|
[[File:Zagatala.JPG|thumb|Zagatala nature]]
== Tarixi ==
Ətraflı
Zaqatala rayonu [[Azərbaycan Respublikası]]nın [[şimal]]-[[qərb]]ində, [[Böyük Qafqaz]] sıra dağlarının cənub yamaclarınınyamacları Qanıx-Əyriçay vadisində yerləşir. [[Cənub]]dan [[Gürcüstan]] Respublikası, [[şimal]]dan [[Dağıstan]] Respublikası, [[qərb]]dən və [[şərq]]dən [[Azərbaycan Respublikası]]nın [[Balakən]] və [[Qax]] rayonları ilə həmsərhəddir. Mərkəzi Zaqatala şəhəridir. Şəhər dəniz səviyyəsindən 535 metr hündürlükdə [[Azərbaycan Respublikası]]nın paytaxtı olan [[Bakı şəhəri]]ndən 445 km aralıda, Tala çayının sahilində, [[Yevlax]]-[[Balakən]] şossesi yolunun üzərində nəhəng [[İpək yolu]]nun üstündə vaxtı ilə Şərqin ən böyük ticarət mərkəzlərindən (bazarlarından) olan "Əskibazarın" (yer adı tamamilə öyrənilməmişdir) 25-30 km-də [[Böyük Qafqaz]] silsiləsinin [[cənub]] ətəyində yerləşir. Zaqatala inzibati rayonu [[1830]]-cu ildə təşkil edilmişdir. Zaqatala rayonunun ümumi sahəsi 1348 km-dir. Ərazisi dağlıq və aran hissədən ibarətdir. Rayonun ərazisindən 7 çay axır: Qanıx çay (Alazan), Tala çay, Katex çay, Muxax çay, Bəkməz çay və s. Zaqatala [[1840]]-ci ildən şəhər adlandırılmışdır.[[1803]]-cü ildə Zaqatala qəzası [[Rusiya]]nın tərkibinə daxil olmuşdur. Zaqatala sözünün yaranmasına dair (etimologiyaya görə) bir neçə rəvayət vardır. Müasir Zaqatala adı Sakatala (Sak düzü) adını dəyişilmiş formasını təşkil edir. E.ə. VII əsrin əvvəlində Kimmer - Skit dalğaları ilə Ön Asiyaya düşmüş sak tayfaları [[Albaniya]]nın ərazisində də məskən salmışlar və bu ərazi kür çayının sağ sahilindən (Kür-Araz qovşağı daxil olmaqla) [[Qafqaz]] dağ ətəklərinə qədərki ərazini tuturdu. Zaqatala rayonu da qədim Qafqaz Albaniyasının ayrılmaz hissəsi olmaqla onun [[qərb]]ində yerləşirdi.
[[File:Zagatala fortress.jpg|thumb|[[Zaqatala qalası]]]]
== Mədəniyyəti ==
Ətraflı
Rayon ərazisində 252 mədəniyyət obyekti ( mədəniyyət evi,klub,kitabxana, muzey, Tarix Mədəniyyət Qoruğu.Tarixi abidə və s.) var
Zaqatala rayonu [[Azərbaycan Respublikası]]nın [[şimal]]-[[qərb]]ində, [[Böyük Qafqaz]] sıra dağlarının cənub yamaclarının Qanıx-Əyriçay vadisində yerləşir. [[Cənub]]dan [[Gürcüstan]] Respublikası, [[şimal]]dan [[Dağıstan]] Respublikası, [[qərb]]dən və [[şərq]]dən [[Azərbaycan Respublikası]]nın [[Balakən]] və [[Qax]] rayonları ilə həmsərhəddir. Mərkəzi Zaqatala şəhəridir. Şəhər dəniz səviyyəsindən 535 metr hündürlükdə [[Azərbaycan Respublikası]]nın paytaxtı olan [[Bakı şəhəri]]ndən 445 km aralıda, Tala çayının sahilində, [[Yevlax]]-[[Balakən]] şossesi yolunun üzərində nəhəng [[İpək yolu]]nun üstündə vaxtı ilə Şərqin ən böyük ticarət mərkəzlərindən (bazarlarından) olan "Əskibazarın" (yer adı tamamilə öyrənilməmişdir) 25-30 km-də [[Böyük Qafqaz]] silsiləsinin [[cənub]] ətəyində yerləşir. Zaqatala inzibati rayonu [[1830]]-cu ildə təşkil edilmişdir. Zaqatala rayonunun ümumi sahəsi 1348 km-dir. Ərazisi dağlıq və aran hissədən ibarətdir. Rayonun ərazisindən 7 çay axır: Qanıx çay (Alazan), Tala çay, Katex çay, Muxax çay, Bəkməz çay və s. Zaqatala [[1840]]-ci ildən şəhər adlandırılmışdır.[[1803]]-cü ildə Zaqatala qəzası [[Rusiya]]nın tərkibinə daxil olmuşdur. Zaqatala sözünün yaranmasına dair (etimologiyaya görə) bir neçə rəvayət vardır. Müasir Zaqatala adı Sakatala (Sak düzü) adını dəyişilmiş formasını təşkil edir. E.ə. VII əsrin əvvəlində Kimmer - Skit dalğaları ilə Ön Asiyaya düşmüş sak tayfaları [[Albaniya]]nın ərazisində də məskən salmışlar və bu ərazi kür çayının sağ sahilindən (Kür-Araz qovşağı daxil olmaqla) [[Qafqaz]] dağ ətəklərinə qədərki ərazini tuturdu. Zaqatala rayonu da qədim Qafqaz Albaniyasının ayrılmaz hissəsi olmaqla onun [[qərb]]ində yerləşirdi.
