Geoxronoloji şkala milyon
il
əvvəl
Eon Era Dövr 0
F
a
n
e
r
о
z
о
y
Kaynozoy Dördüncü dövr 2,58
Neogen 23
Paleogen 66
Təbaşir 145
Yura 201
Trias 252
Paleozoy Perm 299
Karbon 359
Devon 419
Silur 444
Ordovik 485
Kembri 541
K
e
m
r
i
d
ə
n

ə
v
v
ə
l
Proterozoy Neoproterozoy Ediakar 635
Kriogen 720
Toni 1000
Mezoproterozoy Steni 1200
Ektaz 1400
Kalim 1600
Paleoproterozoy Stater 1800
Orozir 2050
Rias 2300
Sider 2500
Arxey Neoarxey 2800
Mezoarxey 3200
Paleoarxey 3600
Eoarxey 4000
Katarxey 4600

Mezozoy erası (yun. μεσο — "orta" və ζωον — "canlı varlıq") — Paleozoy erasının sonundan Kaynozoy erasının başlanğıcına qədər olan geoloji vaxt erası, təqribən 251–65 milyon il əvvəlki dövrü əhatə edir, Fanerozoyun üç erasından biridir. 1841-ci ildə britaniyalı geoloq Con Fillips tərəfindən təklif edilmişdir.

Mezozoy — tektonik, iqlimtəkamül dəyişikliklərinin aktiv olduğu eradır. Bu zaman müasir materiklərin əsas sahil xətlərinin formalaşması, Sakit, Atlantik və Hind okeanlarının kənarlarında dağəmələgəlmə prosesləri gedir. Quru sahənin ayrılması növlərin yaranmasına və digər mühüm təkamül proseslərinə təsir edir. İqlim bütün era ərzində isti olmuşdur ki, bu da təkamüldə və yeni canlı növlərinin yaranmasında vacib rol oynamışdır. Eranın sonlarına doğru canlı növlərinin müxtəlifliyi bugünkü səviyyəyə çox yaxın idi.

Geoloji dövrlər

Paleozoydan sonra gələn Mezozoy erası tarixdə təxminən 185 mln. il boyunca uzanır: 251 mln. il əvvəldən 65 mln. il əvvəl Kaynozoy erasının başlamasınadək. Bu müddət aşağıdakı ardıcıllıqla 3 bölünür (əvvəli — sonu, mln. il əvvəl):

Bu geoloji eranın aşağı həddi Paleozoydan Mezozoya keçid dövründə dəniz faunasının 90–96%-nin və quruda yaşayan onurğalıların 70%-nin məhv olması ilə nəticələnən kütləvi perm-trias məhvolması ilə səciyyələnir. Yuxarı həddi isə Təbaşir dövrü ilə Kaynozoy erasının Paleogen dövrünün sərhədində, bir çox bitki və heyvan qruplarının kütləvi yox olmasının baş verdiyi dövrə təsadüf edir. Bu hadisənin səbəbi kimi əsasən Yerə nəhəng asteroidin ( yarımadasındakı Çikusklub krateri) düşməsi və bundan sonrakı "asteroid qışı" göstərilir. Bütün növlərin təxminən 50%-i, o cümlədən bütün uça bilməyən dinozavrlar məhv olmuşdur.

Xarici keçidlər

Mənbə — ""

Informasiya Melumat Axtar

Anarim.Az

Sayt Rehberliyi ile Elaqe

Saytdan Istifade Qaydalari

Anarim.Az 2004-2023