Bu məqalənin sonunda mənbə siyahısı var, lakin mətndaxili mənbələr heç və ya kifayət qədər istifadə edilmədiyi üçün bəzi məlumatların mənbəsi bilinmir.
|
Qriqori Perelman (rus. Григо́рий Я́ковлевич Перельма́н; 13 iyun 1966[…], Leninqrad) — Rusiya riyaziyyatçısı, isbat etmiş şəxs.
Qriqori Perelman | |
---|---|
rus. Григо́рий Я́ковлевич Перельма́н | |
Doğum tarixi | 13 iyun 1966[…](57 yaş) |
Doğum yeri | |
Elm sahəsi | Riyaziyyat |
İş yerləri | |
Alma-mater | Leninqrad Dövlət Universiteti Mexanika-Riyaziyyat fakültəsi |
Elmi rəhbərləri | Aleksandr Aleksandrov (riyaziyyatçı) |
Tanınır | isbatı |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Həyatı
Qriqori Perelman 1966-cı ildə Leninqradda yəhudi ailəsində doğulmuşdur. Onun atası Yakop mühəndis-mexanik idi,1993-cü ildə İsrailə emiqrasiya etmişdir. Anası Lubov Leybovna Sankt-Peterburqda qalıb riyaziyyat müəllimi işləmişdir. Alimin anası skripka ifa edə bildiyindən, məhz o gələcək riyaziyyatçıda klassik musiqiyə həvəs oyatmışdır. 1982-ci ildə Budapeştdə keçirilən sovet məktəblilərinin komandasının tərkibində iştirak edən Perelman bütün məsələləri tam həll ederək qızıl medal qazanmışdır. Perelman Leninqradda 239 saylı fizika-riyaziyyat təmayüllü məktəbi bitirmişdi. Perelman yaxşı stolüstü tennis oynayırdı, musiqi məktəbinə gedirdi. O, imtahansız Leninqrad Dövlət Universitetinin Mexanika-Riyaziyyat fakültəsinə daxil olmuşdur. Fakültə, şəhər və ümumtələbə olimpiadalarının qalibi olmuşdur. Bütün illəri "əla" qiymətlərlə qutarmışdı. Dərsləri əla oxuduğuna görə qazanmışdı. Universiteti yüksək qiymətlərlə bitirdikdən sonra aspiranturaya daxil olur, 1990-cı ildə namizədlik dissertasiyasını müdafiə etdikdən sonra institutda qalıb baş elmi işçi kimi çalışmışdır.
Hazırda Perelman anası ilə birlikdə yaşayır, qapalı həyat sürür.
Elmi töhfələri
1994-cü ildə isbat edir. Leninqrad həndəsə məktəbinin təmsilçisi olaraq, analizi üçün Leninqrad nəzəriyyəsi olan tətbiq etmişdir. 2002-ci ildə Perelman öz məqaləsində ilk dəfə 1904-cü ildə fransız riyaziyyatçısı, fizik və filosofu Anri Puankare tərəfindən formula edilən məşhur xüsusi halı olan "həndəsələnən" doğrulunu isbat etmişdir. Alim tərəfindən məqalədə öyrənilməsi metodu adını almışdır.
Nailiyyətləri
1996-cı ildə tərəfindən gənc riyaziyyatçılar üçün nəzərdə tutulumuş təqaüdə layiq görülmüş, lakin bundan imtina etmişdir.
2006-cı ildə Qriqori Perelmana Puankare hipotezini həll etdiyinə görə Filds medalı ilə təltif edimiş, lakin o bu mükafatdan da imtina etmişdir.
Həmin ildə jurnalı Puankare teoreminin isbatını "ilin naliyəti " ("Breakthrough of the year")adlandırmışdı. Bu riyaziyyat sahəsində bu ada layiq görülmüş ilk işdi.
2007-ci ildə Britaniyanın The Daily Telegraph qəzeti "Hazırda yaşayan 100 ən ağıllı insan" siyahısını dərc etmişdir. Qriqori Perelman siyahıda 9-cu yer tutur.
Ədəbiyyatlar
- 2011 г.. Совершенная строгость. Григорий Перельман. Гений и задача тысячелетия. (A Genius and The Mathematical Breakthrough of the Century). Издательства Corpus, Астрель, переводчик Илья Кригер, 272 с., тираж 4000 экз.,
- 2010 г. Олег Арсенов. Григорий Перельман и гипотеза Пуанкаре. Издательство Эксмо, серия Люди науки, 256 с., тираж 3000 экз.,
İstinadlar
- ↑ . 1994.
- ↑ Grigori Perelman // (alm.).
- ↑ Deutsche Nationalbibliothek Record #136216218 // (alm.). 2012—2016.
- 2013-10-18 at the Wayback Machine, Clay Mathematics Institute (ing.)
- 2018-09-04 at the Wayback Machine Gazeta. Ru, 17 avqust 2006
- . 2021-10-24 tarixində . İstifadə tarixi: 2014-01-31.