Bu müzakirə bağlıdır. Xahiş olunur, heç bir dəyişiklik etməyin.
Mənbə axtar: ( • • • ) •
- Azərbaycan dilinin izahlı lüğətinə (+digər lüğətlərə) də baxsaz və sözləri sinonimdir. Demək olar ki, bütün vikilərdə də bu cürdür. Bir tək TrViki və Zazaca Viki ayırıb. Amma onlar da düz etməyiblər. Oralarda da müzakirə başladılsa başa düşərlər səhv etdiklərini. ABŞ-ın əyalətləri “ştat” və ya İranın vilayətləri “ostan” adlana bilər. Bu normaldır. Ruslar da “oblast”, ermənilər “mərz” deyir. Amma bu mahiyyəti dəyişmir. Hamısı əksər qərb dillərində “province” adlanır. Ona görə də bu məqalənin silinməsini təklif edirəm. Əyalət məqaləsindən də zatən vilayət məqaləsinə istiqamətlənmə vermişəm. samral müzakirə20:12, 28 iyun 2024 (UTC)
-
Ruvikidə “oblast” səhifəsi var. Zohrab javad (müzakirə) 05:49, 29 iyun 2024 (UTC)
-
@Zohrab javad, ümumiyyətlə əksər vikilərdə “rayon”, “mərz”, “mxare”, “ostan/şəhristan”, “il/ilçə”, “kanton”, “ştat”, “quberniya/qəza” məqalələri var. Bizim vikidə də bəziləri var. Bunlar hamısı spesifik adlardır. Hər ölkənin özünə məxsus. Məsələn bizdəki “qəsəbə” vahidi hər ölkədə yoxdur. Və ya “iqtisadi rayon” və s. Amma “vilayət” və “əyalət” anlayışları ümumi anlayışlardır və sinonimdirlər. samral müzakirə18:06, 29 iyun 2024 (UTC)
-
İzahlı lüğətdə bu sözün 3 mənası verilsə də, faktiki 2 mənadan söhbət gedir. "Bir valinin idarəsi altında olan ölkə" ilə "Ölkənin bölündüyü inzibati rayon" demək olar ki, eyni şeyi nəzərdə tutur. Əyalət sözünü vilayət sözündən fərqləndirən 1 məna isə – "ucqar yer"dir. Amma, fikrimcə, "vilayət" sözü konkret olaraq orijinal dilin özündə "vilayət" (province) adlandırılan hallar üçün uyğundur. Ölkənin yerli dilindəki adı mətndə əhəmiyyət kəsb etməyən və konkretləşdirməyə ehtiyac olmayan hallar üçün isə əyalət ifadəsi məncə daha münasibdir. Bir də bəzi oturuşmuş ənənələr var. Məsələn, Google-da "Ontario əyaləti" söz birləşməsi 5 mindən artıq, "Ontario vilayəti" isə 200-dən bir az artıq nəticə verir. Yəni bəzi ölkələrə münasibətdə məhz əyalət ifadəsi işlənir və hesab edirəm ki, Vikipediya və vikipediyaçılar buna məhdudiyyət qoymalı deyillər. Həmçinin, Google-da axtarış edəndə daha çox rus və ya ingilis dilindən tərcümə edilmiş mətnlərdə, əsasən xəbərlərdə "vilayət" sözünün işləndiyini görmək olar. Belə ki, həmin dillərdə əyalət/vilayət fərqliliyi olmadığı üçün hər ikisi vilayət sözünün tərcüməsi olan "provintsiya, province" sözləri ilə ifadə edilir və özünü çətinə salıb nəsə araşdırmaq istəməyən jurnalist də asan varianta üstünlük verir. Üstəlik, əgər dilimizdə bu söz varsa, deməli işlənmə yeri də tapılacaq. Amma razıyam ki, bu iki sözün işlənmə yerinə dair dəqiq sərhədləri müəyyən etmək çətindir. Ona görə də bu məqalə silinsə də, "Əyalət" məqaləsi mütləq yaradılmalıdır. Wertuose (müzakirə) 08:11, 16 iyul 2024 (UTC)
-
