Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
|
k adı dəyişildi. Yeni adı: Vikipediya:Neytral mövqe
|
Redaktənin izahı yoxdur
|
||
|
Sətir 1:
{{Prinsip|VP:XN}}
Neytral nəzər nöqtəsi vikipediyanın fundamental prinsiplərindən biri və vikipediyanın təməl daşıdır. Bütün vikipediya məqalələri neytral nöqteyi-nəzərdən, qərəzsiz və ədalətli yazılmalıdır və etibarlı mənbələrlə təsdiq edilə bilinməlidir. Bu prinsip bütün məqalələrə və bütün istifadəçilərə eyni dərəcədə aiddir və bu prinsip barəsində heç bir sövdələşmə yolverilməzdir.
Neytral nəzər nöqtəsi vikipediyanın məzmunla bağlı olan üç əsas siyasətindən biridir. Digərləri Təsdiqlənəbilmə və Heç bir şəxsi tədqiqatdır. Bu üç siyasət birlikdə hansı tip mətnlərin vikipediyada yerləşdirilməsini müəyyən edir. Vikipediyanın heç bir qayda və prinsipləri və istifadəçilər arasında heç bir konsensus bu üç siyasətlə müqayisədə üstün ola bilməz.
Əgər konkret məsələ barəsində müxtəlif toqquşan nəzər nöqtələri varsa, əmin olmaq lazımdır ki, mübahisəli məqalədə bütün tərəflərin mövqeyi ədalətli şəkildə təmsil olunsun. Lakin bu yanaşma bütün nəzər nöqtələrinə deyil, ancaq etibarlı mənbələrdən qaynaqlanan və təsdiq edilə bilən perspektivlərə aiddir.
Belə situasiyalarda heç bir nəzər nöqtəsi “həqiqət” kimi təsvir edilib ona fövqəladə çəki verilə bilməz. Bundan əlavə, heç bir digər nəzər nöqtəsi haqqında alşaldıcı tonlarda məlumat vermək, onların səhv olduğunu bildirmək vikipediyaçılara zidd davranışdır. Məqalələri qərəzli şəkildə yazmaq olmaz.
“Faktları təsbit et, mülahizələri yox!” – bu neytral nəzər nöqtəsi siyasətini rezume edən qısa rəhbərlikdir. Burada fakt dedikdə sübuta ehtiyacı olmayan sadə həqiqətlər, mülahizə dedikdə isə mübahisə predmeti ola biləcək abstrakt anlayışlar nəzərdə tutulur. Məsələn, Mars planetdir ifadəsi faktı bildirsə də, Bitlz tarix boyu ən dahi musiqi qrupu olub ifadəsi sadəcə mülahizədir. Ona görə də birinci ifadənin vikipediyaya yazılmasına heç bir məhdudiyyət olmasa da, ikinci tip ifadələr vikipediyanın siyasətlərinə ziddir.
Buna görə də vikipediyada “bir çoxları belə düşünür ki” tipli ifadələrin sui-istifadəsi alqışlanmır.
“Qoy faktlar sənin əvəzinə danışsın” – bu da neytral nəzər nöqtəsini ifadə edən digər qısa rəhbərlikdir. Yəni vikipediyada Adolf Hitler və ya Səddam Hüseyn haqqında məqalələri “Hitler və ya Səddam pis adam olub” cümlələri ilə başlamaq düzgün deyil. Siz sadəcə onların hakimiyyətdə olarkən etdikləri əməlləri (Holokost, mülki əhalinin kütləvi qətli) vikisəhifələrində faktlar formasında yerləşdirsəniz, hər kəs bu şəxslərin xarakteri haqqında real təsəvvür alacaq.
Əgər istifadəçi məqalədə yazılanlarla razı deyilsə onun öz fikirlərini digər məqalə formasında yaratması qadağandır. Yaxşı o olardı ki, narazı tərəf öz fikirlərini və mövqeyini artıq mövcud məqalədə nüfuzlu mənbələrdən sitat gətirməklə bildirsin. Ümumiyyətlə, nüfuzlu mənbələrə istinad vermək neytral nəzər nöqtəsinə nail olmağın ən yaxşı yollarından biridir.
| |||