Kosmik lift, kosmik körpü, ulduz nərdivanı və ya orbital lift — planetdən kosmosa çıxmaq üçün təklif olunmuş nəqliyyat sistemi.Elmi fantastikanın mövzularından biridir. Bu konsepsiyaya əsasən planetin səthinə toxunan kabel kosmosa qədər uzanır və mərkəzdənqaçma qüvvəsi vasitəsilə sabit qalır. Kosmik maşınlar bu sistem vasitəsilə kosmosa daha rahat çıxa bilərlər. Kosmik liftin həm yanacaq, həm də təhlükəsizlik baxımından raketlərdən daha əlverişli olacağı düşünülür.
Tarixi
Kosmik lift konsepsiyası ilk dəfə 1895-ci ildə rus raket alimi Konstantin Siolkovski tərəfindən təklif olunmuşdur.
Elmi fantastikada
Kosmik liftlər elmi fantastika ədəbiyyatının mövzularından biridir.Artur Klarkın "" (1979) və "" (1979) romanları bu konsepsiyanı populyarlaşdırmışdır.Robert Haynlaynın "" (1982) romanı da kosmik liftlərdən bəhs edir.
Kosmik lift konsepsiyasının istifadə olunduğu ən məşhur əsər "" trilogiyasıdır. Bu əsərdə Marsın bir peykindən Yerə qədər uzanan, asteroid qurşağındakı materiallardan hazırlanmış kosmik lift vasitəsilə mallar və insanlar daşınır. Bu, daha ucuz və asan nəqliyyat sistemi kimi tanıdılır. Lakin Yerlə Mars koloniyaçıları arasında baş verən müharibə nəticəsində bu kosmik lift məhv olur.
İen Benksin "" (1994) və "" (1998) romanlarında da kosmik lift konsepsiyasından istifadə olunmuşdur. Makdonaldın əsərində kosmik lift Afrika qitəsindən başladığı üçün Afrika bəşəriyyətin gələcək inkişafı üçün əhəmiyyətli yerə çevrilir. "" (2005) əsərində də bu cür cihazdan istifadə olunur.
İstinadlar
- ↑
Ədəbiyyat
- Booker, M. Keith. (ingiliscə). Rowman & Littlefield Publishers. 2014. 276–277. ISBN 9780810878846. İstifadə tarixi: 14 dekabr 2022.