Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
|
Redaktənin izahı yoxdur
Teqlər: Mobil redaktə Mobil veb redaktə
|
k düzenleme using AWB
|
||
|
Sətir 30:
}}
'''London''' ([[ingilis dili|ing.]] ''London'' [ˈlʌndən], [[latın dili|lat.]] ''Londinium'') — [[Böyük Britaniya və Şimali İrlandiya Birləşmiş Krallığı]]nın, həmçinin [[İngiltərə]]nin [[paytaxt]]ı. [[Britaniya adaları]]nda ən böyük şəhər. Sahəsi 1 706,8
Əsası eramızın [[43]]-cü ilində<ref name="roman">{{cite book |title=Roman London |last=Perring |first=Dominic |year=1991 |publisher=Routledge |location=London |isbn=0203231333|page=1}}</ref> imperator [[Klavdi]]nin rəhbərliyi ilə [[Roma İmperiyası]] qoşunlarının Britaniya adalarını ələ keçirməsindən sonra qoyulmuşdur.
Sətir 221:
== Əhalisi ==
Hələ eramızın [[140]]-cı ilində Londonda 30 000, [[1300]]-cü ildə 100 000 və [[1801]]-ci ildə 1 milyon əhali yaşamışdır. [[1825]]-[[1925]]-ci illərdə London dünyanın əhalisinə görə ən böyük şəhəri olmuşdur. [[2001]]-ci il siyahıyaalmasına görə şəhərin əhalisi 7 172 091 nəfərdir<ref name="statistics.gov.uk">http://www.statistics.gov.uk/census2001/profiles/H-A.asp</ref>.
Ənənəvi olaraq London müxtəlif din və mədəniyyətlərin qaynayıb-qarışdığı bir şəhərdir. XX əsrin əvvəllərində Londona irlandlar, polyaklar, italyanlar, şərqi Avropa yəhudiləri, eləcə də keçmiş müstəmləkə ölkələrindən ([[Hindistan]], [[Pakistan]], [[Şri-Lanka]] və [[Banqladeş]]) çox sayda mühacir gəlmişdir.
[[Şəkil:London_əhalisinin_piramid_qrafiki.png|thumb|280px|right|Əhali sayının piramidaşəkilli qrafiki<ref
{|
Sətir 330:
[[Şəkil:London Central Mosque2.JPG|thumb|200px|left|Mərkəzi London məscidi]]
[[2001]]-ci il siyahıya almasına görə<ref
* 58,2% xristian
Sətir 354:
[[Şəkil:Great fire of london map.png|thumb|230px|left|Londonun planı, [[1666]]]]
[[Şəkil:Aerial_view_of_Hyde_Park.jpg|thumb|230px|right|[[Hayd-park]]]]
Etnik cəhətdən Londonun əhalisi çoxmillətlidir. Qədim dövrlərdən burada məskən salmış [[Britlər|brit]] tayfalarından əlavə, bu ərazidə irlandlar, müxtəlif millətli mühacirlər qrupu, habelə uelslilər və şotlandlar yaşayır. XIX əsrin sonlarında Londona yəhudilər, ardınca [[Aralıq dənizi]] sahili ölkələrindən, həmçinin [[Avstraliya]] və [[Çin]]dən köçkünlər gəlməyə başladılar. [[1950]]-ci ildə isə [[Hindistan]]dan gələn çoxsaylı mühacirlər burada məskən saldılar.
London [[kosmopolit]] və çoxmillətli əhalisi olan şəhərdir. Sakinlərinin 3%-ni müsəlmanlar təşkil edən Londonun qədim və maraqlı tarixi var. E.ə. 43-cü ildə [[Britaniya adaları]]nı işğal edən [[Roma İmperiyası]] qədim keltlərin yaşadığı indiki London ərazisində hərbi düşərgə salaraq bu yerə Londinium adını vermişdir. Romalıların ilk vaxtlar [[Temza]]nın şimal sahilində, körpünün yanında saldıqları balaca şəhərcik 142 hektar sahəni əhatə edirdi. Yüksək templə inkişaf edən London qısa zaman kəsiyində ölkənin böyük şəhərinə çevrildi. Lakin, [[410]]-cu ildə [[Roma İmperiyası]]nın süqutundan sonra London haqqında yalnız VII əsrə aid olan salnamələrdə verilən məlumatlara rast gəlmək olar. Bundan sonra da London şəhəri müxtəlif illərdə xarici qəsbkarlar tərəfindən dağıntılara məruz qalmışdır.
[[1616]]-cı ildə baş vermiş [[Böyük London yanğını]] nəticəsində 80 kilsə, o cümlədən Müqəddəs Pavel məbədi tamamilə yanıb kül olmuşdu. Bir neçə il ərzində yenidən tikilən London başqa görkəm aldı. 50 kilsə klassik üslubda tikildi, Müqəddəs Pavel məbədinin üstündə yeni günbəz ucaldıldı. [[1707]]-ci ildə İngiltərə və Şotlandiya krallıqları birləşdikdən sonra London Böyük Britaniya Krallığının paytaxtı oldu. XIX əsrin birinci yarısında London daha da genişləndi. Bunun nəticəsində avtonəqliyyat, elektrik qatarları və yeni metro xətləri yarandı. [[1919]]-cu ildən [[1939]]-cu ilə kimi London ətraf şəhərlər hesabına beş dəfə böyüdü. [[İkinci dünya müharibəsi]] 300 min londonlunun ölümünə və şəhərdə çox sayda binanın dağılmasına səbəb oldu.
Sətir 377:
London 5 hava limanına malikdir.
* [[Hisrou hava limanı]] ([[ingilis dili|ing.]] ''Heathrow'' [ˈhiːθrəʊ]) – 4 terminala, illik 75 milyon sərnişin daşıma gücünə malikdir. ([[1930]])
* [[Qetvik]] – Londondan 45
* [[Stansted]] – Londondan 55
* [[Luton]] – Londondan 50
* [[London siti]] – çarter biznes reyslərinə xidmət edir.([[5 noyabr]] [[1987]])
| |||