ve iki sıra tuğla ile örülmüştür. Mermer bir revakla girilen kare mekân aşağıda sekiz, yukarıda dört olmak üzere on iki pencere ile aydınlanmaktadır. Güney duvarında mihrap, diğer iki duvarda ahşap kapaklı dolaplar bulunan türbenin içi Âyetü’l-kürsî yazı kuşağı ve rûmîli palmetli bitkisel motiflerle süslüdür. Türbedeki dört mermer sanduka Gülruh Hatun, kızı Kamer Hatun, Şehzade Alemşah’ın kızı Fatma Hatun ve Kamer Hatun’un oğlu Osman’a aittir.
Kvadrat planlı [[türbə]]<nowiki/>nin divarları bir sıra kəsmə daş və iki sıra [[kərpic]]<nowiki/>lə hörülmüş, 12 pəncərə ilə işıqlandırılan [[türbə]]<nowiki/>nin daxili [[Muradiyə Külliyəsi (Bursa)#M.C3.BCkrim.C9.99 Xatun t.C3.BCrb.C9.99si|Mükrimə Xatun türbəsi]] ilə eynidir. [[Türbə]]<nowiki/>də [[II Bəyazid]]<nowiki/>in xanımı [[Şirin Xatun]], övladları Şahzadə Abdullah, [[Aynişah Sultan|Ayn-ı şah Sultan]] və [[II Bəyazid]]<nowiki/>in digər xanımı Fərahşad Xatun dəfn olunmuşdur.
 
=== Hüma Xatun türbəsi ===
Şîrin Hatun Türbesi. Kare planlı, yüksek sekizgen bir kasnağa oturan tromplu kubbeli yapının duvarları bir sıra kesme taş ve iki sıra tuğla ile işlenmiştir. Kare iç mekân aşağıda sekiz, yukarıda dört olmak üzere on iki pencere ile aydınlanır. Kalem işi süslemeleri ve yazı kuşağı Mükrime Hatun Türbesi ile tamamen aynıdır. Türbede II. Bayezid’in kadını Şîrin Hatun, Şehzade Abdullah’ın kızı Aynışah ve karısı Ferahşah Hatun gömülüdür.
[[Ərəbcə]] yazılan kitabəsinə görə, [[1449]]-cu ildə inşa edilən [[türbə]]<nowiki/>nin divarları bir sıra daş və iki sıra [[kərpic]]<nowiki/>dən hörülmüşdür. Sadə struktura sahib olan [[türbə]]<nowiki/>də [[II Murad]]ın xanımı və [[II Mehmed]]<nowiki/>in [[ana]]<nowiki/>sı [[Hüma Xatun]] dəfn olunmuşdur. [[Türbə]]<nowiki/>dəki digər məzarın kimə aid olduğu isə məlum deyil.
 
=== Saraylılar türbəsi ===
Hümâ Hatun Türbesi. Arapça kitâbesine göre 853’te (1449) bir sıra taş ve iki sıra tuğladan inşa edilen altıgen planlı ve kubbeli mütevazi yapı II. Murad’ın kadını ve Fâtih’in annesi Hümâ Hatun’a aittir. Türbedeki ikinci sandukanın kime ait olduğu belli değildir.
Muradiyə Külliyəsindəki [[Türbə|türbələr]] arasında ətrafı açıq olan iki [[türbə]]<nowiki/>dən biridir. Kitabəsi olmayan bu bina haqqında heç bir sənəd yoxdur və burada yerləşən iki məzarın kimə aid olduğu məlum deyil. Bir digər iddiaya görə isə, bu iki məzar [[Mahidövran Sultan]]ın [[saray]] xidmətində olan bacılarına aiddir.<ref>http://bursadazamandergisi.com/makaleler/saraylilar-ve-uc-hanim-kizlar-turbelerinde-medfun-olanlar-kimlerdir-2861.html</ref>
 
== Mənbə ==
Saraylılar Türbesi. Murâdiye türbeleri içinde etrafı açık iki yapıdan biri olan ve kitâbesi bulunmayan bina hakkında bir belgeye rastlanmamıştır. İçinde iki kabir mevcut olup kimlere ait olduğu bilinmemektedir.

Informasiya Melumat Axtar

Anarim.Az

Sayt Rehberliyi ile Elaqe

Saytdan Istifade Qaydalari

Anarim.Az 2004-2023