Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
|
→Tarixi: orfoqrafiya
|
→Göytürklər: təkmilləşdirmə, yeniləmə
|
||
|
Sətir 26:
{{cquote|müəllif=|''tänri täg tänri yaratmış türk bilge kağan''.<ref name="Dr. Peter Laut">Dr. Peter Laut: Vielfalt türkischer Religionen: Tänriismus, Universität Freiburg [http://freidok.ub.uni-freiburg.de/freidok/volltexte/2005/1829/pdf/Laut_Vielfalt_tuerkischer_Religionen.pdf] (Almanca: Türklerde dinlerin çeşitliliği/ Freiburg Üniversitesi'nden Dr. Peter Laut)</ref>}}
[[Göytürk xaqanlığı]]nda
Bundan başqa [[Göytürklər]]də Şərqi Hunlardan miras qalmış Çin təsirlərinə də rast gəlmək mümkündür. Şərqi Hun İmperiyası dağıldıqdan sonra son hökmdarların bir-birinə düşmən olmasına şərait yaradılmış, cənubda qalan [[hunlar]] Han çinlilərinin mədəniyyətindən təsirlənmişdilər. Ehtimal olunur ki, bu dövrdə və daha sonralar [[Tabğaclar]] kimi bir sıra [[türklər|türk]] toplumları [[çinlilər]]in arasında assimilyasiya olmuşdur. [[Bilgə xaqan]] atalarının etdiyi bu səhvlərdən yazılı abidələrdə bəhs etmiş, xalqını çinlilərdən gələ biləcək təhlükələrə qarşı xəbərdar etmişdir. Buna baxmayaraq 12 heyvanlı Çin təqvimi və göyün istiqamətlərini heyvan adları ilə adlandırmaq kimi təsirlər qalmışdır. [[Göytürk xaqanlığı]]nın bölündüyü dörd el göyün heyvan adları ilə adlandırılması səbəbindən Qartal eli, Donuz eli, Pələng eli və İt eli olaraq adlandırılmışdır.<ref name="Dr. Peter Laut">Dr. Peter Laut: Vielfalt türkischer Religionen: Tänriismus, Universität Freiburg [http://freidok.ub.uni-freiburg.de/freidok/volltexte/2005/1829/pdf/Laut_Vielfalt_tuerkischer_Religionen.pdf] (Almanca: Türklerde dinlerin çeşitliliği/ Freiburg Üniversitesi'nden Dr. Peter Laut)</ref><ref name="Türk Mitolojisi">Türk Mitolojisi, Murat Uraz, ISBN 9759792359</ref>
Yazılı abidələrdə olan bir cümlənin
{{cquote|müəllif=|''Üze Tengri basmasar, asra yir telinmeser, Türk budun ilingin törüngün kim artatı udaçı erti?<br/>Üstdən göy çökməsə, altdan yer dəlinməsə, Türk xalqı, sənin elini, törəni kim poza bilər?''}}
Sətir 38:
Abidələrdən birində [[Buddizm]]in [[türklər]]in arasında yayılmaması üçün xəbərdaredici bir mətn mövcuddur. Mətndə Böyük xaqanın qardaşı Buddizmin türkləri tənbəl, vecsiz, passiv etdiyi və bunun qarşısının alınmalı olduğunu bildirmişdir.<ref name="Dr. Peter Laut">Dr. Peter Laut: Vielfalt türkischer Religionen: Tänriismus, Universität Freiburg [http://freidok.ub.uni-freiburg.de/freidok/volltexte/2005/1829/pdf/Laut_Vielfalt_tuerkischer_Religionen.pdf] (Almanca: Türklerde dinlerin çeşitliliği/ Freiburg Üniversitesi'nden Dr. Peter Laut)</ref>
=== Monqollar ===
| |||