'''Kimyəvi elementlərin dövri sistemi''' — bilinən bütün [[Element|elementlərielement]]ləri müəyyən bir nizama görə ehtiva edən və araşdırmağı asanlaşdıran bir [[Sistem|sistemdirsistem]]dir. İlk olaraq [[1867]]-ci [[İl|ildəil]]də [[J.A.R Newlands]], elementləri artan [[Atom kütləsi|atom kütlələrinə]] görə sıralamış və bir elementin, özünü izləyən səkkizinci elementə bənzər xüsusiyyətlər göstərdiyini ifadə edən [[Oktavalar Qanununu]] ortaya qoymuşdu.

Daha sonra [[1869]]-cu ildə [[Dmitri Mendeleyev|Dmitri Mendeleyev,]], bənzər xüsusiyyətlər daşıyan elementləri arxa-arxaya düzdüyündə, [[atom]] kütləsinə dayanan bir cədvəl əldə etmiş və o [[Zaman|zamanlarzaman]]lar bilinməyən bəzi elementlərin ([[skandium]], [[qallium]] və [[germanium]] kimi) varlığını, hətta xüsusiyyətlərini təxmin edə bilmişdi.

Lothar Meyer adlı tədqiqatçı da, [[1886]]-cı ildə, Mendeleyevdən müstəqil olaraq, atom kütlələrinə görə bir dövri cədvəl meydana gətirmiş və valans anlayışını ortaya atmışdı. İndiki vaxtda istifadə etdiyimiz cədvəl, yeni elementlərin də yerləşdirilə bilməsinə imkan tanıyan Mendeleyevin Kimyəvi elementlərin dövri cədvəlidir. Ancaq ilk halından fərqli olaraq, elementlər atom kütləsinə deyil, atom nömrəsinə görə sıralanmışdır. Buna görə dövri cədvəldə, soldan sağa və yuxarıdan aşağıya doğru atom nömrəsi artır. Sıxlıqla, buna [[paralel]] olaraq nisbi atom kütləsi də artım göstərir. Cədvəldəki üfüqi sıralar dövri cədvəl olaraq adlandırılır. Bir elementin dövri  cədvəl nömrəsi, o elementin sahib olduğu [[Elektron|elektronlarınelektron]]ların olduğu ən yüksək [[enerji]] səviyyəsini göstərir.

Dövri cədvəl indi kimya elminin (təbiət elmləri də demək olar) hüdudlarında hər yerdə işlədilir. Müasir [[standart]] cədvəl 117 elementdən ibarətdir (16 oktyabr 2006-cı ildə təsdiq edilmişdir). Lakin 116-cı elementdən sonra 118-ci element tapılmışdır. 117-ci elementin yeri boş qalıb. Kimyəvi elementlərin dövri cədvəlindən istifadə edərək, hər [[element]] haqqında müəyyən [[Məlumat|məlumatlarməlumat]]lar əldə edə bilərik. Məsələn, [[1]] [[Kiloqram|kiloqramlıqkiloqram]]lıq bir [[karbon]] [[Blok|blokundablok]]unda neçə karbon [[Atom|atomuatom]]u olduğunu təyin etmək üçün, karbon atomunun nisbi atom [[Kütlə|kütləsinikütlə]]sini istifadə etməmiz kifayətdir.

<u>Nisbi Atom Kütləsi</u>: Bir elementin atom kütlə vahidi (Atomic mass units: amu) cinsindən ortalama kütləsini ifadə edir. Bu [[rəqəm]], sıxlıqla elementin [[İzotop|izotoplarınizotop]]ların da ortalama kütləsini ifadə etdiyi üçün, [[Onluq sistemi|onluqlu]] bir sayıdır. Bir elementin nisbi atom kütləsindən atom nömrəsinin ([[Proton (fizika)|proton]] sayının) çıxarılması ilə, o elementin [[neytron]] sayı tapıla bilər.

<u>[[Elektron]] Düzülüşü</u>: Xəbərdar edilməmiş bir atomdakı elektronların mövqelərini göstərir. Kimyagerlər, təməl [[fizika]] məlumatlarına əsaslanaraq, atomların elektron düzülüşlərinə görə necə hərəkət edə biləcəkləri mövzusunda [[Fikir|fikirlərinfikir]]lərin [[Danışıq|söyləyə]] bilərlər. Elektron düzülüşü, bir atomun dayanıqlılıq, qaynama nöqtəsi və keçiricilik kimi xüsusiyyətləri haqqında məlumat verir. Atomların son [[enerji]] səviyyələrinə (ən xarici [[Orbit|orbitlərinəorbit]]lərinə) "valans səviyyəsi", burada olan elektronlarla da "valans elektronları" adı verilir. [[Kimyəvi reaksiya|Kimyəvi reaksiyalarda]]larda birinci dərəcədə əhəmiyyət daşıyan elektronlar, valans elektronlarıdır.

Elelementlərin qruplarda yerləşmələrinin müasir izahı onların xarici energetik səviyyələrində eyni sayda atomun olmasıdır. Qrupların rəqəmlənməsində ərəb və Roma rəqəmlərindən istifadə edirlər.