Polşalı Nobel mükafatı laureatlarının siyahısı — milliyətcə polyak və indiki Polşa dövləti ərazisində doğulan Nobel mükafatı laureatları. Nobel mükafatı dəyərli elmi tədqiqatlar, inqilabi ixtiralar, mədəniyyətə və ya cəmiyyətin inkişafına edilən zəngin töhfələrə görə verilən nüfuzlu beynəlxalq mükafatdır. Mükafat 1901 -ci ildən etibarən fizika , kimya , fiziologiya və ya tibb , ədəbiyyat və sülh sahələri üzrə təqdim olunur.1969 -cu ildən isə iqtisadiyyat sahəsi üzrə də Nobel mükafatının təqdimatına başlanılıb.
2015 -ci il etibarilə, cəmi 900-dən çox şəxs və təşkilata Nobel mükafatı verilmişdir. Bu 900 Nobel mükafatı laureatından 9-u milliyətcə polyakdır, 15-i isə indiki Polşa dövlətinin ərazisi çərçivəsində mövcud olmuş dövlətlərdə və indiki Polşada doğulan digər millətlərin nümayəndələridir.
Polşalılar Nobel mükafatının bütün altı sahəsi üzrə laureat olublar. Onlar ümumilikdə 8 dəfə fizika , 5 dəfə kimya , 6 dəfə fiziologiya və ya tibb , 4 dəfə ədəbiyyat , 1 dəfə sülh və 1 dəfə də iqtisadiyyat sahəsi üzrə laureat olublar. Nobel mükafatını alan ilk polşalı 1901 -ci ildə fiziologiya və ya tibb sahəsi üzrə mükafatı əldə edən Emil fon Berinq olub. Hələlik Nobel mükafatını qazanan sonuncu polşalı 2004 -cü ildə fizika üzrə Nobel mükafatını əldə edən .
1903 -cü ildə Fizika üzrə Nobel mükafatını , 1911 -ci ildə isə Kimya üzrə Nobel mükafatını qazanan polyak əsilli Mariya Küri , həm Nobel mükafatını qazanan ilk qadın, həm də iki müxtəlif elm sahələri üzrə Nobel mükafatını qazanan ilk şəxs olaraq tarixə düşüb. Bunlardan əlavə, onun qızı İren Jolio-Küri 1935 -ci ildə kimya üzrə Nobel mükafatını əldə edib.
Fizika
İl
Şəkil
Ölkə, Laureat
Doğum yeri
Töhfə
1903
Mariya Küri
Varşava , Rusiya imperiyası
"Radiasiya hadisələrinin birgə tədqiqatlarında müstəsna xidmətlərinə görə".
1907
Albert Maykelson
, Prusiya krallığı
"Dəqiq optik alətlərin yaradılmasına və onların köməyi ilə yerinə yetirilən spektroskopik və metroloji tədqiqatlara görə".
1943
Otto Ştern
, Almaniya İmperiyası
"Molekulyar maqnit anının şüa metodunun inkişafı, protonun kəşfi və ölçülməsinə görə".
1944
, Avstriya-Macarıstan
"Atom nüvəsinin maqnetik xüsusiyyətlərinin ölçülməsinin rezonans metoduna görə".
1954
Maks Born
Vrotslav , Almaniya İmperiyası
"Kvant mexanikası üzrə fundamental tədqiqatlara, xüsusilə dalğavari funksiyanın statistik interpretasiyasına görə".
1963
Mariya Göppert-Mayer
, Almaniya İmperiyası
"Nüvənin qabıq strukturuna aid olan kəşfinə görə".
1985
, Üçüncü Reyx
"Holl kvant effektinin kəşfinə görə".
2004
Nyu-York , ABŞ
"Güclü əlaqələr nəzəriyyəsində asimptotik azadlığın kəşfinə görə".
Kimya
İl
Şəkil
Ölkə, Laureat
Doğum yeri
Töhfə
1911
Mariya Küri
Varşava , Rusiya imperiyası
"Kimyanın inkişafında müstəsna xidmətlərinə - radium və polonium elementlərinin kəşfinə, radiumun ayrılması, bu elementin təbiətinin və onun birləşmələrinin öyrənilməsinə görə".
1918
Fris Haber
Vrotslav , Prusiya krallığı
"Ammiakın onun tərkib elementlərindən sintezinə görə".
1931
Vrotslav , Almaniya
"Kimya sahəsində yüksək təzyiq metodlarının inkişafı və tətbiqi üzrə xidmətlərinə görə".
