Serbofobiya (serb. Србофобија) — Serbiyaya, serblərə, serb dilinə və ya Serb Pravoslav Kilsəsinə qarşı nifrət və ya düşmənçilik hisslərini tərif etmək üçün istifadə edilən ümumi sosial-siyasi termin. Bu fenomen tarixən serb xalqının və sosial qrupunun təqib edilməsinə, təzyiqlərə məruz qalmasına səbəb olmuşdur. Serbofobiya termini indiki dövrdə bütün xalqla əlaqəli olaraq serblərə tarixi nifrətin tərifi kimi qəbul edilir, serblərə bağlı hər şeyin, xüsusilə də serb dövlətçiliyinin rəddi və onlara nifrət hissi ifadə edir. Digər tərəfdən, Serb Respublikasının Bosniya və Herseqovina daxilində ayrıca bir muxtar serb bölgəsi olaraq rədd edilməsi də buna aiddir.

Serbiyanın 1913-cü ildə Albaniyanı işğal etməsini əks etdirən karikatura. Burada Serbiya ilan şəklində təsvir edilmişdir. Başlıqda qeyd edilir: "Məndən uzaqlaşın, vəhşi qaniçənlər!"

Bu fikrin ən parlaq nümayəndəsi XIX–XX əsrlərdə mövcud olan idi. Bu partiyanın ən ifrat elementləri İkinci Dünya müharibəsi dövründə Yuqoslaviya krallığında hakimiyyətə gələn və serblər, yəhudilər, qaraçılardissidentləri hədəf alan irqi qanunlar qəbul edən ustaşlar xorvat faşist təşkilatı olmuşdur. Bu, serblərin və (1941–1945) yaşayan digər azlıq qruplarının üzvlərinin ilə nəticələnmişdir.

Tarixi

Osmanlı imperiyasında

Kosovo

Serbofobiya 1877–1897-ci illər arasında baş verən Osmanlı–Serb və Osmanlı–Yunan müharibələri nəticəsində Kosovo vilayətində böyüyür. 1878-ci ildə baş tutan ilə minlərlə alban əsilli Osmanlı qoşunu və albaniyalı mülkilər Osmanlının Kosovo vilayətinin şərq hissəsinə qaçmalı oldular. olaraq bilinən bu məcburi köçkünlər qaçdıqları bölgələrdə serblərə qarşı böyük düşmənçilik hissi bəsləyirdilər. Bu düşmənçilik serbofobiyanı gücləndirir və nəticədə albanlar Priştina və bölgələri də daxil olmaqla bütün vilayətdə serb mülkilərinə qarşı qətl, talan və təcavüz kimi genişmiqyaslı vəhşiliklər törədir.

Serblərə qarşı törədilən vəhşiliklər 1901-ci ildə də pik nöqtəyə çatır. Buna səbəb 1897-ci il Osmanlı–Yunan müharibəsindən sonra bölgənin osmanlılara geri verilməyən silahlarla dolu olması idi. Albanlar qırğınlar, təcavüzlər, talanlar və deportasiya da daxil olmaqla Priştina və Şimali Kosovo bölgələrində çoxsaylı vəhşiliklər törədirlər. Müxtəlif mənbələrə görə, albanlar o dövrdə homogen bir ərazi yaratmağa çalışdıqları üçün xristian serblərə etnik təmizlənmə təşkil edirdilər.

Makedoniya

Serblərə Qarşı Cəmiyyət 1897-ci ildə Osmanlı imperiyasının Saloniki şəhərində qurulmuş bolqar milliyətçi təşkilatı idi. Təşkilatın fəalları həm Daxili Makedoniya İnqilab Təşkilatının, həm də Ali Makedoniya-Ədirnə Komitəsinin üzvləri idilər. Onlar 1902-ci ilə qədər ən azı 43 nəfəri öldürmüş və 52 nəfəri yaralamışdılar. Qurbanların arasında serbdilli məktəblərin sahibləri, müəllimlər, serb pravoslav ruhaniləri və Osmanlı imperiyasında yaşayan digər tanınmış serblər var idi. Bolqarlar Makedoniyada serb mənşəli olmayan, lakin serblərlə eyni müqəddəratı təyin edənlər üçün "serbmənlər" ifadəsini istifadə edirdilər.

Həmçinin bax

Mənbə

İstinadlar

  1. Bataković, Dušan. . Plato. 1992. 2016-12-26 tarixində . İstifadə tarixi: 2020-09-20.
  2. Frantz, Eva Anne. "Violence and its Impact on Loyalty and Identity Formation in Late Ottoman Kosovo: Muslims and Christians in a Period of Reform and Transformation". Journal of Muslim Minority Affairs. 29 (4). 2009: 460–461. doi:.
  3. Iain King; Whit Mason. . Cornell University Press. 2006. səh. 30. ISBN 0-8014-4539-6. 2020-01-09 tarixində . İstifadə tarixi: 2020-09-20.
  4. Hadži Vasiljević, Jovan. Četnička akcija u Staroj Srbiji i Maćedoniji. 1928. səh. 14.

