=== Peyğəmbərlər şəhəri ===

Bu şəhər bütün dünyada, xüsusilə də İslam coğrafiyasında peyğəmbərlər şəhəri kimi tanınır. Bu tarixi bölgə həm də insanlığın başlanğıcı hesab edilir. Bəzi rəvayətlərə görə, Adəm (ə.s.) və Həvva bir müddət Urfada yaşayıblar. Deyilənlərə görə, “Böyük tufan”dan sonra Nuh (ə.s.) tərəfindən inşa edilən 18 şəhərdən biri də Urfa olub. Şəhər ərazisində tapılan “Balıqlı göl heykəli”nin nə az-nə çox, düz 11 min 500 illik tarixinin olduğu bildirilir.

Rəvayətə görə, o dövrün bütpərəst kralı [[Nəmrud]] [[İbrahim peyğəmbər]]i (ə.s.) Urfa qala divarlarının inşa olunduğu təpənin üzərindən mancanaqla oda atdırır. Lakin Allahın əmri ilə od suya, tonqaldakı odunlar isə balığa çevrilir. Bu barədə Qurani-Kərimin “Əl-Ənbiyə” surəsində bir ayə var: “Ey atəş, İbrahimin üzərinə soyuq və sərin ol”. Eyni zamanda Həzrəti-İbrahimin (ə.s.) doğulduğu mağara da “Balıqlı göl”ün yaxınlığında yerləşir. Hazırda həmin mağaranın üzərində “Mövludi-Xəlil” məscidi yerləşir. Məscidin içərisindən həmin mağaraya enmək mümkündür.

== Görməli yerləri ==

 

Urfanın tarixi yerlərindən biri də “Aynzeliha gölü”dür. Söylənən rəvayətlərə görə, Həzrəti İbrahimin (a.s.) oda atılmasını əmr edən kral Nəmrudun bacısı Zeliha bütpərəstlikdən imtina edərək, İbrahimin (a.s.) dinini qəbul edir. İbrahimin (a.s.) kral Nəmrud tərəfindən oda atıldığını görən Zeliha dözə bilməyərək özünü atəşə atır və onun düşdüyü yerdən də su çıxmağa başlayır. Həmin suyun çıxdığı yer bu gün “Aynzeliha gölü” adlandırılır. Bu gölü “Balıqlı göl”dən kiçik bir yol ayırır və hər iki gölün suyu müxtəlif arxlar vasitəsilə bir-birinə qovuşur. Onu da qeyd edim ki, bu göllərdə yaşayan balıqlara yüz illərdir heç kim toxunmur. Deyilənlərə görə, insanlar ac olduqları dövrlərdə belə bu balıqların ətindən istifadə etməyiblər. Balıqları ovlamaq və ya onlara zərər vermək böyük günah hesab olunur. “Balıqlı göl”də olarkən müşahidə etdiyim xoşagəlməz bir məqamı da oxucularla paylaşmaq istəyirəm. Olduqca dəyərli hesab olunan bu balıqların yemlənməsinə heç kim nəzarət etmir. Ziyarətçilər gölün kənarında satılan və qiyməti 50 quruş (25 qəpik) olan yemlərdən alıb, balıqları rahatlıqla yemləyə bilirlər. Balıqların həddindən artıq yemlənməsi bir çox hallarda onların ölümünə səbəb olur. Şanlıurfa bələdiyyəsinin işçiləri isə ancaq ölü balıqları göldən çıxarmaqla məşğul olurdular.

 

== Arxeoloji abidələri ==

Onu da qeyd etmək lazımdır ki, bölgənin gəzməli-görməli yerləri yalnız peyğəmbərlərin adları ilə bağlı olan məkanlarla məhdudlaşmır. Urfa peyğəmbərlər şəhəri olaraq tanınsa da, burada bütpərəstlik dövrünə aid olan tarixi məkanlar da mövcuddur. Xüsusilə, 12 min il əvvələ aid olduğu bilinən “Göbəklitəpə” məbədləri bu bölgənin nə qədər qədim tarixə sahib olduğunu göstərir. Urfa şəhərindən 17 km aralıda yerləşən bu məbədlərdə hazırda alman arxeoloq Klaus Şmidt tərəfindən tədqiqatlar aparılır.

 

<gallery>

Şəkil:Balıklıgöl Urfa.jpg|<center>Balıklı göl və insanlar </center>

Şəkil:Harran-beehouses.jpg|<center>Harran ilçəsi</center>

</gallery>

 

== Xarici keçidlər ==

* [http://www.sanliurfa.gov.tr Şanlıurfa Valiliği]

* [http://www.sanliurfa.bel.tr Şanlıurfa Belediyesi]

 

[[Kateqoriya:Türkiyə şəhərləri]]