1935
İren Jolio-Küri
Paris , Fransa
"Yeni radioaktiv elementlərin sintezinə görə".
1950
Kurt Alder
,
"Dien sintezinin kəşfinə və inkişafına görə".
Fiziologiya və ya tibb üzrə Nobel mükafatı
İl
Şəkil
Ölkə, Laureat
Doğum yeri
Töhfə
1901
Emil fon Berinq
,
"Serum terapiyası işlərinə, xüsusilə onun difteriya müalicəsində tətbiqinə görə".
1908
Paul Erlix
, Prusiya krallığı
"İmmunitetə dair işlərinə görə".
1939
, Almaniya imperiyası
"Prontozilin antibakterial təsirlərinin kəşfinə görə".
1950
,
"Böyrəküstü vəz qabığının hormonları, onun strukturu və bioloji təsirlərinə dair kəşflərinə görə".
1964
Sileziya , Almaniya İmperiyası
"Xolesterin və yağ turşularının metabolizminin nizamlanmasına dair kəşflərinə görə".
1999
Günter Blobel
, Üçüncü Reyx
"Zülalların öz daşınmalarını və hüceyrədaxili yerləşməsini idarə edən iç siqnallara malik olduğuna dair kəşfinə görə".
Ədəbiyyat
İl
Şəkil
Ölkə, Laureat
Doğum yeri
Töhfə
1924
Vladislav Reymont
,
"Möhtəşəm “Kişilər” milli eposuna görə".
1978
İsaak Başevis-Zinger
,
"Öz polyak-yəhudi köklərinə əsaslanaraq, emosional yazıçılıq qabiliyyətinə görə".
1980
Çeslav Miloş
, Litva
"Dünyanın dağıdıcı münaqişələrində insanların müdafiəsizliyini cəsarətli uzaqgörənliklə göstərdiyinə görə".
1999
Günter Qrass
Qdansk ,
"Tarixin unudulmuş surətini işıqlandıran, şən və kədərli obrazlarına görə".
Sülh
İl
Şəkil
Ölkə, Laureat
Doğum yeri
Töhfə
1995
Cozef Rotblat
Varşava ,
"Dünya siyasətində nüvə silahı rolunun azalmasına yönəldilmiş böyük nailiyyətlər və bu silah növünün qadağası naminə çoxillik səylərə görə".
İqtisadiyyat
İl
Şəkil
Ölkə, Laureat
Doğum yeri
Töhfə
1994
Reynhard Zelten
Vrotslav , Polşa
"Qeyri-koalisiya oyunları nəzəriyyəsində tarazlığın təhlilinə görə".
Qeydlər
İstinadlar
. BBC News. 8 October 2010. 18 November 2018 tarixində arxivləşdirilib . İstifadə tarixi: 6 December 2011 .
. nobelprize.org. 2014-10-13 tarixində . İstifadə tarixi: 2016-02-29 .
. nobelprize.org. 2016-05-05 tarixində . İstifadə tarixi: 2016-02-29 .
. polishsite.us. 2015-10-16 tarixində arxivləşdirilib . İstifadə tarixi: 2016-02-29 .
. nobelprize.org. 2018-08-12 tarixində . İstifadə tarixi: 2016-02-29 .
. Nobel Foundation. 2008-09-28 tarixində . İstifadə tarixi: 2011-10-11 .
. Nobel Foundation. 2018-12-26 tarixində . İstifadə tarixi: 2015-10-11 .
↑ . nobelprize.org. 2018-03-09 tarixində . İstifadə tarixi: 2011-12-12 .
. nobelprize.org. 2018-07-29 tarixində . İstifadə tarixi: 2016-02-29 .
. Nobel Foundation. 2008-10-17 tarixində . İstifadə tarixi: 2008-10-09 .
. nobelprize.org. 2017-07-15 tarixində . İstifadə tarixi: 2016-02-29 .
. Nobel Foundation. 2008-12-10 tarixində . İstifadə tarixi: 2008-10-09 .
. nobelprize.org. 2018-03-04 tarixində . İstifadə tarixi: 2016-02-29 .
. Nobel Foundation. 2008-10-28 tarixində . İstifadə tarixi: 2008-10-09 .
. nobelprize.org. 2018-06-14 tarixində . İstifadə tarixi: 2016-02-29 .
. Nobel Foundation. 2009-08-30 tarixində . İstifadə tarixi: 2008-10-09 .
