Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
k r2.7.2) (Bot redaktəsi əlavə edilir: cy:Llwyd
k tire
Sətir 6:
}}
 
'''Boz''' - rəng çaları.
 
== Ümumi məlumat ==
Sətir 12:
Neytral, qəmgin rəngdir. Ruh düşkünlüyü yaradır. [[Neptun]]un rəngidir.<ref>[http://www.anspress.ws/index.php?a=2&lng=az&nid=9002 Hər bürcün özünəməxsus rəngi var]</ref>
 
Rənglər arasında boz rəng də seçilən sıradadır. Boz rəng adətən ağ-qara rəngin qarışığı kimi kül rəngində təsəvvür olunur. Çal, qır rəng də elə boz rəng anlamında başa düşülür. Deyək ki, "boz"un Azərbaycan dilində çoxmənalı olmasını və bu "boz"un nəinki rəng, hətta müstəqil və qoşulduğu sözlərlə, qəbul etdiyi leksik şəkilçilərlə bərabər konkret nəsnə bildirməsi də vardır. Misallara baxaq: boz - qırqovulun dişisi; boz - dəmrova oxşar dəri xəstəliyi, keçəllik; bozaq - qabayunlu Azərbaycan qoyun cinsi; bozalaq - gövdəsi yoğun, yarpağı bozumtul alaq otu; bozarantı - havanın səhərə yaxın alaqaranlıq halı; bozartma (bozqovurma) - yağlı ətdən bişirilmiş sulu qovurma; bozbaş - ət, noxud ilə bişirilən sulu xörək; bozqır - susuz, otsuz çöl; bozdar - qoyun itinə verilən ad; bozlamac - sacda bişirilən qalın yayma və s.
Azərbaycanda Kiçik çillənin qurtardığı zamandan yazın, baharın başlandığı ilk günə qədər olan vaxtın da adı bilavasitə "boz"la bağlıdır və bu çağ elə "Boz ay" adlanır. Ayın bu adda olması da səbəbsiz deyil. Xatırlanan zamanın buludlu, yağışlı, küləkli, isti, soyuq, günəşli-günəşsiz - bir sözlə, dəyişkən olması ayın belə ad daşıması ilə nəticələnmişdir. Əbəs yerə deyil ki, insanlar da bu aya münasibətlərini "Boz ay bozara-bozara keçər" şəklində bildirmişlər. Buradakı özündə bozluq daşıyan "bozara-bozara"nın da həm müstəqim, həm də məcazi mənası vardır. Yəni rəng bildirmək (boz paltar, qorxudan, soyuqdan rəngin bozarması) və həm də xasiyyəti, sərtliyi, kobudluğu bildirmək (boz adam, boz sifət, üstə bozarmaq). "Boz ay bozara-bozara keçər" deyəndə də, sözsüz ki, daha çox ayın sərtliyi nəzərdə tutulur.
 
"Kitabi-Dədə Qorqud"dan öyrənirik ki, bir vaxt xanların ağ, qırmızı (qızılı), qara rəngli otaqları olurmuş və oğlu olanları ağ, qızları olanları qırmızı (qızılı), oğlu-qızı olmayanları qara rəngli otaqda oturdurmuşlar. Mənbələrdən öyrənirik ki, elə əski çağlarda xanların "Boz otağı" da var imiş. Onun bu otağı daha çox yas məclisləri üçün imiş. Deməli, buradakı "boz" tanınma əlaməti kimi otağın, yaxud ümumilikdə çadırın hansı rəngdə olmasını bildirir.

Informasiya Melumat Axtar

Anarim.Az

Sayt Rehberliyi ile Elaqe

Saytdan Istifade Qaydalari

Anarim.Az 2004-2023