Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
|
Redaktənin izahı yoxdur
|
Redaktənin izahı yoxdur
|
||
|
Sətir 1:
'''1787-1791-ci illər Osmanlı-Rus müharibəsi, 93 Hərbi''' (Hicri təqviminə görə 1293-cü ilə uyğun olduğu üçün Osmanlı tarixində '93 Harbi' adlanır) —
[[Şəkil:Sturm Ochakov.jpg|thumb|left|300px|Rus-türk müharibəsi, 1792-ci il]]
Osmanlı dövləti Prussiya, [[Hollandiya]] və [[İngiltərə]] tərəfindən müdafiə olunacağına, [[İsveç]] və
Krımın Rusiyaya qatılması 1787-ci ildə Osmanlı ilə Rusiya arasında yeni müharibəyə səbəb oldu. Avstriya Reç Pospolitanın birinci bölüşdürülməsinə razı olduğu üçün Rusiyanın müttəfiqinə çevrilmişdi.
Osmanlı dövləti Prussiya,Hollandiya və İngiltərə tərəfindən müdafiə olunacağına, İsveç və Polşanın da Rusiyaya müharibə edəcəyinə ümid bəsləyirdi.Lakin bu ümid doğrulmadı. Fransa və başqa Avropa dövlətlərinin təhriki ilə 1787-ci ildə Osmanlı Rusiyaya yeddi tələbdən ibarət ultimatum göndərdi.Cavab almayan Osmanlı dövləti 1787-ci ilin avqustunda müharibə elan etdi.Osmanlıların Kinburn qalasına hücumu ilə başlayan müharibə Osmanlı üçün uğursuz oldu. Suvorovun ordusu nəinki qalanı müdafiə etdi, üstəlik Oçaqovo qalasını ələ keçirdi.1789-cu ildə Avstriya da Osmanlıya müharibə elan etdi.Avstrya qoşunları Banat vuruşmasında darmadağın edilsə də, ruslar Fokşan və Rımnik döyüşlərində rusların köməyi ilə türkləri məğlub etdilər.Belqradı ələ keçirən Avstrya Osmanlı ilə sülh bağlayaraq müharibədən çıxdı. Müharibəni davam etdirən Rusiya isə Suvorovun komandanlığı altında 1790-ci ildə İsmyıl qalasını ələ keçirdi.Bü döyüşdə Kutuzov yaralandı və bir gözünü itirdi.Avstriyanın müharibədən çıxdığını görən Rusiya İsveçlə, sona isə Qərb dövlətlərinin təzyiqi ilə1791-ci ildə Yassıda Osmanlı ilə sülh bağladı.
Bü döyüşdə Kutuzov yaralandı və bir gözünü itirdi.Avstriyanın müharibədən çıxdığını görən Rusiya İsveçlə, sona isə Qərb dövlətlərinin təzyiqi ilə1791-ci ildə Yassıda Osmanlı ilə sülh bağladı.
* Sülhün şərtlərinə görə:
# Cənubi Buq ilə Dnestr arasındakı torpaqlar Rusiyanın əlinə keçdi.
Sətir 9 ⟶ 12:
# Osmanlı Krım haqqında iddialarından əl kəçdi və onun Rusiyaya mənsub olduğunu təsdiq etdi.
Rusiya Qara dənizdə dəti olaraq möhkəmləndi.Osmanlıların həm Balkanlarda, həm də Qafqazda mövqeyi zəiflədi.
== Ədəbiyyat ==
* [http://www.runivers.ru/lib/detail.php?ID=434389 ''Петров А. Н.'' Вторая турецкая война в царствование императрицы Екатерины II (в 2 томах). — СПб: 1880.]
* [http://www.memoirs.ru/rarhtml/1044Cebrikov.htm ''Цебриков Р.М.'' Вокруг Очакова. 1788 г. (Дневник очевидца) / Сообщ. П.Ф. Бычков // Русская старина, 1895. – Т. 84. - № 9. - С. 147-212.]
* [http://memoirs.ru/texts/Eton_RS75_13_7.htm ''Этон В.'' Средство принудить турецкий флот удалиться с Черного моря и уничтожение гаваней на Архипелаге и Средиземном море / Сообщ. А. Туган-Мирза-Барановский // Русская старина, 1875. – Т. 13. - № 7. – С. 443-446. – Под загл.: Проект удаления турок с Черного моря. 1780-х гг.]
== xarici keçidlər ==
{{commonscat-inline|Russo-Turkish War (1787–1792)}}
* [http://wars175x.narod.ru/175_rt02.html İkinci Rus-türk müharibəsi (1787-1792)]
{{Rus-türk müharibələri}}
| |||