Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
|
Redaktənin izahı yoxdur
|
Redaktənin izahı yoxdur
|
||
|
Sətir 1:
== Ümümi məlumat ==
{{Dövlət
|yerli_dildəki_adı = Jamhuri ya Uganda
Sətir 51 ⟶ 52:
|qeyd = <br /><sup>1</sup> 006 [[Keniya]] və [[Tanzaniya]].
|}}
'''Uqanda''' ( rəsmi olaraq Uqanda Respublikası ) - [[Şərqi Afrika]]da dənizə çıxışı olmayan ölkə.
Uqanda eyni vaxta "Afrkanın mirvarisi" adlanırdı. Ölkə şərqdə [[Keniya]], şimaldan [[Cənubi Sudan]], qərbdən [[Konqo]], cənubdan isə [[Tanzaniya]] ilə həmsərhəddir. C. Ş Viktoriya gölü ilə əhatələnir.İnzibati cəhətdən 4 vilayətə bölünür. Paytaxtı Kampala şəhəridir.
== Dövlət quruluşu ==
U. respublikadır. Millətlər birliyinə daxildir. Konstitusiyası 1967-ci ildə qəbul olunmuşdur. 1987-ci ilin iyulun 27-də baş vermiş hərbi dövlət çevrilişi nəticəsində Konstutisiyanin qüvvəsi dayandırılmış, paytaxtda fövqəladə hal elan olunmuşdur. Ölkəni əsasən hərbiçilərdən ibarət hərbi Şura idarə edir.
== Təbiət ==
Səthi,əsasən ayrı-ayrı dağlar olan zəif dalğalı platodur(hünd. 1100-1500 m). Faydalı qazıntıları :mis , qalay, kobalt, volfram və s.
İqlimi ərazisinin çox hissəsində ekvatorial-mussondur. Orta alyıq tempraturu 18-25 dərəcədir. İllik yağıntı 750-1500 mm-dir.
Çaylarə ərazisindən keçən Nil hövzəsi aiddir. Əsasən qırmızı ferralit torbaqlar yayılmışdır. Bitkiləri çox yerdə yüksəkotlu savannalardan ibarətdir. Heyvanları: Fil, kərgədan, begemot, antilop, zürafə, aslan, meymun və s. Çoxlu quş, sürünən (timsah, ilan) həşərat var. Milli Parklar(Ruvenzori , Kabareqa) yaradılmışdır.
== Əhali ==
Əhalinin 97%-dən çoxu Afrika xalqlarıdır. Avropa və Asiyadan köçüb gələn də var. Rəsmi dilləri (1973 ildən) Svahili Və ingilis dilləridir. Əhalinin tərq. 65%-i xristian,5-6%-i müsəlman, qalanları isə ənənəvi din etqatları saxlayır. İşləyən əhalinin 154,3 min nəfəri xidmət sahəsində, 61,2 min nəfəri balıqçılıqla, 58,9 min nəfər sənayedə, 44,4 min nəfəri isə tikintidə çalışır. Orta sıxlıq 1km²-ə 57 nəfərdir. Şəhər əhalisi 7,8 %-dir. Mühüm şəhərləri: Kampala Cinca, Mbale, Entebbe və s.
== Tarixi ==
Ümumi ərazisi Aşağı Paleolitdən məskunlaşmışdır. 13-14-cü əsrlərdə yaşayan Kitara-Bunyoro dövləti 16-cı əsrdə Buqanda, Ankole, Karaqve və s. feodal dövlətlərə parçalandı. 19-cu əsrin ortalarında, ərazinə ərəblər köçüb gəlmişlər.19-cu əsrin 2-ci yarısında B.Britaniya , Almaniya və Fransanın ekspansiya obyektinə çevrilmişdir. 1890-cı ildən başlayaraq ərazisində olan dövlətlər B.Britaniyanın protektoratı altına keçməyə başladı.
{{Afrika Birliyi}}
{{İslam Əməkdaşlıq Təşkilatı}}
| |||