. nobelprize.org. 2018-06-12 tarixində . İstifadə tarixi: 2016-02-29 .
. Nobel Foundation. 2008-10-21 tarixində . İstifadə tarixi: 2008-10-09 .
. nobelprize.org. 2018-08-09 tarixində . İstifadə tarixi: 2016-02-29 .
. Nobel Foundation. 2008-10-22 tarixində . İstifadə tarixi: 2008-10-09 .
. nobelprize.org. 2017-12-24 tarixində . İstifadə tarixi: 2016-02-29 .
. Nobel Foundation. 2008-09-14 tarixində . İstifadə tarixi: 2008-10-09 .
. nobelprize.org. 2018-08-11 tarixində . İstifadə tarixi: 2016-02-29 .
. Nobel Foundation. 2008-10-24 tarixində . İstifadə tarixi: 2008-10-09 .
. nobelprize.org. 2018-08-09 tarixində . İstifadə tarixi: 2016-02-29 .
. Nobelprize.org. 2013-05-29 tarixində . İstifadə tarixi: 2008-10-06 .
. nobelprize.org. 2018-08-08 tarixində . İstifadə tarixi: 2016-02-29 .
. Nobelprize.org. 2008-12-25 tarixində . İstifadə tarixi: 2008-10-06 .
. nobelprize.org. 2014-05-16 tarixində . İstifadə tarixi: 2016-02-29 .
. Nobelprize.org. 2008-10-10 tarixində . İstifadə tarixi: 2008-10-06 .
. Nobelprize.org. 2008-10-07 tarixində . İstifadə tarixi: 2008-10-06 .
. nobelprize.org. 2017-07-15 tarixində . İstifadə tarixi: 2016-02-29 .
. Nobelprize.org. 2008-12-09 tarixində . İstifadə tarixi: 2008-10-06 .
. nobelprize.org. 2018-05-01 tarixində . İstifadə tarixi: 2016-02-29 .
. Nobel Foundation. 2007-07-16 tarixində . İstifadə tarixi: 2007-07-28 .
. nobelprize.org. 2017-08-17 tarixində . İstifadə tarixi: 2016-02-29 .
. Nobel Foundation. 2018-12-26 tarixində . İstifadə tarixi: 2007-07-28 .
. nobelprize.org. 2017-12-24 tarixində . İstifadə tarixi: 2016-02-29 .
. Nobel Foundation. 2012-02-03 tarixində . İstifadə tarixi: 2007-07-28 .
. nobelprize.org. 2018-06-12 tarixində . İstifadə tarixi: 2016-02-29 .
. Nobel Foundation. 2018-12-26 tarixində . İstifadə tarixi: 2007-07-28 .
. nobelprize.org. 2017-08-10 tarixində . İstifadə tarixi: 2016-02-29 .
. Nobel Foundation. 2018-12-26 tarixində . İstifadə tarixi: 2007-07-28 .
. nobelprize.org. 2017-08-27 tarixində . İstifadə tarixi: 2016-02-29 .
. Nobel Foundation. 2018-12-26 tarixində . İstifadə tarixi: 2007-07-28 .
. nobelprize.org. 2013-09-27 tarixində . İstifadə tarixi: 2016-02-29 .
. Nobel Foundation. 2008-10-15 tarixində . İstifadə tarixi: 2008-10-17 .
. nobelprize.org. 2013-08-21 tarixində . İstifadə tarixi: 2016-02-29 .
. Nobel Foundation. 2018-12-26 tarixində . İstifadə tarixi: 2008-10-17 .
. nobelprize.org. 2013-06-18 tarixində . İstifadə tarixi: 2016-02-29 .
. Nobel Foundation. 2008-10-11 tarixində . İstifadə tarixi: 2008-10-17 .
. nobelprize.org. 2013-08-17 tarixində . İstifadə tarixi: 2016-02-29 .
. Nobel Foundation. 2008-10-17 tarixində . İstifadə tarixi: 2008-10-17 .
. nobelprize.org. 2015-05-12 tarixində . İstifadə tarixi: 2016-02-29 .
. Nobel Foundation. 2013-10-14 tarixində . İstifadə tarixi: 2008-10-20 .
. nobelprize.org. 2018-03-22 tarixində . İstifadə tarixi: 2016-02-29 .
. Nobel Foundation. 2008-10-17 tarixində . İstifadə tarixi: 2008-10-14 .
Həmçinin bax