Ədəbiyyat

Kitablar
  • . . Cornell University Press. 1988. ISBN 978-0-8014-9493-2.
  • , redaktor [History of the Serbian People] (French). Lausanne: L’Age d’Homme. 2005. ISBN 9782825119587. 2021-02-26 tarixində . İstifadə tarixi: 2020-09-20.
  • Carmichael, Cathie. . Routledge. 2012. ISBN 978-1-134-47953-5. 2022-07-12 tarixində . İstifadə tarixi: 2020-09-20.
  • . . Malden: Blackwell Publishing. 2004. ISBN 9781405142915. 2020-03-15 tarixində . İstifadə tarixi: 2020-09-20.
  • . Srbofobija i antisemitizam. Beli anđeo. 2000.
  • Klajn, Lajčo. . University Press of America. 2007. səh. 17. ISBN 978-0-7618-3647-6. 2022-04-07 tarixində . İstifadə tarixi: 2020-09-20.
  • Korb, Alexander. A Multipronged Attack: Ustaša Persecution of Serbs, Jews, and Roma in Wartime Croatia // . Newcastle upon Tyne: Cambridge Scholars Publishing. 2010. 145–163. ISBN 9781443824491. 2022-07-27 tarixində . İstifadə tarixi: 2020-09-20.
  • . (Serbian). Belgrade: Hipnos. 1990 [1930]. 2020-08-12 tarixində . İstifadə tarixi: 2020-09-20.  (serb.)
  • Jelavich, Charles; Jelavich, Barbara. . University of Washington Press. 1986. ISBN 978-0-295-96413-3. 2022-05-31 tarixində . İstifadə tarixi: 2020-09-20.
  • Jovanović, Batrić. . 1989. 2020-07-28 tarixində . İstifadə tarixi: 2020-09-20.
  • Little, David. . Cambridge University Press. 2007. ISBN 978-0-521-85358-3. 2022-08-23 tarixində . İstifadə tarixi: 2020-09-20.
  • MacDonald, David Bruce. Balkan Holocausts?: Serbian and Croatian Victim Centred Propaganda and the War in Yugoslavia. Manchester University Press. 2002. ISBN 0-7190-6466-X.
  • McCormick, Rob. . Genocide Studies and Prevention. 3 (1). 2008: 75–98. 2021-04-15 tarixində . İstifadə tarixi: 2020-09-20.
  • Meier, Viktor. . Routledge. 2013. ISBN 978-1-134-66511-2. 2021-06-14 tarixində . İstifadə tarixi: 2020-09-20.
  • Mitrović, Andrej. Serbia's Great War, 1914-1918. , Indiana: Purdue University Press. 2007. ISBN 978-1-55753-476-7.
  • . London: Hurst & Company. 2002. ISBN 9781850654773. 2020-03-09 tarixində . İstifadə tarixi: 2020-09-20.
  • Pavlowitch, Stevan K. . Columbia University Press. 2008. ISBN 978-0-231-70050-4. 2016-05-29 tarixində . İstifadə tarixi: 2020-09-20.
  • Ramet, Sabrina P. . Duke University Press. 1998. ISBN 978-0-8223-2070-8. 2022-04-10 tarixində . İstifadə tarixi: 2020-09-20.
  • Ramet, Sabrina P. . Indiana University Press. 2006. ISBN 978-0-253-34656-8. 2020-05-19 tarixində . İstifadə tarixi: 2020-09-20.
  • Ramet, Sabrina P. . Routledge. 2007. ISBN 978-0-415-44055-4. 2022-09-10 tarixində . İstifadə tarixi: 2020-09-20.
  • Skendi, Stavro. . Princeton University Press. 2015. ISBN 978-1-4008-4776-1. 2022-05-01 tarixində . İstifadə tarixi: 2020-09-20.
  • . . Knin-Banja Luka-Beograd: Grafid, DIC Veritas. 2015. ISBN 9789995589806. 2020-09-28 tarixində . İstifadə tarixi: 2020-09-20.
  • Tomasevich, Jozo. . 2. San Francisco: Stanford University Press. 2001. ISBN 0-8047-3615-4. 2020-03-03 tarixində . İstifadə tarixi: 2020-09-20.
  • Trbovich, Ana S. . Oxford University Press. 2008. ISBN 978-0-19-533343-5. 2021-02-03 tarixində . İstifadə tarixi: 2020-09-20.
  • , redaktor . Berghahn Books. 2003. ISBN 9781782388524.
Jurnallar
  • Božić, Sofija. . Balcanica. 41. 2010: 185–208.
Məqalələr
  • Marsden, Chris. . WSWS. 16 March 2000. 13 September 2022 tarixində . İstifadə tarixi: 20 September 2020.

Xarici keçidlər

  • Ovey, Michael. . . 2014-02-22 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-09-20.
  • 2022-01-09 at the Wayback Machine, by David McDonald, , New Zealand
  • 2022-03-28 at the Wayback Machine, "New Serbophilia and Old Serbophobia", a 2000 article by Werner Pirker  (alm.)
  • at the Wayback Machine (archive index), a 1999 article by Catherine Argand from , a French literary magazine  (fr.)
  • , a 2001 article by Luca Rastello  (ital.)
  • at the Wayback Machine (archive index), a 2000 article by Alexei Makarkin  (rus.)
  • 2021-07-23 at the Wayback Machine, a 2000 AIM article by Igor Mekina  (alb.)
Mənbə — ""

Informasiya Melumat Axtar

Anarim.Az

Sayt Rehberliyi ile Elaqe

Saytdan Istifade Qaydalari

Anarim.Az 2004-2023