@Wertuose, əvvəla geniş rəyinizə görə sizə təşəkkür edirəm. Təkcə bir cümlənizi tam başa düşə bilmədim: “Ölkənin yerli dilindəki adı mətndə əhəmiyyət kəsb etməyən və konkretləşdirməyə ehtiyac olmayan hallar üçün isə əyalət ifadəsi məncə daha münasibdir.” Onu açıqlasaz şad olaram. Qeyd edim ki, bu məqaləni SNS etmədən öncə həm başqa vikiləri, həm də lüğətlərimizi araşdırdım. Sizin qeyd etdiyiniz kimi lüğətlərimizə əsasən bu 2 söz sinonimdir. Başqa vikilərə baxanda da oxşar şey aydın olur. Belə ki, başqa vikilər sizin də misal çəkdiyiniz, mənim də yaşadığım və daxili müstəqilliyi olan (bir növ ştat kimi) Ontario əyalətinə də “provansiya” deyir, İranın heç bir daxili müstəqilliyi olmayan sadə ostanlarına da vilayət mənasında “provansiya” deyir. Türklərə gəldikdə... ABŞ və Kanadankılara “eyalet” deyir türklər, İran, İraq və Suriyanınkılara (ərəblərdə “mühafəzə” adlanır) “vilayet” deyir. Burdan da sinonimlik çıxır meydana bir növ. Ayrıca məqalələri bilirsiz necə yaradıla bilər? Spesifik. Məsələn Osmanlıda bir müddət ən böyük inzibati ərazilər əyalət adlanıb, daha sonra dağılana qədər vilayət. Bunları ayrılıqda yarada bilərik, məsələn, “Əyalət (Osmanlı)”, “vilayət (Osmanlı)” formasında. Başqa vikilərdə də bu var, yeri gəlmişkən. Necə ki, İranın inzibati bölgüsü olan ostan, ruslardakı oblast, kray, çar dövründəki quberniya/qəza filan barədə əksər vikilərdə ayrıca məqalə var. samral müzakirə02:49, 28 avqust 2024 (UTC)
-
Qeyd etdiyiniz cümlədə demək istədiyim odur ki, "əyalət" sözünü geniş mənada istifadə etmək olar və ölkənin yerli dilindəki adını əziyyət çəkib yada salmağa, dəqiqləşdirməyə ehtiyac olmayan hallarda bu variant istifadə edilə bilər. Çünki gəldiyim qənaət odur ki, Azərbaycan dilində "vilayət" sözü məhz vilayət adlandırılmalı olan hallarda işlənir, əyalət isə daha geniş istifadə yerinə malikdir və nəql edən şəxsin inzibati vahidin adını dəqiq bilmədiyi, yaxud bilsə də, oxucunun həmin inzibati vahidin adını anlamayacağını əvvəlcədən nəzərə alaraq, yaxud oxucunu xarici adlarla yormaq istəmədiyi hallarda istifadə edilir.-- Wertuose (müzakirə) 07:05, 28 avqust 2024 (UTC)
- @Wertuose, siz deyən ola bilər ki, var. Az hallarda ya çox hallarda bilmirəm. Təkcə bizdə ya başqa dillərdə və ölkələrdə də bunu da dəqiq bilmirəm. Dəqiq bildiyim odur ki, bu 2 söz ümumdünya üzrə sinonimdir. Yuxarıda misallar da çəkmişəm. samral müzakirə23:52, 12 sentyabr 2024 (UTC)
-
Qeyd etdiyiniz cümlədə demək istədiyim odur ki, "əyalət" sözünü geniş mənada istifadə etmək olar və ölkənin yerli dilindəki adını əziyyət çəkib yada salmağa, dəqiqləşdirməyə ehtiyac olmayan hallarda bu variant istifadə edilə bilər. Çünki gəldiyim qənaət odur ki, Azərbaycan dilində "vilayət" sözü məhz vilayət adlandırılmalı olan hallarda işlənir, əyalət isə daha geniş istifadə yerinə malikdir və nəql edən şəxsin inzibati vahidin adını dəqiq bilmədiyi, yaxud bilsə də, oxucunun həmin inzibati vahidin adını anlamayacağını əvvəlcədən nəzərə alaraq, yaxud oxucunu xarici adlarla yormaq istəmədiyi hallarda istifadə edilir.-- Wertuose (müzakirə) 07:05, 28 avqust 2024 (UTC)
-