“Aygün” müstəqil televiziya şirkəti 1993-cü ildən fəaliyyətə başlayıb. Hal-hazırda televiziyada 6 nəfər çalışır. “Aygün” televiziyası təkcə Zaqatala rayonunda deyil, o cümlədən Şəki, Qax və Balakən rayonlarında da yayımlanır.
"Aygün" televiziyasında yayımlanan verilişlərdə vətənpərvərlik, dövlətçilik, milli adət-ənənələrimiz, rayonda, eləcə də bölgədə aparılan tikinti-abadlıq və quruculuq səliqə-səhman işləri, sosial problemlərin həlli istiqamətində görülən işlər üstünlük təşkil edir.
[[File:Zagatala fortress.jpg|thumb|[[Zaqatala qalası]]]]
Zaqatala” qəzeti redaksiyası 1923-cü ilin mart ayından fəaliyyətə başlamışdır. İlk əvvəllər “Zaqatala kəndlisi” adlanan qəzet sonralar “Kolxozun səsi”, “Bolşevik kolxozu uğrunda”, “Qırmızı bayraq” və s. başlıqlarla fəaliyyət göstərmişdir. 1991-ci ilin oktyabr ayından isə “Zaqatala” adı ilə fəaliyyətini davam etdirir. Hal-hazırda “Zaqatala” qəzeti redaksiyasında 5 nəfər çalışır.
"Zaqatala" qəzeti müntəzəm olaraq rayonun ictimai-siyasi həyatında baş verən hadisələri, aparılan abadlıq-təmizlik, yenidənqurma işlərini oxuculara çatdırmağa səy göstərir.
Zaqatala rayonu [[Azərbaycan Respublikası]]nın [[şimal]]-[[qərb]]ində, [[Böyük Qafqaz]] sıra dağlarının cənub yamaclarının Qanıx-Əyriçay vadisində yerləşir. [[Cənub]]dan [[Gürcüstan]] Respublikası, [[şimal]]dan [[Dağıstan]] Respublikası, [[qərb]]dən və [[şərq]]dən [[Azərbaycan Respublikası]]nın [[Balakən]] və [[Qax]] rayonları ilə həmsərhəddir. Mərkəzi Zaqatala şəhəridir. Şəhər dəniz səviyyəsindən 535 metr hündürlükdə [[Azərbaycan Respublikası]]nın paytaxtı olan [[Bakı şəhəri]]ndən 445 km aralıda, Tala çayının sahilində, [[Yevlax]]-[[Balakən]] şossesi yolunun üzərində nəhəng [[İpək yolu]]nun üstündə vaxtı ilə Şərqin ən böyük ticarət mərkəzlərindən (bazarlarından) olan "Əskibazarın" (yer adı tamamilə öyrənilməmişdir) 25-30 km-də [[Böyük Qafqaz]] silsiləsinin [[cənub]] ətəyində yerləşir. Zaqatala inzibati rayonu [[1830]]-cu ildə təşkil edilmişdir. Zaqatala rayonunun ümumi sahəsi 1348 km-dir. Ərazisi dağlıq və aran hissədən ibarətdir. Rayonun ərazisindən 7 çay axır: Qanıx çay (Alazan), Tala çay, Katex çay, Muxax çay, Bəkməz çay və s. Zaqatala [[1840]]-ci ildən şəhər adlandırılmışdır.[[1803]]-cü ildə Zaqatala qəzası [[Rusiya]]nın tərkibinə daxil olmuşdur. Zaqatala sözünün yaranmasına dair (etimologiyaya görə) bir neçə rəvayət vardır. Müasir Zaqatala adı Sakatala (Sak düzü) adını dəyişilmiş formasını təşkil edir. E.ə. VII əsrin əvvəlində Kimmer - Skit dalğaları ilə Ön Asiyaya düşmüş sak tayfaları [[Albaniya]]nın ərazisində də məskən salmışlar və bu ərazi kür çayının sağ sahilindən (Kür-Araz qovşağı daxil olmaqla) [[Qafqaz]] dağ ətəklərinə qədərki ərazini tuturdu. Zaqatala rayonu da qədim Qafqaz Albaniyasının ayrılmaz hissəsi olmaqla onun [[qərb]]ində yerləşirdi.
