Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
təkmilləşdirmə
təkmilləşdirmə
Sətir 1:
[[Şəkil:Tulipomania.jpg|thumb|right , 1637 yılında yayınlanan |1637-ci ildən bir katalogda görülən və "Viceroy" olaraq da bilinən lalə. Hecmine görə dəyişməklə birlikdə soğanı 3000 ilə 4200 Hollandiya Florini arasındadır. O dövrdə istedadlı iş adamları ildə 300 florin qazanmaqda idi.<ref>Nusteling, H. (1985) Welvaart en Werkgelegenheid in Amsterdam 1540–1860, p. 114, 252, 254, 258.</ref>]]
 
'''Lalə çılgınlığı''', digər adlarıyla [[Lalə]] balonu, Lalə spekülasiyası (Niderland dilindeki adıyla; Tulpenmanie, digər adlarıyla Tulpomanie, Tulpenwoede, Tulpengekte və Bollengekte) Hollandiya Qızıl Çağında lale (Tulipa) soğanlarının qiymətlərinin birdən həddindən artıq dərəcədə yüksəlib çöküşə keçdiyi dövrə verilən ad. <ref name="MD2001">"Tulipomania: The Story of the World's Most Coveted Flower & the Extraordinary Passions It Aroused." Mike Dash (2001).</ref> Fevral 1637'de Lale Çılgınlığı'nın zirvə nöqtəsində laleye əsaslanan müqavilələr qabiliyyətli bir Sənətkarıniş adamının illik gəlirinin 10 qatına satılmışdır. Bu hadisə ümumiyyətlə tarixdəki ilk [[spekulyativ]] balon (və ya iqtisadi balon) olaraq bilinər. <ref>{{Harvnb|Shiller|2005|p=85}} En eski balon olma durumu hakkındaki tartışma için bkz.</ref> Lale çılgınlığı terminden indiki vaxtda varlıq qiymətlərinin gerçək qiymətlərindən fərqliləşməsini ifadə edən bir bənzətmə olaraq istifadə edilməkdədir.<ref name="ref965">{{Harvnb|French|2006|p=3}}</ref>
 
Hadisə, 1841-ci ildə İngilis [[jurnalist]] [[Charles Mackay]]'ın Fövqəladə Kütləvi yanılmalar və İzdihamların Çılgınlığı (Extraordinary Popular delusions and the Madness of crowds) adlı kitabıyla məşhur hala gəlmişdir. Mackay'a görə bir nöqtədə tək bir semper Augustus soğanı üçün 12 akre (5 hektar) ərazi təklif edilmişdir. <ref name=Chap3>"The Tulipomania", Chapter 3, in {{Harvnb|Mackay|1841}}.</ref> Mackay, fiyatlardaki ani enişdən ötrü bu cür investorların iflas etdiyini və Hollandiya bazarlarının ciddi bir sarsıntı keçirdiyini iddia edir. Mackay'ın kitabı bu gün çox çap edilən bir klassik olsa da iddiaları itirazlarla qarşılaşmışdır. Çox elm adamı çılgınlığın Mackay tərəfindən bəhs edildiyi qədər qeyri adi olmadığını, qiymət dəyişikliyinin balona səbəb olmadığını iddia edir. <ref>{{Harvnb|Thompson|2007|p=99}}</ref><ref name="ref289">{{Harvnb|Kindleberger|2005|p=115}}</ref>
Sətir 167:
* {{Citation|title= The tulipmania: Fact or artifact? |last= Thompson |first= Earl |journal= Public Choice |volume= 130 |issue= 1–2 |year= 2007 |pages= 99–114 |url= http://www.econ.ucla.edu/thompson/Document97.pdf |format= PDF |doi= 10.1007/s11127-006-9074-4 |accessdate= 2008-08-15 }}
 
== DışXarici bağlantılarsəhifələr ==
* [http://www.milliyet.com.tr/Yazar.aspx?aType=YazarDetay&ArticleID=1152255&Date=20.10.2009&Kategori=ekonomi&b=Tulip,%20turban,%20lale Tulip, Turban, Lale Milliyet Gazetesi, Yaman Törüner’in makalesi]
* [http://www.cicekansiklopedisi.com/cicekbilgisi/172-Lâlenin-Avrupa-Macerasi.html Konu hakkında Türkçe makale]
Sətir 177:
* [http://penelope.uchicago.edu/~grout/encyclopaedia_romana/aconite/tulipomania.html''Tulipomania'', ''Encyclopædia Romana''dan alıntı, James Grout.]
 
[[Kateqoriya:İqtisadiyyat tarixi]]
 
{{Link GA|es}}

Informasiya Melumat Axtar

Anarim.Az

Sayt Rehberliyi ile Elaqe

Saytdan Istifade Qaydalari

Anarim.Az 2004-2023