@Wertuose, əvvəla geniş rəyinizə görə sizə təşəkkür edirəm. Təkcə bir cümlənizi tam başa düşə bilmədim: “Ölkənin yerli dilindəki adı mətndə əhəmiyyət kəsb etməyən və konkretləşdirməyə ehtiyac olmayan hallar üçün isə əyalət ifadəsi məncə daha münasibdir.” Onu açıqlasaz şad olaram. Qeyd edim ki, bu məqaləni SNS etmədən öncə həm başqa vikiləri, həm də lüğətlərimizi araşdırdım. Sizin qeyd etdiyiniz kimi lüğətlərimizə əsasən bu 2 söz sinonimdir. Başqa vikilərə baxanda da oxşar şey aydın olur. Belə ki, başqa vikilər sizin də misal çəkdiyiniz, mənim də yaşadığım və daxili müstəqilliyi olan (bir növ ştat kimi) Ontario əyalətinə də “provansiya” deyir, İranın heç bir daxili müstəqilliyi olmayan sadə ostanlarına da vilayət mənasında “provansiya” deyir. Türklərə gəldikdə... ABŞ və Kanadankılara “eyalet” deyir türklər, İran, İraq və Suriyanınkılara (ərəblərdə “mühafəzə” adlanır) “vilayet” deyir. Burdan da sinonimlik çıxır meydana bir növ. Ayrıca məqalələri bilirsiz necə yaradıla bilər? Spesifik. Məsələn Osmanlıda bir müddət ən böyük inzibati ərazilər əyalət adlanıb, daha sonra dağılana qədər vilayət. Bunları ayrılıqda yarada bilərik, məsələn, “Əyalət (Osmanlı)”, “vilayət (Osmanlı)” formasında. Başqa vikilərdə də bu var, yeri gəlmişkən. Necə ki, İranın inzibati bölgüsü olan ostan, ruslardakı oblast, kray, çar dövründəki quberniya/qəza filan barədə əksər vikilərdə ayrıca məqalə var. samral müzakirə02:49, 28 avqust 2024 (UTC)
-
İzahlı lüğətdə bu sözün 3 mənası verilsə də, faktiki 2 mənadan söhbət gedir. "Bir valinin idarəsi altında olan ölkə" ilə "Ölkənin bölündüyü inzibati rayon" demək olar ki, eyni şeyi nəzərdə tutur. Əyalət sözünü vilayət sözündən fərqləndirən 1 məna isə – "ucqar yer"dir. Amma, fikrimcə, "vilayət" sözü konkret olaraq orijinal dilin özündə "vilayət" (province) adlandırılan hallar üçün uyğundur. Ölkənin yerli dilindəki adı mətndə əhəmiyyət kəsb etməyən və konkretləşdirməyə ehtiyac olmayan hallar üçün isə əyalət ifadəsi məncə daha münasibdir. Bir də bəzi oturuşmuş ənənələr var. Məsələn, Google-da "Ontario əyaləti" söz birləşməsi 5 mindən artıq, "Ontario vilayəti" isə 200-dən bir az artıq nəticə verir. Yəni bəzi ölkələrə münasibətdə məhz əyalət ifadəsi işlənir və hesab edirəm ki, Vikipediya və vikipediyaçılar buna məhdudiyyət qoymalı deyillər. Həmçinin, Google-da axtarış edəndə daha çox rus və ya ingilis dilindən tərcümə edilmiş mətnlərdə, əsasən xəbərlərdə "vilayət" sözünün işləndiyini görmək olar. Belə ki, həmin dillərdə əyalət/vilayət fərqliliyi olmadığı üçün hər ikisi vilayət sözünün tərcüməsi olan "provintsiya, province" sözləri ilə ifadə edilir və özünü çətinə salıb nəsə araşdırmaq istəməyən jurnalist də asan varianta üstünlük verir. Üstəlik, əgər dilimizdə bu söz varsa, deməli işlənmə yeri də tapılacaq. Amma razıyam ki, bu iki sözün işlənmə yerinə dair dəqiq sərhədləri müəyyən etmək çətindir. Ona görə də bu məqalə silinsə də, "Əyalət" məqaləsi mütləq yaradılmalıdır. Wertuose (müzakirə) 08:11, 16 iyul 2024 (UTC)
-
@Zohrab javad, ümumiyyətlə əksər vikilərdə “rayon”, “mərz”, “mxare”, “ostan/şəhristan”, “il/ilçə”, “kanton”, “ştat”, “quberniya/qəza” məqalələri var. Bizim vikidə də bəziləri var. Bunlar hamısı spesifik adlardır. Hər ölkənin özünə məxsus. Məsələn bizdəki “qəsəbə” vahidi hər ölkədə yoxdur. Və ya “iqtisadi rayon” və s. Amma “vilayət” və “əyalət” anlayışları ümumi anlayışlardır və sinonimdirlər. samral müzakirə18:06, 29 iyun 2024 (UTC)
Yekunlaşdırma: Vilayət məqaləsinə yönləndirmə verildi. Nemoralis (müzakirə) 20:13, 22 sentyabr 2024 (UTC)