== Coğrafiyası və iqlimi ==
[[File:Zagatala fortress.jpg|thumb|[[Zaqatala qalası]]]]
{| class="wikitable" style="font-size:90%;width:100%;border:0px;text-align:center;line-height:120%;"
! style="background: #99CCCC; color: #000080" height="17" |Ay
! style="background: #99CCCC; color:#000080;" | Yanvar
! style="background: #99CCCC; color:#000080;" | Fevral
! style="background: #99CCCC; color:#000080;" | Mart
! style="background: #99CCCC; color:#000080;" | Aprel
! style="background: #99CCCC; color:#000080;" | May
! style="background: #99CCCC; color:#000080;" | İyun
! style="background: #99CCCC; color:#000080;" | İyul
! style="background: #99CCCC; color:#000080;" | Avqust
! style="background: #99CCCC; color:#000080;" | Sentyabr
! style="background: #99CCCC; color:#000080;" | Oktyabr
! style="background: #99CCCC; color:#000080;" | Noyabr
! style="background: #99CCCC; color:#000080;" | Dekabr
! style="background: #99CCCC; color:#000080;" | İl
! style="width:280px;border:0px;background: #ffffff;" |
|-
! style="background: #99CCCC; color:#000080;" |Orta temperatur ([[Selsi şkalası|°C]])
| style="background: #FFFFFF; color:#000000;" | 1
| style="background: #DDDDDD; color:#000000;" | 3
| style="background: #FFFFCC; color:#000000;" | 6
| style="background: #FFFF99; color:#000000;" | 12
| style="background: #FFCC66; color:#000000;" | 17
| style="background: #FF8000; color:#000000;" | 20
| style="background: #FF8000; color:#000000;" | 23
| style="background: #FF8000; color:#000000;" | 24
| style="background: #FFCC66; color:#000000;" | 18
| style="background: #FFFF99; color:#000000;" | 13
| style="background: #FFFFCC; color:#000000;" | 7
| style="background: #DDDDDD; color:#000000;" | 3
| style="background: #FFFF99; color:#000000;" | 12
! style="width:280px;border:0px;background: #ffffff;" |
|-
! style="background: #99CCCC; color:#000080;" height="16;" |Orta yağıntı (mm)
| style="background: #80FFFF; color: black;" | 20
| style="background: #80FFFF; color: black;" | 30
| style="background: #FFFFFF; color: black;" | 70
| style="background: #DDDDDD; color: black;" | 120
| style="background: #FFFFCC; color: black;" | 100
| style="background: #FFFF99; color: black;" | 110
| style="background: #FFFF99; color: black;" | 60
| style="background: #FFFF99; color: black;" | 40
| style="background: #FFFF99; color: black;" | 100
| style="background: #FFFFCC; color: black;" | 80
| style="background: #DDDDDD; color: black;" | 50
| style="background: #FFFFFF; color: black;" | 20
| style="background: #DDDDDD; color: black;" | 850
! style="width:280px;border:0px;background: #ffffff;" |
|-
| colspan="14" style="text-align:center;font-size:90%;"|''Mənbə: [http://www.weatherbase.com/weather/weather.php3?s=57573&refer=&cityname=Zakataly-Azerbaijan www.weatherbase.com]
|}
== Əhalisi ==
|