'''Zaqatala''' — [[Azərbaycan Respublikası]]nın [[Zaqatala rayonu]]nun inzibati mərkəzi. 1840-cı ildə şəhər statusu almışdır.<ref>Президиум Верховного Совета Азербайджанского ССР. ''"Азербайджанская ССР, Административно-территориальное деление на 1 января 1961-го года"''. Азербайджанское государственное издательство, Баку, 1961, стр. 8</ref>

 

== Tarixi ==

Zaqatala rayonu [[Azərbaycan Respublikası]]nın [[şimal]]-[[qərb]]ində, [[Böyük Qafqaz]] sıra dağlarının cənub yamacları Qanıx-Əyriçay vadisində yerləşir. [[Cənub]]dan [[Gürcüstan]] Respublikası, [[şimal]]dan [[Dağıstan]] Respublikası, [[qərb]]dən və [[şərq]]dən [[Azərbaycan Respublikası]]nın [[Balakən]] və [[Qax]] rayonları ilə həmsərhəddir. Mərkəzi Zaqatala şəhəridir. Şəhər dəniz səviyyəsindən 535 metr hündürlükdə [[Azərbaycan Respublikası]]nın paytaxtı olan [[Bakı şəhəri]]ndən 445&nbsp;km aralıda, Tala çayının sahilində, [[Yevlax]]-[[Balakən]] şossesi yolunun üzərində nəhəng [[İpək yolu]]nun üstündə vaxtı ilə Şərqin ən böyük ticarət mərkəzlərindən (bazarlarından) olan "Əskibazarın" (yer adı tamamilə öyrənilməmişdir) 25–30&nbsp;km-də [[Böyük Qafqaz]] silsiləsinin [[cənub]] ətəyində yerləşir. Zaqatala inzibati rayonu [[1830]]-cu ildə təşkil edilmişdir. Zaqatala rayonunun ümumi sahəsi 1348&nbsp;km-dir. Ərazisi dağlıq və aran hissədən ibarətdir. Rayonun ərazisindən 7 çay axır: Qanıx çay (Alazan), Tala çay, Katex çay, Muxax çay, Bəkməz çay və s. Zaqatala [[1840]]-cı ildən şəhər adlandırılmışdır. [[1803]]-cü ildə Zaqatala qəzası [[Rusiya]]nın tərkibinə daxil olmuşdur. Zaqatala sözünün yaranmasına dair (etimologiyaya görə) bir neçə rəvayət vardır. Müasir Zaqatala adı '''Sakatala''' (Sak düzü) adını dəyişilmiş formasını təşkil edir. E.ə. VII (7-ci) əsrin əvvəlində Kimmer - Skit dalğaları ilə Ön Asiyaya düşmüş sak tayfaları [[Albaniya]]nın ərazisində də məskən salmışlar və bu ərazi kür çayının sağ sahilindən (Kür-Araz qovşağı daxil olmaqla) [[Qafqaz]] dağ ətəklərinə qədərki ərazini tuturdu. Zaqatala rayonu da qədim Qafqaz Albaniyasının ayrılmaz hissəsi olmaqla onun [[qərb]]ində yerləşirdi

 

 

== Mədəniyyəti ==